Argirië

Vrywaring: Die mediese inligting verskaf op Wikipedia dien slegs as 'n riglyn en dra geen waarborg van feitelike korrektheid nie.
Enige vrae of klagtes oor u persoonlike gesondheid behoort na 'n dokter verwys te word.
Argirië
Veralgemeende argirië by 'n 92-jarige man.
Veralgemeende argirië by 'n 92-jarige man.
Veld Dermatologie
Ander name Argirose, Argyrië, Argyrose
Simptome Vel word blou of blougrys
Komplikasies Silwer neerslae in ooglens
Duur Permanent
Diagnose Visueel, Weefselmonsters
Medikasie Geen

Argirië of argirose is 'n toestand wat veroorsaak word deur oormatige blootstelling aan chemiese verbindings van die element silwer, of aan silwerstof.[1] Die mees dramatiese simptoom van argirië is dat die vel blou of blougrys word. Dit kan die vorm van veralgemeende argirië of plaaslike argirië aanneem. Veralgemeende argirië affekteer groot areas oor baie van die sigbare oppervlak van die liggaam. Plaaslike argirië verskyn in beperkte dele van die liggaam, soos kolle van die vel, dele van die slymvlies[Nota 1] of die konjunktiva.[Nota 2]

Die term is van Antieke Grieks: ἄργυρος (argyros) silwer.

Oorsake

[wysig | wysig bron]

By mense en ander diere lei chroniese inname van silwerprodukte gewoonlik tot geleidelike ophoping van silwerverbindings in verskeie dele van die liggaam.[2] Soos in fotografie (waar silwer gebruik word weens dié se sensitiwiteit vir lig), die blootstelling van bleek of kleurlose silwerverbindings aan sonlig ontbind dit tot silwermetaal of silwersulfiede. Gewoonlik deponeer hierdie produkte as mikroskopiese deeltjies in die vel, in werklikheid 'n donker pigment. Hierdie toestand staan ​​bekend as argirië of argirose.

Chroniese inname kan ook daartoe lei dat silwerpigmente neerslaan in ander organe wat aan lig blootgestel word, veral die oë.[3] In die konjunktiva is dit oor die algemeen nie skadelik nie, maar dit kan ook die lens beïnvloed, wat tot ernstige gevolge kan lei, insluitend nagblindheid.

Gelokaliseerde argirië is dikwels die gevolg van die gebruik van stowwe wat silwer bevat as velroom of oogdruppels. Veralgemeende argirië is die gevolg van chroniese verbruik of inaseming van silwerverbindings, hetsy vir tuismedisinale doeleindes, of as gevolg van die werk met silwer- of silwerverbindings.[4]

Terwyl silwer potensieel giftig is vir mense teen hoë dosisse, is die risiko van ernstige skade deur lae dosisse, wat oor 'n kort termyn gegee word, klein. Silwer word in sommige mediese toestelle gebruik vanweë die antimikrobiese aard daarvan, wat spruit uit die oligodinamiese effek.[Nota 3] Chroniese inname of inaseming van silwerpreparate (veral kolloïdale silwer) kan lei tot argirië in die vel en ander organe. Dit is nie lewensgevaarlik nie, maar word deur die meeste as kosmeties ongewens beskou.[2][3][5][6]

Die verwysingsdosis, gepubliseer deur die Verenigde State se Omgewingsbeskermingsagentskap in 1991, wat die geskatte daaglikse blootstelling verteenwoordig wat waarskynlik nie 'n noemenswaardige risiko van skadelike effekte gedurende 'n leeftyd sal inhou nie, is 5 µg per kilogram van liggaamsgewig per dag.[2]

Argirië vererger en bou op namate blootstelling aan silwer voortduur, en gaan nie weg sodra blootstelling ophou nie.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Sedert ten minste die middel van die 19de eeu, het dokters geweet dat silwer of silwerverbindings kan veroorsaak dat sommige areas van die vel en ander liggaamsweefsels grys of blougrys word.[7][8] Argirië kom voor by mense wat silwer in groot hoeveelhede inneem of inasem oor 'n lang tydperk ('n paar maande tot baie jare). Mense wat in fabrieke werk wat silwer produkte vervaardig, kan ook silwer of sy verbindings inasem. In die verlede het sommige van hierdie werkers argiries geword. Die vlak van silwer in die lug en die lengte van blootstelling wat argirië by hierdie werkers veroorsaak het, is egter nie bekend nie. Histories is kolloïdale silwer, 'n vloeibare suspensie van mikroskopiese silwerdeeltjies, ook as 'n interne medikasie gebruik om 'n verskeidenheid siektes te behandel. In die 1940's is dit deur farmaseutiese antibiotika, soos penisillien, vervang.

Samelewing en kultuur

[wysig | wysig bron]
Kolloïdale silwer word onwettig as 'n medisyne bemark, maar dit is nie doeltreffend nie en kan met die werking van sommige medikasie, soos antibiotika en tiroksien, inmeng.[9]

'n Prominente saak wat die inname van kolloïdale silwer behels het, was dié van Stan Jones van Montana, 'n Libertariese kandidaat vir die Amerikaanse Senaat in 2002 en 2006.[10][11] Die eienaardige kleur van sy vel was prominent in die mediadekking van sy onsuksesvolle veldtog, alhoewel Jones aangevoer het dat die bekendste foto "gedokter" is.[12] Sy doelgerigte verbruik van kolloïdale silwer was 'n self-voorgeskrewe maatreël wat onderneem is in reaksie op vrese dat die Y2K-probleem antibiotika onbeskikbaar sou maak, 'n gebeurtenis wat nie plaasgevind het nie.[11][12] Daar word berig dat hy gesê het dat hy dit weer sou doen as hy die geleentheid kry om terug te gaan.[11] Hy hou vol dat sy goeie gesondheid, behalwe die ongewone velkleur, die gevolg is van sy gebruik van kolloïdale silwer.[12]

In 2007 het persberigte Paul Karason beskryf, 'n Amerikaanse man wie se hele vel geleidelik blou geword het nadat hy 'n tuisgemaakte silwerchloriedkolloïed geneem het en 'n silwer salf op sy gesig gebruik het in 'n poging om probleme met sy sinusse, dermatitis, suur-refluks en ander kwale te behandel.[13] Ten tyde van die verslae het Karason sy geloof in silwer se doeltreffendheid behou en aangehou om dit te neem, al is dit in kleiner dosisse. Hy is in 2013 aan 'n hartaanval dood; "'n oorsaak van dood was nie onmiddellik bekend nie," maar volgens Jo Anna Karason, sy vervreemde vrou, "het Paul Karason jare lank hartprobleme gehad. Hy was 'n swaar roker, ten spyte daarvan dat hy sowat vyf jaar gelede 'n driedubbele omleidingsoperasie ondergaan het," het sy weduwee gesê.[14][15]

Rosemary Jacobs is 'n prominente aktivis teen alternatiewe medisyne. As kind is Jacobs vir allergieë behandel met neusdruppels wat kolloïdale silwer bevat het, en het as gevolg daarvan argirië ontwikkel.[16] Jacobs het onder internasionale aandag gekom nadat Paul Karason in 2008 op The Today Show was.[17][18] Van 2010 tot 2013 het Jacobs oor onderwerpe in gesondheidsbedrog, veral naturopatie, op haar blog geskryf.[19]

Moontlike implikasies

[wysig | wysig bron]

Alhoewel navorsing steeds nie definitief is nie, het die literatuur voorgestel dat argirië 'n afname in nierfunksie kan veroorsaak. Daarbenewens kan dit ook 'n gebrek aan nagvisie veroorsaak.[20] Die gebrek aan nagvisie sal heel waarskynlik wees as gevolg van beskadigde stafies in die oog, van die blootstelling aan silwer of silwerstofdeeltjies in die oog.

Aantekeninge

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Slymvlies is 'n membraan wat verskeie holtes in die liggaam beklee (bv binne die neus) en die oppervlak van interne organe bedek.
  2. ↑ Konjunktiva is 'n weefsel wat die binnekant van die ooglede beklee en die sklera (die wit van die oog) bedek.
  3. ↑ Kontak met metale, selfs teen lae konsentrasies, vernietig of ontwrig bakterieë.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ James, William D.; Berger, Timothy G.; Elston, Dirk M.; Odom, Richard B. (2006). Andrews' diseases of the skin: clinical dermatology (in Engels). Saunders Elsevier. p. 858. ISBN 0-7216-2921-0. OCLC 62736861.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Fung MC, Bowen DL (1996). "Silver products for medical indications: risk-benefit assessment". Journal of Toxicology. Clinical Toxicology (in Engels). 34 (1): 119–26. doi:10.3109/15563659609020246. PMID 8632503.
  3. ↑ 3,0 3,1 Lansdown AB (2006). "Silver in health care: antimicrobial effects and safety in use". Biofunctional Textiles and the Skin. Current Problems in Dermatology (in Engels). Vol. 33. pp. 17–34. doi:10.1159/000093928. ISBN 3-8055-8121-1. PMID 16766878.
  4. ↑ Brandt D, Park B, Hoang M, Jacobe HT (Augustus 2005). "Argyria secondary to ingestion of homemade silver solution". Journal of the American Academy of Dermatology (in Engels). 53 (2 Suppl 1): S105–7. doi:10.1016/j.jaad.2004.09.026. PMID 16021155.
  5. ↑ "ToxFAQsTM for Silver" (in Engels). Julie 1999. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Julie 2001.
  6. ↑ "Public Health Statement: Silver" (PDF) (in Engels). ATSDR.
  7. ↑ London Medical Gazette: Or, Journal of Practical Medicine (in Engels). 1843. p. 791.
  8. ↑ The Cincinnati Lancet and Observer (in Engels). E.B. Stevens. 1859. p. 141.
  9. ↑ "Colloidal Silver". NCCIH (in Engels).
  10. ↑ Blaine Harden (12 November 2006). "A True Blue Libertarian". The Washington Post (in Engels). Besoek op 10 Desember 2021.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 All Things Considered (17 Julie 2010). "Fun And Intrigue With The Periodic Table" (in Engels). National Public Radio. Besoek op 13 Desember 2021.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Kotynski, Tom (30 September 2002). "Colloidal Silver News - Senate candidate sports a 'healthy' shade of blue". Colloidal Silver News, Generators, Facts and More (in Engels). Besoek op 13 Desember 2021.
  13. ↑ Joseph Angier (20 Augustus 2008). "Feeling Blue Over Skin Color" (in Engels). ABC News. Besoek op 13 Desember 2021.
  14. ↑ "Internet Sensation 'Papa Smurf' Dies, Other Blue People Live On". ABC News (in Engels). 25 September 2013. Besoek op 13 Desember 2021.
  15. ↑ "Real-life 'Blue Man' dies after heart attack, stroke". Today (in Engels). 24 September 2013. Besoek op 13 Desember 2021.
  16. ↑ Jacobs, Rosemary (1998). "My Story". Rosemary's Story (in Engels). Besoek op 13 Desember 2021.
  17. ↑ "Woman who turned silver warns of dangers of internet medicines". The Telegraph. 5 September 2008. Besoek op 13 Desember 2021.
  18. ↑ "Colloidal Silver: FAQ". WebMD (in Engels). 5 September 2008. Besoek op 13 Desember 2021.
  19. ↑ Jacobs, Rosemary. "Rosemary's Medical Blog". Besoek op 13 Desember 2021.
  20. ↑ Rosenman KD, Moss A, Kon S (Junie 1979). "Argyria: clinical implications of exposure to silver nitrate and silver oxide". Journal of Occupational and Environmental Medicine (in Engels). 21 (6): 430–435. PMID 469606.