Dark web

Dark web - tầng dưới cùng của không gian mạng

Dark web (tạm dịch: web tối) là những nội dung mạng World Wide Web nằm trong darknet trực tuyến nhưng không thể truy cập bằng những cách thông thường mà phải sử dụng các phần mềm chuyên biệt.^[1][2] Dark web là một phần nhỏ của deep web, một thế giới mạng mà các công cụ tìm kiếm như Google hay Bing không hiển thị ra. Deep web và dark web là hai thuật ngữ thường bị người dùng Internet nhầm lẫn.^{[3][4][5][6][7]}

Dark web bao gồm nhiều hệ thống mạng ngang hàng nhỏ cũng như các mạng thông dụng khác như Tor, Freenet, I2P và Riffle do các tổ chức công cộng hay cá nhân tạo lập.^[8] Trình duyệt dark web Tor đôi khi được gọi là onionland (thế giới của củ hành)^[9] vì các trang mạng của nó có đuôi là .onion cũng như vì công nghệ bảo mật danh tính nhiều tầng giống như nhiều lớp của một củ hành.

Thuật ngữ

Dark web thường xuyên bị nhầm lẫn với deep web. Deep web là không gian mạng bị ẩn trên các công cụ tìm kiếm thông thường và dark web là một phần của deep web. Sự nhầm lẫn hai khái niệm bắt đầu xuất hiện từ khoảng năm 2009,^[10] nhất là từ sau vụ triệt phá chợ đen ảo Silk Road năm 2013.^[11][12][13] Dù vậy, các hãng thông tấn đã được kêu gọi cần phân biệt hai khái niệm này.^{[5][14][15][16]}

Định nghĩa

Bài chi tiết: Darknet

Các trang web Darknet chỉ có thể truy cập thông qua các mạng như Tor (dự án "The Onion Routing") và I2P ("Dự án Internet vô hình").^[17] Trình duyệt Tor và các trang có thể truy cập Tor được sử dụng rộng rãi trong số những người dùng darknet và có thể được xác định bằng tên miền ".onion".^[18] Trong khi Tor tập trung vào việc cung cấp quyền truy cập ẩn danh vào Internet, I2P chuyên cho phép lưu trữ ẩn danh các trang web.^[19] Danh tính và vị trí của người dùng darknet luôn ẩn danh và không thể bị theo dõi do hệ thống mã hóa nhiều lớp. Công nghệ mã hóa darknet định tuyến dữ liệu của người dùng thông qua một số lượng lớn các máy chủ trung gian, giúp bảo vệ danh tính của người dùng và đảm bảo tính ẩn danh. Thông tin được truyền chỉ có thể được giải mã bởi một nút tiếp theo trong lược đồ, dẫn đến nút thoát. Hệ thống phức tạp làm cho nó gần như không thể tái tạo đường dẫn nút và giải mã từng lớp thông tin.^[20] Do mức độ mã hóa cao, các trang web không thể theo dõi vị trí địa lý và IP của người dùng của họ, và người dùng không thể lấy thông tin này về máy chủ. Do đó, giao tiếp giữa những người dùng darknet được mã hóa cao cho phép người dùng nói chuyện, viết blog và chia sẻ tệp một cách bí mật.^[21][22]

Darknet cũng được sử dụng cho các hoạt động bất hợp pháp như buôn bán bất hợp pháp, diễn đàn và trao đổi phương tiện truyền thông cho những kẻ ấu dâm và khủng bố.^[23] Đồng thời các trang web truyền thống đã tạo ra khả năng truy cập thay thế cho trình duyệt Tor trong nỗ lực kết nối với người dùng của họ. Ví dụ, ProPublica đã tung ra một phiên bản mới của trang web dành riêng cho người dùng Tor.^[24]

Nội dung

Một nghiên cứu vào tháng 12 năm 2014 của Gareth Owen từ Đại học Portsmouth cho thấy loại nội dung được lưu trữ phổ biến nhất trên Tor là nội dung khiêu dâm trẻ em, tiếp theo là chợ đen, trong khi các trang web riêng lẻ có lưu lượng truy cập cao nhất dành riêng cho hoạt động của mạng botnet (xem số liệu đính kèm).^[25] Nhiều trang web tố cáo duy trì sự hiện diện ^[26] cũng như các diễn đàn thảo luận chính trị.^[27] Các trang web liên quan đến Bitcoin, các dịch vụ liên quan đến gian lận và dịch vụ đặt hàng qua thư là một số trong số các trang web có nhiều lợi nhuận nhất.^[25][28]

Vào tháng 7 năm 2017, Roger Dingledine, một trong ba người sáng lập Dự án Tor, nói rằng Facebook là dịch vụ ẩn lớn nhất. Dark Web chỉ chiếm 3% lưu lượng truy cập trong mạng Tor.^[29][30]

Một nghiên cứu vào tháng 2 năm 2016 từ các nhà nghiên cứu tại Đại học Hoàng đế Luân Đôn đưa ra bảng phân tích nội dung theo nhóm danh mục thay thế, làm nổi bật việc sử dụng bất hợp pháp các dịch vụ .onion.^[31]

Botnet

Botnet thường được cấu trúc với các máy chủ điều khiển và ra lệnh của chúng dựa trên một dịch vụ ẩn chống kiểm duyệt, tạo ra một lượng lớn lưu lượng truy cập liên quan đến bot.^[25][32]

Dịch vụ bitcoin

Các dịch vụ bitcoin như tumblers thường có sẵn trên Tor và một số loại khác - chẳng hạn như Grams - cung cấp tích hợp thị trường darknet. Một nghiên cứu được thực hiện bởi Jean-Loup Richet, một thành viên nghiên cứu tại ESSEC và được thực hiện với Văn phòng Liên Hợp Quốc về chống Ma túy và Tội phạm, đã nêu bật những xu hướng mới trong việc sử dụng Bitcoin cho mục đích rửa tiền. Với Bitcoin, mọi người có thể che giấu ý định cũng như danh tính của họ.^[33] Một cách tiếp cận phổ biến là sử dụng dịch vụ trao đổi tiền tệ kỹ thuật số chuyển đổi Bitcoin thành tiền tệ trò chơi trực tuyến (chẳng hạn như tiền vàng trong World of Warcraft), sau đó sẽ được chuyển đổi trở lại thành tiền.

Thị trường Darknet

Các thị trường darknet thương mại, nơi làm trung gian cho các giao dịch mua bán ma túy bất hợp pháp ^[34] và các hàng hóa khác, đã thu hút sự đưa tin đáng kể của phương tiện truyền thông, bắt đầu từ sự nổi tiếng của Silk Road và Diabolus Market ^[35] và sau đó là các cơ quan pháp luật thu giữ nó.^[36] Các thị trường khác bán phần mềm khai thác ^[37] và vũ khí.^[38] Việc kiểm tra sự khác biệt về giá trong thị trường Dark web so với giá trong đời thực hoặc trên World Wide Web đã được cố gắng cũng như các nghiên cứu về chất lượng hàng hóa nhận được qua Dark web. Một nghiên cứu như vậy đã được thực hiện trên Evolution, một trong những thị trường tiền điện tử phổ biến nhất hoạt động từ tháng 1 năm 2013 đến tháng 3 năm 2015.^[39] Mặc dù cho thấy thông tin kỹ thuật số, chẳng hạn như các phương pháp che giấu và vận chuyển xuyên quốc gia, "có vẻ chính xác", nhưng nghiên cứu đã phát hiện ra các vấn đề về chất lượng của các loại thuốc bất hợp pháp được bán trong Evolution, nói rằng "... độ tinh khiết của thuốc bất hợp pháp được phát hiện là khác nhau từ thông tin được chỉ ra trên danh sách tương ứng của họ." ^[39] Người ta không biết nhiều về động cơ của người tiêu dùng để tiếp cận các thị trường này và các yếu tố liên quan đến việc sử dụng chúng.^[40]

Các nhóm và dịch vụ hack

Nhiều tin tặc bán dịch vụ của họ theo cách riêng lẻ hoặc thành một phần của các nhóm.^[41] Các nhóm như vậy bao gồm xDedic, hackforum, Trojanforge, Mazafaka, dark0de và thị trường darknet TheRealDeal. Một số đã được biết là theo dõi và tống tiền những kẻ ấu dâm rõ ràng.^[42] Tội phạm mạng và dịch vụ hack các tổ chức tài chính và ngân hàng cũng đã được cung cấp trên Dark web.^[43] Các nỗ lực giám sát hoạt động này đã được thực hiện thông qua các tổ chức chính phủ và tư nhân khác nhau, và việc kiểm tra các công cụ được sử dụng có thể được tìm thấy trong tạp chí Khoa học Máy tính Thủ tục.^[44] Sử dụng các cuộc tấn công từ chối dịch vụ phản ánh phân tán DNS (DRDoS) trên quy mô Internet cũng đã được thực hiện thông qua việc tận dụng Dark Web.^[45] Có rất nhiều trang web. onion lừa đảo cũng xuất hiện, cuối cùng cung cấp các công cụ để tải xuống bị nhiễm trojan hoặc backdoor.

Tài trợ

Scott Dueweke, chủ tịch và người sáng lập của Zebryx Consulting tuyên bố rằng tiền điện tử của Nga như WebMoney và Perfect Money đứng sau phần lớn các hành động bất hợp pháp.^[33] Vào tháng 4 năm 2015, Flashpoint đã nhận được 5 triệu tiền tài trợ để đầu tư nhằm giúp khách hàng của họ thu thập thông tin tình báo từ Deep and Dark web.^[46]

Dịch vụ gian lận

Có rất nhiều diễn đàn tội phạm liên quan đến thẻ tín dụng, PayPal và Bitcoin được dùng trong các trang web thương mại cũng như gian lận và các dịch vụ làm giả.^[47] Nhiều trang web như vậy lại là các trang lừa đảo.^[48]

Tin đồn và nội dung chưa được xác minh

Có báo cáo về các vụ ám sát huy động vốn từ cộng đồng và cho thuê sát thủ,^[38][49] tuy nhiên, đây được cho là những trò lừa đảo. Người tạo ra Silk Road, Ross Ulbricht, đã bị các cuộc điều tra của Bộ An ninh Nội địa (HSI) bắt giữ vì trang web của mình và bị cáo buộc đã thuê một sát thủ để giết sáu người, mặc dù sau đó cáo buộc đã được giảm nhẹ.

Có một truyền thuyết đô thị rằng người ta có thể tìm thấy kẻ giết người trực tiếp trên dark web. Thuật ngữ " Red Room " được đặt ra dựa trên bộ phim hoạt hình Nhật Bản và truyền thuyết đô thị cùng tên. Tuy nhiên, bằng chứng chỉ ra rằng tất cả các trường hợp được báo cáo đều là trò lừa bịp.

Vào ngày 25 tháng 6 năm 2015, trò chơi độc lập Sad Satan đã được YouTuber Obscure Horror Corner đánh giá mà họ tuyên bố đã tìm thấy qua dark web. Nhiều điểm mâu thuẫn khác nhau trong báo cáo của kênh khiến người ta nghi ngờ về phiên bản được báo cáo của các sự kiện.^[50] Có một số trang web phân tích và giám sát deep web và dark web để tìm kiếm thông tin về mối đe dọa.^[51]

Phishing và scam

Lừa đảo qua các trang web nhân bản và các trang lừa đảo khác là rất nhiều, với thị trường darknet thường được quảng cáo bằng các URL lừa đảo.

Khiêu dâm trái phép

Thường xuyên có hành động thực thi pháp luật chống lại các trang web phân phối nội dung khiêu dâm trẻ em - thường là thông qua việc xâm phạm trang web bằng cách phân phối phần mềm độc hại cho người dùng. Các trang web sử dụng các hệ thống hướng dẫn, diễn đàn và quy định cộng đồng phức tạp.^[52] Nội dung khác bao gồm tra tấn tình dục và giết động vật ^[53] và khiêu dâm trả thù.

Chợ đen

Rất nhiều hoạt động thương mại bất hợp pháp diễn ra trên Dark web, ví dụ như: buôn bán tiền giả, thẻ ngân hàng hay tài khoản mạng bị đánh cắp, súng, ma túy và các chất kích thích, các sản phẩm không rõ nguồn gốc khác.

Khủng bố

Có ít nhất một số trang web thật và gian lận tuyên bố được sử dụng bởi ISIL (ISIS), bao gồm cả một trang giả bị thu giữ trong Chiến dịch Onymous.^[54] Với sự gia tăng của công nghệ, nó đã cho phép những kẻ khủng bố mạng phát triển mạnh mẽ bằng cách tấn công vào những điểm yếu của công nghệ.^[55] Sau khi xảy ra các cuộc tấn công ở Paris vào tháng 11 năm 2015, một trang web thực tế như vậy đã bị tấn công bởi một nhóm hacker Anonymous, GhostSec, và được thay thế bằng một quảng cáo cho Prozac.^[56] Nhóm Hồi giáo Rawti Shax từng bị phát hiện hoạt động trên dark web.^[57][58]

Mạng xã hội

Trong dark web, tồn tại các nền tảng truyền thông xã hội mới nổi tương tự như trên World Wide Web.^[59] Facebook và các nền tảng mạng xã hội truyền thống khác đã bắt đầu tạo ra các phiên bản dark web trên trang web của họ để giải quyết các vấn đề liên quan đến các nền tảng truyền thống và để tiếp tục dịch vụ của họ trong tất cả các lĩnh vực của World Wide Web.^[24] Các ban nhạc có nội dung hạn chế như Nhà thờ Thiên chúa giáo đã sử dụng deep web.

Truyền thông

Các kênh tin tức như ABC News (Úc) từng có một vài bài báo nghiên cứu không gian mạng darknet.^[60] Tạp chí Vanity Fair cũng từng xuất bản một chuyên đề có tên "The Other Internet" vào tháng 10 năm 2016, nói về sự gia tăng số người dùng darknet và những nguy cơ của nó. Tháng 10 năm 2018, một nghiên cứu đã chỉ ra khoảng 60% người Úc đang dần mất hứng thú với mạng internet thông thường và chuyển sang thử nghiệm dark web.^[61] Các chủ đề khác bao gồm các phiên bản thương mại điện tử của thị trường chợ đen thông thường, cộng đồng mạng và vai trò của bảo mật hoạt động.^[62]

Xem thêm

• Web chìm

Tham khảo

1. Greenberg, Andy (ngày 19 tháng 11 năm 2014). “Hacker Lexicon: What Is the dark web?”. Wired. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 8 năm 2015.
2. Egan, Matt (ngày 12 tháng 1 năm 2015). “What is the dark web? How to access the dark website – How to turn out the lights and access the dark web (and why you might want to)”. Lưu trữ bản gốc ngày 19 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2015.
3. Solomon, Jane (ngày 6 tháng 5 năm 2015). “The Deep Web vs. The dark web”. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2015.
4. Greenberg, Andy (ngày 19 tháng 11 năm 2014). “Hacker Lexicon: What Is the dark web?”. Wired. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2015.“Clearing Up Confusion – Deep Web vs. dark web”. BrightPlanet. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 5 năm 2015.
5. ^ NPR Staff (ngày 25 tháng 5 năm 2014). “Going Dark: The Internet Behind The Internet”. Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2015.
6. The dark web Revealed. Popular Science. pp. 20–21
7. Greenberg, Andy (ngày 19 tháng 11 năm 2014). “Hacker Lexicon: What Is the dark web?”. Wired. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2015.
8. “Clearnet vs hidden services – why you should be careful”. DeepDotWeb. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 4 tháng 6 năm 2015.
9. Chacos, Brad (ngày 12 tháng 8 năm 2013). “Meet Darknet, the hidden, anonymous underbelly of the searchable Web”. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 8 năm 2015.
10. Beckett, Andy (ngày 26 tháng 11 năm 2009). “The dark side of the internet”. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 9 năm 2013. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2015.
11. Deep Web (film)
12. Daily Mail Reporter (ngày 11 tháng 10 năm 2013). “The disturbing world of the Deep Web, where contract killers and drug dealers ply their trade on the internet”. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 5 năm 2015.
13. “NASA is indexing the 'Deep Web' to show mankind what Google won't”. Fusion. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 6 năm 2015.
14. “Clearing Up Confusion – Deep Web vs. Dark Web”. BrightPlanet. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 5 năm 2015.
15. Solomon, Jane (ngày 6 tháng 5 năm 2015). “The Deep Web vs. The Dark Web”. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2015.
16. Greenberg, Andy (ngày 19 tháng 11 năm 2014). “Hacker Lexicon: What Is the Dark Web?”. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2015.
17. “The Deep Web and Its Darknets – h+ Media”. h+ Media. 29 tháng 6 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 11 năm 2016.
18. Lacson, Wesley; Jones, Beata (2016). “The 21st Century Darknet Market: Lessons From The Fall Of Silk Road” (PDF). International Journal of Cyber Criminology. 10: 40–61. doi:10.5281/zenodo.58521. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 12 tháng 12 năm 2020. Truy cập ngày 17 tháng 8 năm 2020.
19. Crenshaw, Adrian. “Darknets and hidden servers: Identifying the true ip/network identity of i2p service hosts, Black Hat (2011)”.
20. Moore, Daniel (2016). “Cryptopolitik and the Darknet”. Survival. 58 (1): 7–38. 32p. doi:10.1080/00396338.2016.1142085.
21. Darknet, Social Media, and Extremism: Addressing Indonesian Counterterrorism on the Internet
22. Darknet, Social Media, and Extremism: Addressing Indonesian Counterterrorism on the Internet Lưu trữ 2017-06-04 tại Wayback Machine
23. Kushner, David (22 tháng 10 năm 2015). “The Darknet: the Battle for 'the Wild West of the Internet'”. Rolling Stone (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 2 tháng 10 năm 2019.
24. ^ Brooke, Zach (Spring 2016). “A Marketer's Guide to the Dark Web”. Marketing Insights. 28 (1): 23–27 – qua EBSCOhost.
25. ^ Mark, Ward (ngày 30 tháng 12 năm 2014). “Tor's most visited hidden sites host child abuse images”. BBC News. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 5 năm 2015.
26. “Everything You Need to Know on Tor & the Deep Web”. whoishostingthis. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2015.
27. Cox, Joseph (ngày 25 tháng 2 năm 2015). “What Firewall? China's Fledgling Deep Web Community”. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 19 tháng 6 năm 2015.
28. Paul, Kari (ngày 9 tháng 12 năm 2015). “I Bought Adorable Cookies on the Deep Web”. tufan. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2015.
29. Thomson, Iain. “Dark web doesn't exist, says Tor's Dingledine. And folks use network for privacy, not crime”. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 31 tháng 7 năm 2017.
30. Cox, Joseph (ngày 1 tháng 2 năm 2016). “Study Claims Dark Web Sites Are Most Commonly Used for Crime”. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2016.
31. Moore, Daniel; Rid, Thomas (2 tháng 1 năm 2016). “Cryptopolitik and the Darknet”. Survival. 58 (1): 7–38. doi:10.1080/00396338.2016.1142085. ISSN 0039-6338.
32. Reeve, Tom (ngày 30 tháng 9 năm 2015). “Extortion on the cards”. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2015.
33. ^ Kirkpatrick, Keith (ngày 21 tháng 2 năm 2017). “Financing the dark web”. Communications of the ACM (bằng tiếng Anh). 60 (3): 21–22. doi:10.1145/3037386.
34. “Concepts of illicit drug quality among darknet market users: Purity, embodied experience, craft and chemical knowledge”. International Journal of Drug Policy. 35.
35. “Stay Clear of the Darknet”. Tech Directions. 75.
36. Burleigh, Nina (ngày 19 tháng 2 năm 2015). “The Rise and Fall of Silk Road, the dark web's Amazon”. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 25 tháng 5 năm 2015.
37. Greenberg, Andy (ngày 17 tháng 4 năm 2015). “New Dark-Web Market Is Selling Zero-Day Exploits to Hackers”. Wired. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 24 tháng 5 năm 2015.
38. ^ Holden, Alex (ngày 10 tháng 2 năm 2015). “Ukraine crisis: Combatants scouring dark web for advice on bridge bombing and anti-tank missiles”. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 28 tháng 5 năm 2015.
39. ^ Rhumorbarbe, Damien; Staehli, Ludovic; Broséus, Julian; Rossy, Quentin; Esseiva, Pierre (2016). “Buying drugs on a Darknet market: A better deal? Studying the online illicit drug market through the analysis of digital, physical and chemical data”. Forensic Science International. 267: 173–182. doi:10.1016/j.forsciint.2016.08.032. PMID 27611957.
40. “Characterising dark net marketplace purchasers in a sample of regular psychostimulant users”. International Journal of Drug Policy. 35.
41. Holden, Alex (ngày 15 tháng 1 năm 2015). “A new breed of lone wolf hackers are roaming the deep web – and their prey is getting bigger”. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 19 tháng 6 năm 2015.
42. Cox, Joseph (ngày 12 tháng 11 năm 2015). “A dark web Hacker Is Hunting Potential Pedophiles to Extort Them for Money”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 11 năm 2015.
43. “The Dark Net: Policing the Internet's Underworld”. World Policy Journal. 32.
44. “Large-Scale Monitoring for Cyber Attacks by Using Cluster Information on Darknet Traffic Features”. Procedia Computer Science. 53.
45. “Inferring distributed reflection denial of service attacks from darknet”. Computer Communications. 62.
46. “Flashpoint, Leading Deep and Dark Web Intelligence Provider, Raises $5 Million in Financing Round” (Thông cáo báo chí). New York: PRNewswire. ngày 17 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 2 tháng 10 năm 2019.
47. Cox, Joseph (ngày 14 tháng 1 năm 2016). “Dark Web Vendor Sentenced for Dealing Counterfeit Coupons”. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2016.
48. DeepDotWeb (ngày 28 tháng 5 năm 2015). “Secrets to Unmasking Bitcoin Scams – 4 Eye Opening Case Studies”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 11 năm 2015.
49. Greenberg, Andy (ngày 18 tháng 11 năm 2013). “Meet The 'Assassination Market' Creator Who's Crowdfunding Murder With Bitcoins”. Forbes. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 8 năm 2015.
50. Barton, Hannah (ngày 25 tháng 10 năm 2015). “The spooky, twisted saga of the Deep Web horror game 'Sad Satan'”. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2015.
51. “The Deep Web and its Darknets”. 29 tháng 6 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2019.
52. Evans, Robert (ngày 16 tháng 6 năm 2015). “5 Things I Learned Infiltrating Deep Web Child Molesters”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 29 tháng 8 năm 2015.
53. Cox, Joseph (ngày 11 tháng 11 năm 2014). “As the FBI Cleans the Dark Net, Sites Far More Evil Than Silk Road Live On”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2015.
54. Cub, Nik (ngày 17 tháng 11 năm 2014). “FBI seizes fake Tor hosted Jihad funding website as part of Operation Onymous, leaves up real site”. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2015.
55. Vilić, Vida M. (tháng 12 năm 2017). “Dark Web, Cyber Terrorism and Cyber Warfare: Dark Side of the Cyberspace” (PDF). Balkan Social Science Review. 10 (10): 7–24.
56. Cuthbertson, Anthony (ngày 25 tháng 11 năm 2015). “Hackers replace dark web Isis propaganda site with advert for Prozac”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2015.
57. “Jihadist cell in Europe 'sought recruits for Iraq and Syria'”. BBC News. ngày 12 tháng 11 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 4 năm 2016.
58. Markowitz, Eric (ngày 10 tháng 7 năm 2014). “The Dark Net: A Safe Haven for Revenge Porn?”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2015.
59. Gehl, Robert W. (2016). “Power/Freedom on the Dark Web”. New Media and Society. 18 (7): 1219–1235. doi:10.1177/1461444814554900.
60. Viney, Steven (ngày 27 tháng 1 năm 2016). “Print Email Facebook Twitter More What is the dark net, and how will it shape the future of the digital age?”. ABC. Lưu trữ bản gốc ngày 20 tháng 10 năm 2016.
61. Rozner, Gideon. "Inside the Intellectual Dark Web." Institute of Public Affairs Review, vol. 70, no. 3, Oct. 2018, pp. 6–11. EBSCOhost, 199.245.164.25:2048/login?url=http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=aph&A N=134723587&site=ehost-live&scope=site.
62. “The Other Internet”. Vanity Fair. 58.

Đọc thêm

• “Anticounterfeiting on the dark web – Distinctions between the Surface Web, dark web and Deep Web” (PDF). ngày 13 tháng 4 năm 2015. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 4 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2015.

Liên kết ngoài

• Excuse Me, I Think Your Dark Web is Showing – A presentation at the March 2017 BSides Vancouver Security Conference on security practices on Tor's hidden services
• Attacks Landscape in the Dark Side of the Web