GIỚI THIỆU CHUNG
Tựa đề: Fate/Zero
Thể loại: Hành động, kỳ ảo, kinh dị, rùng rợn, bi kịch, tâm lý
Tác giả: Gen Urobuchi
Minh họa: Takeshi Takeuchi
Nhà xuất bản: Type – Moon (Nhật Bản), NXB Văn học/IPM (Việt Nam)
Phát hành: 2006- 2007 (Nhật Bản), 2017 (Việt Nam)
Số tập: 8
NỘI DUNG
Chén Thánh (Holy Grail) là một linh vật có khả năng hiện thực hóa mọi điều ước dù là hoang đường nhất của chủ sở hữu. Vô số pháp sư từ khắp nơi trên thế giới do vậy đều khao khát trở thành kẻ nắm giữ món bảo bối có một không hai này. Nhằm tạo ra một cuộc cạnh tranh công bằng, hai dòng họ Einzbein và Makiri đã quyết định sử dụng ma thuật thiết lập nên một hệ thống có tên gọi Cuộc chiến Chén Thánh (The Holy Grail War). Trong lịch sử đã có tổng cộng năm cuộc chiến Chén Thánh, kéo dài từ năm 1800 đến năm 2004.
Thông thường, Chén Thánh sẽ tự động lựa chọn ra bảy đấu thủ (bảy Master) được cho là xứng đáng nhất. Sau khi chắc chắn mình là người được chọn, mỗi Master cần chuẩn bị một số công cụ cần thiết như thánh tích, đền thờ, đàn tế,… để triệu hồi một Servant hỗ trợ họ trong cuộc chiến. Servant trong Cuộc chiến Chén Thánh thực chất là linh hồn của những vị anh hùng huyền thoại đã ghi danh trong lịch sử (gọi tắt là Anh linh), với sức mạnh và năng lực được phân vào bảy class riêng biệt: Saber, Lancer, Archer, Caster, Berserker, Assassin, Rider.
Thuộc phần tiền truyện của visual novel đình đám Fate/Stay Night, nội dung Fate/Zero xoay quanh Cuộc chiến Chén Thánh lần thứ tư, xảy ra 10 năm trước Cuộc chiến Chén Thánh lần thứ năm trong Fate/Stay Night.
Giới thiệu các cặp Master – Servant trong tập 1
Emiya Kiritsugu – Saber
Emiya Kiritsugu là một sát thủ đại diện gia tộc Einzbern tham gia Cuộc chiến Chén Thánh. Anh từng muốn trở thành một vị anh hùng có thể cứu rỗi tất cả mọi người, song nhanh chóng nhận ra đây là điều hoang đường. Một sinh mệnh được cứu vớt luôn đi kèm cái giá phải trả của một sinh mệnh khác. Nhận thức sâu sắc này chính là nguyên nhân dẫn đến lý tưởng tàn nhẫn về sau của Kiritsugu: ‘giết thiểu số cứu đa số’.
Saber, Arthur Pendragon, là vị vua huyền thoại của nước Anh khoảng cuối thế kỉ V đến đầu thế kỉ XVI. Khác xa trong truyền thuyết, Arthur hóa ra lại là một thiếu nữ trẻ đã cải trang thành đàn ông lúc còn sống. Arthur nhanh chóng trở nên thân thiết với Irisviel, vợ của Kiritsugu; phần vì cả hai đều là phụ nữ, phần vì Kiritsugu luôn cố tình tránh mặt cô.
Kirei Kotomine – Assassin
Đối thủ lớn nhất của Kiritsugu là Kotomine Kirei, một Thừa hành giả tinh nhuệ của Giáo hội. Kirei hầu như vô cảm, chưa từng có bất cứ khát vọng hay mong muốn gì trong cuộc sống. Hắn chỉ biết điên cuồng tập luyện để tiêu diệt kẻ thù bằng mọi giá.
Assassin, hay Anh linh Hassan-i-Sabbah, lúc còn sống đươc mệnh danh là ông tổ của những sát thủ. Toàn bộ thành viên nhóm sát thủ do Hassan thành lập và đứng đầu, Fedayeen, đều được triệu tập trong Cuộc Chiến Chén thánh lần bốn, tất cả đều giấu mặt và giấu tên.
Tohsaka Tokiomi – Archer
Là vị trưởng tộc giàu có và kiêu ngạo của dòng họ pháp sư Tohsaka, Tokiomi được xem là Master có lợi thế áp đảo nhất khi đã cẩn thận lập trận đồ phác thảo cho kế hoạch cuộc chiến từ rất lâu. Vì những toan tính riêng, Tokiomi đã nhẫn tâm chia cắt hai đứa con của mình là chị em Rin và Sakura, đẩy Sakura sang làm người kế thừa của nhà Matou. Đây chính là nguyên nhân cho vô số khổ đau mà cô bé Sakura phải chịu đựng sau này.
Archer – Anh linh Gilgamesh trong truyền thuyết Babylon, là một vị bạo chúa nửa thần nửa người đã trị vì Uruk vào khoảng năm 2700 TCN. Gilgamesh sở hữu rất nhiều Bảo khí, được xem là servant mạnh nhất trong Cuộc chiến lần này.
Matou Kariya – Berserker
Vốn đã từ bỏ vị trí người thừa kế dòng tộc Matou từ rất lâu, song Kariya quyết định quay trở về tham gia Cuộc chiến để cứu lấy Sakura, con gái của vợ Tokiomi và cũng là người phụ nữ anh yêu. Phải chịu hành xác trong bể tử trùng suốt 12 tháng để lấy lại pháp thuật đã nhiều năm không dùng, Kariya thân tàn ma dại, sức cùng lực kiệt bước vào trận đấu, hiểu rằng mình sẽ không sống sót nổi sau Cuộc Chiến dù là thắng hay thua.
Thân phận của Berserker lúc còn sống tạm thời vẫn còn là ẩn số.
Waver Velvet – Rider
Đây là cặp đôi được xem là thú vị nhất trong Fate/Zero.
Waver là một nhà giả kim thuật xuất sắc, một cậu học sinh tràn đầy tham vọng, luôn muốn chứng tỏ xuất thân không phải tiêu chuẩn để đánh giá năng lực của một pháp sư. Quan điểm của cậu chẳng những bị giảng viên Kayneth thẳng thừng bác bỏ, mà còn liên tục bị đem ra làm trò cười trước chúng bạn. Waver sau đó đã ăn cắp thánh vật của giảng viên Kayneth – cũng là một Master – và lên đường tới Fuyuki tham chiến ngay trong hôm đó.
Rider, Alexander Đại Đế, một trong những chiến lược gia về quân sự vĩ đại nhất trong lịch sử, là Servant hỗ trợ cậu nhóc Waver trong Cuộc chiến này. Rider chinh phục người xem bằng tính khí hào sáng, khảng khái, một người nhìn xa trông rộng, đã làm gì thì sẽ không bao giờ hối tiếc.
Ryuunosuke – Caster
Ryuunosuke là một tên giết người hàng loạt khét tiếng trong thành phố. Động cơ của hắn hoàn toàn không bắt nguồn từ thù hằn cá nhân, mà chỉ đơn thuần để thỏa mãn khao khát được khám phá cái chết và khám phá con người. Trong một đêm ra ngoài ‘hành sự’, Ryuunosuke đã vô tình tìm được thông tin về Chén Thánh và cách triệu hồi Anh linh.
Caster, Gilles de Rais, là một tên điên loạn đã bị kết án treo cổ trong lịch sử Pháp, được triệu hồi do trục trặc của Chén Thánh kể từ Cuộc chiến lần 3. Niềm tin vào Thiên Chúa giáo của người đàn ông từng được nhân dân coi là Đấng cứu thế này đã sụp đổ sau khi Jeanne d’ Arc, người phụ nữ hắn mến mộ, qua đời. Đây chính là lí do cho sự thay đổi của Gilles, biến hắn thành một tên cuồng loạn chuyên đi giết và hãm hiếp trẻ em.
Gilles tôn thờ giết chóc, tôn thờ ‘nghệ thuật’ gieo rắc kinh hoàng cho các nạn nhân. Về điểm này, hắn đặc biệt giống Master của mình, Ryuunosuke.
ĐÁNH GIÁ
Nội dung và Nhân vật: 8.5/10
Không mang nhiều hồi hộp bất ngờ, tập 1 Fate/Zero – tương tự tập 1 anime – đóng vai trò nền móng, đặt những viên gạch khởi đầu để Gen-sensei xây dựng Cuộc chiến Chén Thánh. Lần lượt khắc họa chân dung từng vị Master, ngòi bút nhà văn không chỉ tập trung vào các thông tin tối thiểu như tên tuổi, gia thế, thực lực,… mà còn đi sâu vào khai thác lí tưởng, khát vọng, động cơ tìm kiếm Chén Thánh của những con người này. Có những giấc mộng vĩ cuồng, to lớn và tàn nhẫn. Có những ước vọng tầm thường tới mức chẳng đáng bỏ mạng tại Fuyuki xa xôi. Có những lí tưởng bệnh hoạn, méo mó và vặn vẹo. Lại có cả những vị Master tâm can trống rỗng, bước vào Cuộc chiến chẳng mang theo hy vọng hay ước nguyện nào. Sự sắc sảo, tinh tế trong cách chọn lựa ngôn từ và đặt ra so sánh càng khiến sự đối lập giữa bảy vị Master trở nên nổi bật, hứa hẹn châm ngòi cho một Cuộc chiến đẫm máu và tàn khốc xoay quanh món bảo bối thánh thần.
Bên cạnh tư tưởng đối lập của các Master, sự khác biệt giữa năng lực và tính cách của các Servant/Class cũng là một điểm nhấn thú vị. Độc giả sẽ không khỏi thích thú tưởng tượng một Assassin ưa hành động trong bóng tối, khi đối mặt với một Saber hay Rider tràn đầy tinh thần Hiệp sĩ, chỉ ưa những cuộc so tài đường đường chính chính, thì sẽ tạo ra kết quả khó lường tới nhường nào. Độ ăn ý giữa Master/Servant cũng là một yếu tố đáng quan tâm không kém: trong khi Ryuunosuke và Caster tay bắt mặt mừng vì tìm được người anh em chung lí tưởng, thì ngược lại, sự xung khắc giữa Kiritsugu và Saber lại khiến họ phải tránh tiếp xúc, hạn chế tương tác với nhau hết mức có thể. Quá nhiều yếu tố khách quan và chủ quan chi phối Cuộc chiến, vấn đề không chỉ nằm ở việc ai có Servant mạnh nhất sẽ cầm chắc phần thắng. Chính điều này đã tạo ra sự mong đợi, phấn khích và tò mò ở độc giả ngay cả khi Cuộc chiến thậm chí còn chưa bắt đầu.
Những độc giả đến với tiểu thuyết gốc nhờ anime có lẽ sẽ không khỏi đặt ra ít nhiều so sánh. Bản chuyển thể anime xuất sắc của ufotable, dù đã làm hài lòng tuyệt đại đa số người xem, song vẫn không thể tránh khỏi việc gọt cắt hoặc sắp xếp lại trật tự tình tiết do thời lượng có hạn. Nếu như trong anime, quan điểm ‘giết thiểu số cứu đa số’ của Kirit hay tâm hồn trống rỗng của Kirei mãi về sau mới được người xem nhận ra, thì trong tiểu thuyết lại được Gen đưa ra mổ xẻ ngay từ những chương đầu tiên. Yếu tố bất ngờ so với bản anime tuy có giảm bớt vài phần, song bù lại, độc giả sẽ có cơ hội thấu hiểu nhân vật, thấm nhuần tư tưởng và cách thức hành động của họ một cách sâu sắc hơn.
Câu chuyện được thuật lại theo cả trình tự không gian và thời gian, với sự kết hợp giữa phong cách kể chuyện của ngôi thứ ba và góc nhìn của ngôi thứ nhất. (*) Đây là phong cách vô cùng phù hợp vói bối cảnh câu chuyện, vừa làm rõ những yếu tố ngoại cảnh mang tính khách quan của cuộc chiến, vừa soi rõ nội tâm, suy nghĩ sâu thẳm bên trong của từng Master.
(*): giống như ngôi thứ nhất, cách kể chuyện này cũng miêu tả mọi sự từ góc nhìn và quan điểm của một nhân vật; song thay vì để nhân vật tự xưng ‘tôi’, tác giả vẫn gọi họ là ‘cô ấy’, ‘anh ấy’, ‘hắn’,…
Dịch thuật: 9/10
‘Xuất sắc’ là từ chính xác nhất để miêu tả bản dịch của Fate/Zero. Câu cú rành mạch súc tích, ngôn từ trau chuốt nhưng tuyệt đối không hề sáo rỗng hay màu mè. Bên cạnh đó, việc sử dụng chính xác phần lớn các thuật ngữ quen thuộc đối với fan Fate như ‘Anh linh’, ‘Cuộc chiến Chén Thánh’,… hay giữ nguyên tên gọi của các Class thay vì ‘Việt hóa’ chúng, cũng cho thấy sự tận tâm của dịch giả khi chịu khó bỏ thời gian và công sức tìm hiểu cách đón nhận tác phẩm của fan tại quê nhà. Tuy vẫn còn chưa thể tránh khỏi một số lỗi rất nhỏ trong việc chọn lựa từ ngữ, song đây hoàn toàn là những điểm có thể cải thiện trong các tập kế tiếp. Nhìn chung, IPM đã có một sự trở lại khá thỏa mãn, không uổng phí quãng thời gian chờ đợi rất dài, rất lâu của độc giả.
Hình thức: 8/10
Hình ảnh rõ ràng sắc nét, giấy mịn và mượt, kèm theo bọc plastic xịn (và miễn phí) cho các đơn hàng đầu tiên chính là những điểm cộng không thể không nhắc tới của Fate/Zero tập 1 về mặt hình thức. Chỉ có điều, tác phẩm đáng ra đã hoàn hảo hơn nếu những trang minh họa có màu được in trên giấy Couche, hoặc Bristol, thay vì sử dụng giấy thường như tất cả các trang chữ còn lại. Ngoài ra, truyện không hề đi kèm bookmark hay postcard in hình nhân vật như các light novel khác của IPM, một điều khá lạ lùng nếu xét đến quá trình quảng bá rầm rộ và bản thân độ nổi tiếng của tác phẩm tại Việt Nam. Sự hào hứng của những người mua vì mục đích ‘sưu tầm’ (thường là chiếm thiểu số) có thể vì vậy mà giảm đi đôi phần, song nhìn chung không ảnh hưởng đến việc thưởng thức truyện hay gây ra khó chịu đáng kể nào cho độc giả.
KẾT
Kĩ lưỡng và cẩn thận từ khâu in ấn cho đến dịch thuật, chất lượng của Fate/Zero tập 1 về cơ bản đã tạm xoa dịu những lo lắng, bất an trước đó của fan khi nghe tin series đình đám này được mang về Việt Nam. Vô số lo ngại xoay quanh các thuật ngữ trong bản dịch hay ‘khoảng cách’ kiến thức giữa dịch giả và fan đều đã được nhà xuất bản dập tắt hết sức nhanh chóng. Đây quả là tín hiệu đáng mừng đối với IPM, song điều đó không đồng nghĩa với việc họ được phép chủ quan, vội vàng hài lòng với chất lượng hiện tại của tác phẩm. Trước một fandom nổi tiếng khắt khe và kĩ tính như fan của Fate series, trong tương lai IPM càng cần phải chỉn chu hơn nữa, trau chuốt hơn nữa, để tập sau lung linh hơn hơn tập trước, để bản dịch sau hoàn chỉnh hơn bản dịch trước, từ đó biến Fate/Zero trở thành dấu ấn đáng ghi nhớ, tiếp tục mở rộng cánh cửa cơ hội cho những Light Novel đình đám khác tại thị trường Việt Nam.
