Định lý virian

Trong cơ học, định lý virian cung cấp một phương trình tổng quát cho mối liên hệ giữa giá trị trung bình theo thời gian của tổng động năng của một hệ ổn định các hạt rời rạc, chịu tác động của các lực thế, với giá trị trung bình theo thời gian của thế năng. Công thức của định luật này là:

${\displaystyle \left\langle T\right\rangle =-{\frac {1}{2}}\,\sum _{k=1}^{N}{\bigl \langle }\mathbf {F} _{k}\cdot \mathbf {r} _{k}{\bigr \rangle }}$

trong đó ${\displaystyle T}$ là tổng thế năng của N hạt; F_k là lực tác động lên hạt thứ k, r_k là tọa độ vị trí của hạt thứ k, và dấu ngoặc nhọn biểu thị giá trị trung bình theo thời gian. Từ virian biểu thị vế phải của phương trình, có nguồn gốc từ chữ Latinh vis, có nghĩa là lực hoặc năng lượng, và được Rudolf Clausius xác định ý nghĩa mang tính kỹ thuật vào năm 1870.^[1]

Tham khảo

1. Clausius, RJE (1870). “On a Mechanical Theorem Applicable to Heat”. Philosophical Magazine. Series 4. 40 (265): 122–127. doi:10.1080/14786447008640370.

Thư mục

• Goldstein, H. (1980). Classical Mechanics (ấn bản thứ 2). Addison–Wesley. ISBN 978-0-201-02918-5.
• Collins, G. W. (1978). The Virial Theorem in Stellar Astrophysics. Pachart Press. Bibcode:1978vtsa.book.....C. ISBN 978-0-912918-13-6.

Liên kết ngoài

• The Virial Theorem tại MathPages
• Gravitational Contraction and Star Formation, Georgia State University
• Định lý Virial Lưu trữ 2020-10-23 tại Wayback Machine tại Wordpress Vật Lí
• Định lý virial tại Dam Thanh Son Blog