ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާ (Dhivehi Raa'jeyge Jumhooriyya) |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Lagu bansa: Qaumii salaam "Kehormatan Negara" |
||||||
![]() |
||||||
Nang nanggroe | Malé | |||||
Bahsa raseumi | Divehi | |||||
Peumeurintahan | Republik presidensiil | |||||
- | Presiden | Mohammed Waheed Hassan | ||||
- | Wakil Presiden | Mohammed Waheed Deen | ||||
Merdeka | ||||||
- | Kerajaan Inggris | 26 Juli 1965 | ||||
Luwaih | ||||||
- | Total | 115 km2 (keu-206) | ||||
- | Ie (%) | ≈100% (tanoh karap hana) | ||||
Ureueng duek | ||||||
- | Keunira Juli 2011 | 394,999(est.)[1] (ke-175) | ||||
- | Peunadat | 10,036.9/km2 (ke-11) | ||||
PDB (KKB) | Perkiraan 2011 | |||||
- | Total | $2.931 miliar[2] | ||||
- | Per kapita | $9,005[2] (ke-87) | ||||
PDB (nominal) | Perkiraan 2011 | |||||
- | Total | $2.062 miliar[2] | ||||
- | Per kapita | $6,336[2] | ||||
Pèng | Rufiyaa Maladewa (MVR ) |
|||||
Zona watee | (UTC+5) | |||||
Rot me kandran | kanan | |||||
Kode Internet | .mv | |||||
Kode teulipon | 960 |
Republik Maladewa nakeuh saboh neugara pulo-pulo nyang na nibak kawan atol (saboh pulo kareuëng nyang geukeuliléng saboh laguna) di La'ôt Hindia. Neuduëk Maladewa blah rot tunong-barat daya India, keunira 700 km blah rot barat daya Srilanka. Neugara nyoe na 26 atol nyang geubagi jeuet keu 20 atol administratif ngon sabëoh banda.
Neugara nyoe nakeuh neugara ngon populasi ngon luwah paléng ubeut di kawasan Asia.[3] Manyang meurata muka tanoh di Maladewa nakeuh 1.5 metè di ateueh muka ië la'ôt, meunan keuh jeuet neugara nyoe seubagoë neugara nyang paléng meuyub di dônya. [3] Puncak paléng manyang di Maladewa cit 2.3 metè di ateueh muka ië la'ôt, meunan keuh neugara nyoe geuturi keu neugara ngon puncak paléng meuyub di dônya.[3]
Ekonomi neugara Maladewa meugantung bak duwa boh bideuëng utama, pariwisata ngon eungkôt.[4] Neugara nyoe that geuthèe ngon le panté nyang that lagak ngon ceudah ngon alam meuyub la'ôt nyang that hayeuë. Na ± 700.000 ureuëng meulancong teuka keunan bak tiep thôn.[4] Ngon bideuëng meudrop ngon neuolah eungkôt mantong ka jeuet Maladewa keu salah saboh neugara nyang neu ekspor eungkôt u padum-padum boh neugara Asia ngon Iërupa.[4]
Tarèh awai neugara nyoe hana soe teupuë kiban nyang pasti. Bak saboh peuneugah geupeugah, sidroë pangran Sinhalese (Indo-Aryan) nyang nan gobnyan KoiMale meusareuëng ngon binoë gobnyan, sidroë putroë dari Raja Srilanka, di Maladewa ngon geuduëk laju disinan jeuet keu sôleutan phôn nanggroë nyan.[4] Lam padum-padum abad lheueh nyan pulo-pulo geukunjông lé ureuëng meula'ôt dari Arab ngon India. Bak keu-16, bansa Portugéh teuka keunan geujajag pulo-pulo nyan na trép 15 thôn (1558-73) dudoë teuma geucok pulang lé Muhammad Thakurufar Al-Azam.[4]
Thôn 1887 sampoë meurdéka Maladewa bak 26 uroë buleuën 6 thôn 1965, neugara jeuet keu beunagi dari wali nanggroë Inggréh. Dari thôn 1153 sampoë 1968, neugara nyoe nakeuh saboh keurajeuën Islam nyang bibeuëh.[4] Lheuëh neupulang lé Inggréh neugara keurajeuën nyan cit geupeutheun lam lhèe thôn lheuë nyan geugantoë jeuet keu republik.[4]
Na padum-padum boh keujadian musibah di pulo-pulo nyan diantarajih geulumbang raya nyang ngop meupadum boh pulo bak buleuën 4 thôn 1987.[4] Bak akhé buleuën 12 thôn 2004, tsunami La'ôt Hindia trôh cit keunan padum-padum boh pulo ngon ka meujampu mata ië tabeuë, hancô dum rumoh, tanoh ngon keueneubah ië tanoh.[4]
Ureuëng duëk Maladewa geukheun ureuëng Divehi.[5] Awak nyan geupeunan neugara nyan ngon Divehi rājje nyang meuma'na Keurajeuën Pulo.[5] Lam èleumèe seunurat bansa (etnografi), ureuëng Divehi geuweuëk lam lhèe boh keulompok, nyang utama bakeuh ureuëng duëk di IhavandippuỊu (Haa Alif) sampoë Haddummati (Laamu), keulompok tunongn Maladewa nyang geuduëk lam lhèe tiga atol palèng tunong di ekuator, ngon ureuëng duëk Minicoy nyang geuduëk bak pulo sipanyang 10 km dimeuyub ceuë administrasi India.[5] Dari sukèe aneuk bansa, ureuëng duëk di Maladewa geubagi 4, nakeuh Sinhalese, Bangsa Dravida, Bansa Arab, ngon Bansa Afrika meukulét itam. Cit na duwa bansa nyang paléng dit di neugara nyan nakeuh Bansa Indian.[6]
La'én nibak bideuëng pariwisata nyang jeuet keu pangkai utama ekonomi Maladewa, buët ekspor eungkôt pa'ak nakeuh jeuet cit salah saboh wasé utama neugara nyan.[4] Dum 90% dari total hasé eungkôt nyang geuekspor lé Maladewa nakeuh eungkôt pa'ak basah, pa'ak thô, pa'ak leupië, pa'ak masén ngon pa'ak kaléng.[4]
Lam bideuëng meuneugoë, tanoh Maladewa hana that basoë jeuet kau hasé meuneugoë dineugara nyan that kureuëng, cit na bak u, pisang, keuladi, ngon bawang nyang jeuet timoh di sinan. Peujeuet keuh that le macam dabeuëh peunajôh neuimpor dari luwa nanggroë.[4]
Industri di neugara nyoe nakeuh peugot kapai, buët jaroë, peugot eungkôt kaléng, produksi pipa PVC, sabôn, meubel, ngon produk peunajôh.[4] Neugara nyang neu meuhubông ngon Maladewa lam bideuëng ekonomi nakeuh Jeupang, Srilanka, Thailand, ngon Amerika Serikat.[6]
Maladewa na 7 provinsi nyang maséng-maséng na nibak divisi administrasi, (nang nanggroë Malé nakeuh divisi nyang peumerèntah meudông keudroë):
![]() |
Wikimedia Commons na mèdia nyang mupawôt ngön: Maldives |