Derwisj

'n Derwisj met 'n leeu en tier, omstreeks 1650.
Ottomaanse derwisj, omstreeks 1860's.

Derwisj (van Persies: درویش, Darvīsh)[1] in Islam kan breedweg verwys na 'n lid van 'n Soefi-broederskap (tariqah),[2] of dit kan dui op 'n bedelmonnik, wat materiële armoede kies.[3][4] Laasgenoemde betekenis word veral aangetref in Persies en Turkies (derviş) sowel as in Amazigh (Aderwish), wat ooreenstem met die Arabiese term faqīr.[3] Hulle fokus op die universele waardes van liefde en diens, en laat vaar enige illusie van ego (nafs) om God te bereik.

In die meeste Soefi-ordes beoefen 'n derwisj dhikr deur fisieke inspanning of godsdienstige praktyke om in 'n ekstatiese beswyming te gaan om God te bereik.[2] Hulle gewildste pratyk is Sema, wat met die 13de-eeuse mistikus Rumi verbind word. In folklore en onder aanhangers van Soefisme word derwisje dikwels verbind met die vermoë om wonderwerke te verrig en met bonatuurlike magte.[5]

Draaiende derwisje in 2007.

Godsdienspraktyke

[wysig | wysig bron]

Derwisje probeer om God te nader deur deugsaamheid en individuele ondervinding, eerder as deur godsdienstige geleerdheid.[6] Baie is bedelmonnike wat 'n eed van armoede afgelê het. Die hoofrede dat hulle bedel, is om nederigheid te leer, en hulle mag nie vir hulle eie gewin bedel nie. Hulle moet die geld wat hulle ontvang aan ander armes gee.

Draaiende derwisje

[wysig | wysig bron]

Die draaiende derwisje, wat die bekendste derwisje is, is veral in die Weste bekend vanweë die danse van die Mevlevi-orde in Konya, Turkye, en is deel van 'n formele seremonie wat as Sema bekend is.

Dit word egter ook deur ander ordes beoefen.

Die Sema is net een van baie Soefi-seremonies om godsdienstige ekstase (majdhb, fana) te bereik. Hoewel die praktyk nie as vermaak bedoel is nie, het dit 'n groot toeristeattraksie in Turkye geword.[7][8]

Ordes

[wysig | wysig bron]

Daar is verskeie ordes van derwisje, waarvan feitlik almal hulle oorsprong terugspeur na 'n Moslemheilige of -onderwyser, soos imam Ali. Deur die eeue het verskeie ordes ontstaan en verdwyn. Derwisje het versprei na Noord-Afrika, die Horing van Afrika, Turkye, Anatolië, die Balkan, die Kaukasus, Sentraal-Asië, Iran, Pakistan, Indië, Afganistan en Tadjikistan.

Sommige broederskappe en subgroepe sing verse van die Koran, speel tromme en draai in groepe, almal volgens hulle eie tradisie. Elke broederskap het sy eie soort kleed en metodes van aanvaarding en inwyding, waarvan sommige taamlik streng is. Die vorm van Soefi-derwisjisme wat in die 17de eeu beoefen is, was gesentreer om esoterisisme, geduld en pasifisme.[9]

Galery

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Dervish – Definition and More from the FreeMerriam – Webster Dictionary". M-w.com. Besoek op 19 Februarie 2012.
  2. ↑ 2,0 2,1 Dervish, Encyclopaedia Britannica, https://www.britannica.com/topic/dervish 
  3. ↑ 3,0 3,1 "Darwīsh (Dervish)". Encyclopaedia Islamica. (2017). Leiden en Boston: Brill Publishers. DOI:10.1163/1875-9831_isla_COM_035987. 
  4. ↑ Mansour Shaki (2011). "DARVĪŠ". Encyclopædia Iranica. Iranicaonline.org. 
  5. ↑ Frederick William Hasluck Christianity and Islam Under the Sultans, Band 1 Clarendon Press 1929 p. 281
  6. ↑ Jens Peter Laut. Vielfalt türkischer Religionen 1996 p. 29 (Duits)
  7. ↑ Koentges, Chris (29 Junie 2012). "13 Things The Whirling Dervishes Can Teach You About Spinning Until You're Dizzy Enough To Puke". The Very Ethnic Project.
  8. ↑ B. Ghafurov, "Todjikon", 2 vols., Dushanbe 1983-5
  9. ↑ Erdoan, Nezih. "Star director as symptom: reflections on the reception of Fatih Akn in the Turkish media." New Cinemas: Journal of Contemporary Film 7.1 (2009): 27-38.

Skakels

[wysig | wysig bron]