Agau-volk

Die Agau-volk (Ge'ez: አገው Agäw) is ’n Koesjitiese etniese groep wat in Ethiopië en die naburige Eritrea woon.

Hulle praat die Agau-tale, wat tot die Koesjitiese tak van die Afro-Asiatiese taalfamilie behoort. Die meeste is Christene.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]
’n 15de-eeuse ikoon van Gebre Mesqel Lalibela, die 12de-eeuse koning van die Zagwe-dinastie.

Die Agau word dalk die eerste keer genoem in die 3de-eeuse Monumentum Adulitanum, ’n inskripsie uit die Koninkryk Aksoem. Dit verwys na ’n volk, die "Athagaus", dalk van ʿAd Agaw, wat beteken "seuns[1] van Agau".[2] Die Athagus was een van die volke wat verower is deur die onbekende koning wat die Monumentum Adulitanum laat skryf het.[3] Uit latere inskripsies uit die 4de en 6de eeu lyk dit of die Agau die oorspronklike inwoners van die noordelike Ethiopiese Hoogland is en óf uit hulle blyplek gedwing is óf met ander volke vermeng geraak het.[4]

Die Koesjitiessprekende Agau-volk het tydens die bewind van die Zagwe-dinastie oor Ethiopië regeer, van omstreeks 900 tot 1270. Die naam van die dinastie kom van die Ge'ez-frase Ze-Agaw ("van die Agau") en verwys na die Agau-volk.

Subgroepe

[wysig | wysig bron]
  • Die noordelike Agau is bekend as die Bilen; hulle hoofstad is Keren, Eritrea;
  • Die westelike Agau is bekend as die Qemant; hulle hoofstad is Tekel Dengay;
  • Dis oostelike Agau is bekend as die Xamta; hulle hoofstad is Soqota;
  • Die suidelike Agau is bekend as die Awi; hulle hoofstad is Injibara.

Bekende Agau-mense

[wysig | wysig bron]
  • Mara Takla Haimanot – keiser van Ethiopië wat die Zagwe-dinastie teen 1137 gestig het;
  • Gebre Mesqel Lalibela – keiser van Ethiopië wat die erkenning kry vir die bou van die rotskerke van Lalibela;
  • Jetbarak – keiser van Ethiopië, die laaste heerser van die Zagwe-dinastie, wat tot in 1270 regeer het.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Uhlig, Siegbert, red. Encyclopaedia Aethiopica: A-C. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2003. p. 117
  2. ↑ Uhlig, Siegbert, red. Encyclopaedia: A-C. p. 142.
  3. ↑ Munro-Hay, Stuart. Aksum: an African Civilization of Late Antiquity (Edinburgh: University Press, 1991), p. 187
  4. ↑ Taddesse Tamrat, Church and State in Ethiopia (1270 - 1527) (Oxford: Clarendon Press, 1972), p. 26.

Skakels

[wysig | wysig bron]