Nhóm ngôn ngữ Benue-Congo

Nhóm ngôn ngữ Benue–Congo
Benue Đông–Congo
Phân bố địa lý	châu Phi, từ Nigeria về phía đông và phía nam
Phân loại ngôn ngữ học	Niger-Congo Đại Tây Dương-Congo Volta–Congo Nhóm ngôn ngữ Benue–Congo
Ngữ ngành con	Bantoid-Cross Niger Trung (Platoid) ?Ukaan ?Fali ?Tita
Glottolog:	benu1247[1]
Nhóm ngôn ngữ Benue-Congo trong ngữ hệ Niger-Congo. Các ngôn ngữ không phải Benue-Congo có màu xám.

Nhóm ngôn ngữ Benue-Congo (đôi khi được gọi là Benue Đông-Congo) là một phân nhóm chính của ngữ hệ Niger-Congo, hiện diện hầu như khắp châu Phi hạ Sahara.

Nhóm này bao gồm 938 ngôn ngữ được nói bởi chừng 550 triệu người.

Nó bao gồm hai nhánh chính:

• Nhóm ngôn ngữ Niger Trung (hoặc Platoid), được nói chủ yếu ở Nigeria
• Nhóm ngôn ngữ Bantoid–Cross, được nói ở Nigeria, Cameroon và hầu hết châu Phi hạ Sahara, vì chúng có chứa các ngôn ngữ Bantu (thông qua nhánh Nam Baltoid).

Phân nhóm

Quê hương nhóm ngôn ngữ Benue-Congo và sự phân tán các nhánh^[2]

Phân nhóm Niger Trung (hoặc Platoid) có các nhóm Plateau, Jukunoid và Kainji; còn phân nhóm Bantoid–Cross tạo thành từ nhóm Bantoid, Dakoid và Cross River.

Các nhánh của nhóm ngôn ngữ Benue-Congo như sau: (số ngôn ngữ kèm theo)

Nhóm ngôn ngữ Benue‑Congo	Bantoid‑Cross   Bantoïd (700)     Dakoid (4)     Cross River (68)     Platoid/Niger Trung   Jukunoid (20)     Niger Plateau (46)     Kainji (58)

Tiếng Ukaan cũng liên quan đến nhóm ngôn ngữ Benue-Congo; Roger Blench nghi ngờ đây có thể là ngôn ngữ Benue (Đông)-Congo khác biệt nhất hoặc là họ hàng gần với Benue-Congo.

Tiếng Fali và tiếng Tita cũng có thể thuộc nhóm Benue-Congo nhưng không được phân loại.

Xem thêm

• Danh sách từ vựng phục dựng Benue-Congo nguyên thủy (Wiktionary)
• Biểu đồ hệ thống các ngôn ngữ Niger-Congo với số lượng người nói

Tham khảo

1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Benue–Congo”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
2. Watters, John R biên tập (2018). East Benue-Congo: Nouns, pronouns, and verbs (pdf). Berlin: Language Science Press. doi:10.5281/zenodo.1314306. ISBN 978-3-96110-100-9.

• Wolf, Paul Polydoor de (1971) The Noun Class System of Proto-Benue–Congo (Thesis, Leiden University). The Hague/Paris: Mouton.
• Williamson, Kay (1989) 'Benue–Congo Overview', pp. 248–274 in Bendor-Samuel, John & Rhonda L. Hartell (eds.) The Niger–Congo Languages – A classification and description of Africa's largest language family. Lanham, Maryland: University Press of America.

Wikimedia

Liên kết ngoài

• Tài nguyên mạng cho các ngôn ngữ Congo Benue
• Tạp chí Ngôn ngữ Tây Phi: Benue-Congo
• Danh sách Swadesh Benue-Congo nguyên thủy Lưu trữ 2021-07-09 tại Wayback Machine (de Wolf 1971)