Anale kanker

Anale kanker
Klassifikasie en eksterne bronne
ICD-10 C21
DiseasesDB 31467
MeSH D001005
Mediese waarskuwing

Anale kanker is ’n kanker (kwaadaardige gewas) wat in die menslike anus, die distale opening van die spysverteringskanaal, voorkom. Dit is ’n ander soort siekte as die meer algemene kolonkanker.

Anale kanker is gewoonlik ’n plaveiselselkarsinoom wat dikwels met infeksie deur die menslike papilloomvirus (MPV) verbind word.

Tekens en simptome

[wysig | wysig bron]

Simptome van anale kanker kan insluit pyn of druk die anus of rektum, ’n verandering in opelyfgewoontes, ’n knop naby die anus, rektale bloeding, ’n gejeuk of afskeiding. Bloeding kan erg wees.[1][2]

Risikofaktore

[wysig | wysig bron]
  • Menslike papilloomvirus: Ondersoeke het getoon ’n groot aantal pasiënte met anale kanker toets positief vir soorte MPV wat ook met servikale kanker verbind word.[3] Na aanleiding van studies in Denemarke en Swede word geraam 90 persent van gevalle van anale kanker word aan MPV toegeskryf.[4]
  • Seksbedrywighede: Kontak met verskeie seksmaats verhoog die risiko om aan MPV blootgestel te word.[5][6] Die ontvanger van anale seks, mans en vroue, het ’n sewe keer groter kans op MPV-infeksie as ander mense.[6] Mense wat met verskeie mense anale seks het, het ’n 17 keer groter kans.[7]
  • Rook: Mense wat op ’n gegewe tydstip rook, se kans om anale kanker te kry, is verskeie kere groter as nierokers s’n.[5]
  • ’n Verswakte immuunstelsel: Dit word gewoonlik met MIV-infeksie verbind.[5]
  • Goedaardige anale letsels.[8][9]
  • ’n Geskiedenis van servikale, vaginale of vulva-kanker.[10]

Die stadiums van anale kanker is:

Behandeling

[wysig | wysig bron]

Anale kanker is voorheen met chirurgie behandel. Die probleem daarmee was dat die interne en eksterne anale sluitspier verwyder moes word en pasiënte daarna inkontinent was. Baie moes ná hul operasies permanente kolostomieë dra.

Tans word chemoterapie en bestraling dikwels gebruik om die noodsaaklikheid van chirurgie uit te skakel.[11] Die sluitspier kan dan ongeskonde bly en die pasiënt se lewe is ná behandeling van ’n hoër gehalte as vroeër. Die kans op heling en oorlewing is uitstekend en baie pasiënte se sluitspier is daarna nog in ’n werkende toestand. Sommige pasiënte kan egter ná ’n kombinasie van chemoterapie en bestraling inkontinent wees.

Metastatiese of terugkerende siektes

[wysig | wysig bron]

Sowat 10 tot 20 persent van pasiënte wat vir anale kanker behandel is, sal daarna ’n metastatiese siekte ontwikkel (waar die siekte na ’n ander deel van die liggaam verplaas word).[12] Metastatiese of terugkerende anale kanker is moeilik om te behandel en vereis gewoonlik chemoterapie. Bestraling kan ook gebruik word vir spesifieke dele van die liggaam wat probleme ondervind.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. National Cancer Institute. Anal Cancer Treatment (PDQ) Patient Version. Geargiveer 14 Julie 2009 op Wayback Machine 13 Junie 2008. URL besoek op 26 Junie 2009.
  2. Stanley, Margaret A; Winder, David M; Sterling, Jane C; Goon, Peter KC (2012). "HPV infection, anal intra-epithelial neoplasia (AIN) and anal cancer: current issues". BMC Cancer. 12 (1): 398. doi:10.1186/1471-2407-12-398. ISSN 1471-2407.
  3. Frisch M (Augustus 2002). "On the etiology of anal squamous carcinoma". Danish Medical Bulletin. 49 (3): 194–209. PMID 12238281.
  4. Parkin DM (2006). "The global health burden of infection-associated cancers in the year 2002". Int. J. Cancer. 118 (12): 3030–44. doi:10.1002/ijc.21731. PMID 16404738.
  5. 5,0 5,1 5,2 "Anal Cancer". American Cancer Society. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Desember 2014. Besoek op 22 Desember 2014.
  6. 6,0 6,1 "Fred Hutchinson Cancer Research Center, Changing Trends in Sexual Behavior May Explain Rising Incidence of Anal Cancer Among American Men and Women". Fred Hutchinson Cancer Research Center (fhcrc.org). 6 Julie 2004. Besoek op 21 April 2010.
  7. "STD Facts – HPV and Men" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 April 2020. Besoek op 17 Augustus 2007.
  8. Natia Esiashvili; Jerome Landry; Richard H. Matthews (2007). "Carcinoma of the Anus Management" (in Engels). Armenian Health Network, Health.am. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Oktober 2019. Besoek op 22 Januarie 2008.
  9. Lin AY, Gridley G, Tucker M (1995). "Benign anal lesions and anal cancer". The New England Journal of Medicine. 332 (3): 190–1. doi:10.1056/NEJM199501193320314. PMID 7695719.
  10. Saleem AM, Paulus JK, Shapter AP, Baxter NN, Roberts PL, Ricciardi R (2011). "Risk of anal cancer in a cohort with human papillomavirus-related gynecologic neoplasm". Obstetrics and Gynecology. 117 (3): 643–9. doi:10.1097/AOG.0b013e31820bfb16. PMID 21343768.
  11. National Comprehensive Cancer Network. "NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology: Anal Carcinoma. V 1.2013" (PDF).
  12. Dewdney A, Rao S (2012). "Metastatic squamous cell carcinoma of the anus: time for a shift in the treatment paradigm?". ISRN Oncology. 2012: 756591. doi:10.5402/2012/756591. PMC 3352602. PMID 22619735.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]