Sùi mào gà | |
---|---|
Tên khác | Condylomata acuminata, venereal warts, anal warts, anogenital warts |
Khoa/Ngành | Infectious disease |
Triệu chứng | Skin lesion that is generally pink in color and project outward[1] |
Khởi phát | 1-8 months following exposure[2] |
Nguyên nhân | HPV types 6 and 11[3] |
Phương pháp chẩn đoán | Based on symptoms, can be confirmed by biopsy[3] |
Chẩn đoán phân biệt | U mềm lây, Skin tag, Condylomata lata, Squamous cell carcinoma[1] |
Phòng ngừa | Vắc-xin HPV, bao cao su[2][4] |
Điều trị | Medications, cryotherapy, surgery[3] |
Thuốc | Podophyllin, imiquimod, trichloroacetic acid[3] |
Dịch tễ | ~1% (US)[2] |
Sùi mào gà, còn gọi là bệnh mồng gà hay mụn cóc sinh dục là một trong những bệnh xã hội thường lây truyền qua đường tình dục. Bệnh thường gặp ở cả nam và nữ do một do một loại virus có tên là HPV (Human papilloma virus).
- Quan hệ tình dục không an toàn là nguyên nhân chính gây bệnh sùi mào gà. Bệnh lây qua việc giao hợp nam nữ thông thường, ngoài ra quan hệ bằng miệng (oral sex), quan hệ qua hậu môn cũng làm lây nhiễm bệnh. Nhiều người cho rằng quan hệ bằng miệng sẽ không lo mắc bệnh sùi mào gà nhưng thực tế virut HPV có ở cả cơ quan sinh dục, máu, nước bọt, các dịch nhầy của người bệnh… Vì vậy khi một người dùng miệng mình để kích thích cơ quan sinh dục của người bệnh hoặc ngược lại người bệnh dùng miệng để kích thích cơ quan sinh dục của mình cũng đều có nguy cơ lây nhiễm như nhau.
- Bệnh sùi mào gà cũng lây từ mẹ sang con nếu như người phụ nữ bị nhiễm virut sùi mào gà trong thời kỳ mang thai. Đứa trẻ có thể mắc bệnh ngay từ khi trong bụng mẹ (thông qua cuống rốn, nước ối) hoặc lây truyền khi đã được sinh ra (trong khi người phụ nữ trở dạ tiếp đứa trẻ bị tiếp xúc với máu, dịch sản của mẹ hoặc do bú sữa mẹ sau này).
- Virut sùi mào gà tồn tại trong dịch nhờn chảy ra từ các mụn sùi mào gà nên khi có sự tiếp xúc thân mật như ôm, hôn, dùng chung đồ dùng cá nhân (như bàn chải đánh răng, quần lót, tắm chung bồn…) hoặc vô tình cọ vùng da hở của mình vào các dịch này cũng làm lây nhiễm bệnh sùi mào gà. Tuy nhiên trường hợp này thường khá hiếm gặp, chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ trong số các ca lây nhiễm sùi mào gà.
Sau thời gian ủ bệnh từ 3 tuần đến 9 tháng thì bệnh nhân bắt đầu xuất hiện những triệu chứng lâm sàng. Ban đầu là những vết sùi nhỏ mềm và nhô cao lên màu hồng tươi, đường kính khoảng 1, 2 mm, có chân hoặc có cuống; hoặc là những đĩa bẹt tròn nhỏ bề mặt ráp, màu hồng, hầu như ít ngứa, không đau và dễ gây chảy máu. Về sau, chúng có thể phát triển thành những gai hoặc lá, chiều dài có thể lên đến vài cm, có thể liên kết với nhau tạo nên mảng rộng trông giống như mồng gà hoặc hoa súp lơ màu hồng tươi. Bề mặt mềm, ẩm ướt, giữa các nhú sùi có thể ấn ra một giọt mủ.[cần dẫn nguồn]
Các tổn thương thường xuất hiện ở bộ phận sinh dục và vùng lân cận, ngoài ra tổn thương có thể xuất hiện ở khắp cơ thể. Có thể thấy tổn thương dạng phẳng rất khó phát hiện.
Việc điều trị cho mụn cóc sinh dục cần đặc biệt lưu ý vì đây là vùng da nhạy cảm.
Phương pháp |
% Tỉ lệ khỏi |
% Tỉ lệ tái phát |
Phẫu thuật |
35-70[13] |
8-35[14] |
Laser |
25-50[13] |
5-77[14] |
Áp lạnh |
60-90[13] |
20-80[14] |
Tricloroacetic |
50-80[13] |
60-50[14] |
Podophyllin |
30-80[13] |
23-70[14] |
Thuốc mỡ Veregen |
53.6[15] |
6.5[15] |
Kem Imiquimod |
||
Kem Podophyllotoxin |
56.4[18] |
2-90[18] |
Phương pháp áp lạnh cho kết quả chữa khỏi cao nhất trong khi Imiquimod và Veregen lại chống tái phát tốt nhất