Dirigent
Dirigeer is die kuns wat die leiding van 'n musikale uitvoering, soos 'n orkestrale - of koororkes, behels. Dit is al gedefinieer as "die kuns wat die leiding van gelyktydige uitvoerings deur verskeie spelers of sangers met gebruikmaking van gebare behels."[1] Die hoofpligte van die dirigent behels die interpretasie van die musikale partituur (bladmusiek) op 'n wyse wat die spesifieke aanwysings in daardie partituur/bladmusiek gehoorsaam of reflekteer, om die tempo daar te stel, korrekte spel en benadrukkings deur ensemble-spelers te verseker en die frasering in gepaste omstandighede te "vorm".[2] Dirigente kommunikeer hoofsaaklik by wyse van handgebare met hul musikante, gewoonlik met behulp van 'n dirigeerstok of -staf. Hulle kan ook gebruik maak van ander gebare of tekens soos oogkontak.[3] Dirigente vul gewoonlik hul aanwysings met mondelinge instruksies aan tydens repetisies (dus wanneer die stuk ingeoefen word).[3]
Die dirigent staan tipies op 'n verhoogde podium met 'n groot bladmusiekstaander wat die volledige partituur/bladmusiekvelle bevat wat die musikale notasie vir al die instrumente of stemme bevat. Sedert die middel van die 19de eeu het die meeste dirigente nie 'n instrument bespeel terwyl hulle dirigeer nie, alhoewel dit in die vroeëre tydperke van klassieke musiekgeskiedenis algemeen was om 'n groep te lei terwyl 'n instrument ook bespeel word. Van die 1660's tot die 1750's was die groep tipies deur die speler van die klavesimbel of die eerste violis gelei. Die benadering in moderne tye is deur verskeie musikale direkteure vir die speel van musiek uit die era heringestel. Die dirigeer van musiek terwyl 'n klavier bespeel word kan ook gedoen word met musikale teater.
Dirigente tree as gidse op vis-à-vis die orkeste of kore wat hulle lei. Hulle kies die werke wat gespeel gaan word en bestudeer dan die gekose bladmusiek, waarop hulle gewoonlik sekere wysigings aanbring (soos die tempo, artikulasie of benadrukking, frasering, repetisie of seksies). Hulle kry hul interpretasie-benaderingsraamwerk in orde, en hul visie van die werk wat hul dan só aan die orkeslede oordra en inoefen tydens herhaalde repetisies.
Dirigente sien soms ook om na sake wat met die organisasie van die orkes verband hou, soos die skedulering van repetisies,[4] die beplanning van 'n konsertseisoen, die aanhoor en voer van onderhoude en gevolglike kies van lede en die bevordering van hul ensemble, asook ander reklame-aangeleenthede.
Orkeste, sangkore, konsertgroepe en ander musikale groepe soos jazzgroepe word gewoonlik ook deur dirigente gelei.
Nomenklatuur
[wysig | wysig bron]Die hoofdirigent van 'n orkes – of operageselskap – word somtyds na verwys as 'n musikale direkteur, of deur die Duitse woorde Kapellmeister of Dirigent. Dirigente van kore word somtyds na verwys as 'n koordirekteur of koormeester, veral wat betref kore wat met 'n orkes in verband staan. Daar is ook dirigente van konsertgroepe, militêre musiekgroepe, marsgroepe en ander groepe.
Gerespekteerde seniordirigente word soms na verwys deur die Italiaanse woord maestro, wat losweg as "meester" of "onderwyser" vertaal kan word.[5]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Sir George Grove, John Alexander Fuller-Maitland; redakteure. (1922). A Dictionary of Music and Musicians, Volume 1, bl.581. Macmillan.
- ↑ Kennedy, Michael; Bourne Kennedy, Joyce (2007). "Conducting". Oxford Concise Dictionary of Music (Fifth uitg.). Oxford University Press, Oxford. ISBN 9780199203833.
- ↑ 3,0 3,1 Holden, Raymond (2003). "The technique of conducting". In Bowen, José Antonio (red.). The Cambridge Companion to Conducting. Cambridge: Cambridge University Press. p. 3. ISBN 0-521-52791-0.
- ↑ Espie Estrella (6 Maart 2017). "The Conductor". thoughtco.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2019. Besoek op 9 Maart 2018.
- ↑ Lusted, Marcia Amidon (2011). Entertainment. ABDO Publishing Company. p. 44. Besoek op 31 Januarie 2019.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Dirigent.
