Bougainvillea | |
---|---|
Bougainvillea spectabilis. | |
Wetenskaplike klassifikasie | |
Koninkryk: | |
Divisie: | |
Klas: | |
Orde: | |
Familie: | |
Tribus: | |
Genus: | Bougainvillea Comm. ex Juss.
|
Spesies | |
|
Bougainvillea is ’n genus doringagtige, ornamentele rankplante, bosse en bome met blomagtige veerblare naby sy blomme. Verskillende kenners erken van vier tot 18 spesies in die genus. Hulle is inheemse plante van Suid-Amerika, van Brasilië wes tot in Peru en suid tot in Suid-Argentinië. Die plant is in verskillende lande ook onder verskeie ander name bekend.
Die rankspesies reik oor ander plante met hul stekerige dorings. Aan die punte van die dorings kom ’n swart, wasagtige stof voor. Die plante is immergroen waar reënval deur die jaar voorkom of bladwisselend as daar ’n droë seisoen is. Die blare is 4 tot 13 cm lank en 2 tot 6 cm breed. Die eintlike blom van die plant is klein en gewoonlik wit, maar elke tros van drie blomme word omring deur drie tot ses skutblare met die helder kleure wat met die plant verbind word – onder meer pienk, magenta, pers, rooi, oranje, wit en geel.
Bougainvilleas is gewilde ornamentele plante in die meeste streke met ’n warm klimaat, ook in Suid-Afrika. In koeler klimaatstreke word dit as ’n huisplant gebruik. Sy hoë soutweerstand maak dit ’n gewilde plant in kusstreke. Dit kan gesnoei word in ’n sekere vorm, maar word ook gegroei teen heinings en mure, en in potte en hangmandjies. Sy lang, doringagtige takke dra hartvormige blare en massas kleurryke skutblare. Daar is verskeie kultivars beskikbaar, onder meer met dubbele blomme en onreëlmatige kleure.
Daar is tans wêreldwyd meer as 300 variëteite. Omdat verskeie hibriede oor verskeie generasies gekruis is, is dit moeilik om hul oorsprong vas te stel. Natuurlike mutasies gebeur oënskynlik spontaan deur die wêreld. Dit het gelei tot verskeie name vir dieselfde kultivar (of variëteit) en dra by tot die verwarring oor die name van bougainvillea-kultivars.
Slegs twee spesies is in Suid-Afrika van belang: B. glabra en B. spectabilis.
Bougainvilleas groei teen verskillende tempo's, na gelang van die variëteit. In streke naby die ewenaar is hulle geneig om heeljaar te blom. Elders is hulle seisoenaal, met blomsiklusse van vier tot ses weke. Bougainvilleas groei die beste in droë grond in baie helder, volle sonlig en met gereelde toevoeging van kunsmis. Hulle het min water nodig as hulle eers gevestig is en sal eintlik nie gedy as hulle te veel water kry nie. Hulle kan oorgeplant word deur middel van jong steggies.[2]
Bougainvilleas is oor die algemeen plaagvry, maar wurms, slakke, dopluise, wolluise, rooimyte en meeldou kan voorkom.[3] Die larwes van sekere vlinderspesies eet hulle ook.
Die sap van die Bougainvillea kan ’n ernstige veluitslag veroorsaak.