Eid-oel-Fiter

'n Gesin in Tadjikistan vier Eid-oel-Fiter
Tradisionele Bayram-groet van die Metropolitaanse Munisipaliteit van Istanboel wat soos volg lui: "Laat ons liefhê, laat ons geliefd wees", in die vorm van mahya-ligte tussen die minarette van die Sultan Ahmet-moskee in Istanboel
Baie Moslems bring dikwels gebedsmatjies op Eid-oel-Fiter na die moskee
Moslems in Durban vier Eid-oel-Fiter

Eid-oel-Fiter of Eid-ul-Fiter (Arabies: عيد الفطر, ʻĪd al-Fiṭr, [ʕiːd al fitˤr]), ook die Suikerfees genoem, is saam met Eid-oel-Adha een van die twee heiligste jaarlikse Islamitiese feeste. Op hierdie vakansiedag word die einde gevier van die maand Ramadan, die 29 tot 30 dae waartydens van sonsopkoms tot sonsondergang gevas word. Dit val dus op die eerste dag van die maand Sjawwal. Die naam beteken "vakansiedag ter geleentheid van die breek (van die vas)". Die datum van enige maand volgens die Islamitiese kalender verskil van plek tot plek na gelang van wanneer plaaslike godsdiensleiers die sekelmaan sien. In die Gregoriaanse kalender, ’n sonkalender, verskil die datum van jaar tot jaar – dit is elke jaar 10 tot 11 dae vroeër.

"Eid" beteken in Arabies "dag wat dikwels terugkom". Die woord is afgelei van aoed (terugkeer). Fiter (begin) en iftar staan in verhouding met die breek van die vas.

Eid-oel-Fiter het ’n spesifieke salaah (Islamitiese gebed) wat uit twee rakats (eenhede) bestaan en gewoonlik in ’n oop veld of groot saal plaasvind. Die toespraak (chutba) van die Imam word na die gebed gehou; in teenstelling met die Vrydaggebed, waar dit voor die gebed gehou word.

Moslems glo hulle word deur God beveel, soos in die Koran genoem, om hul vas tot op die laaste dag van Ramadan vol te hou[1] en die Zakaat-oel-Fitr (aalmoese aan die armes, gewoonlik in die vorm van kos) te gee voor die Eidgebed.[2][3]

Islamitiese tradisie

[wysig | wysig bron]

Eid-oel-Fiter dui die einde van die maand Ramadan aan. Dit is tradisioneel die dag, wat met sonsondergang begin, waarop die Hilal (sekelmaan) kort ná sonsondergang die eerste keer gesien word. As die maan nie gesien kan word op die 29ste dag van die vorige maanmaand nie, óf omdat dit bewolk is óf omdat die lug in die weste nog te helder is wanneer die maan ondergaan, is Eid-oel-Fiter die volgende dag. Die fees duur een, twee of drie dae lank. Dit is verbode om op dié dag te vas.

Die gemeenskapsaspekte van die vas is belangrik, want dit gee uitdrukking aan baie basiese waardes van die Moslemgemeenskap: meegevoel met die armes, welsyn, aanbidding, standvastigheid, geduld, ensovoorts. Die vas leer Moslems ook om wêreldse begeertes te weerstaan en om geheel en al op God te fokus en Hom te bedank vir sy seëninge. Dit is ’n herbevestiging van die godsdiens en skep ’n sterker band tussen die Moslem en sy God.[4]

In Suid-Afrika

[wysig | wysig bron]

In Kaapstad kom honderde Moslems tydens die laaste aand van Ramadan in Seepunt bymekaar om na die maan te kyk. Dié byeenkoms bring mense van alle vlakke van die samelewing bymekaar en elkeen bring iets saam om dit met ander tydens die breek van die vas te deel. Die Maghrib- of sonsondergebed word gemeenskaplik gedoen en die formele maansienresultate word bekend gemaak.[5]

Eid-oel-Fiter word gevier deur in die oggend eers die moskee vir die Eidgebed by te woon. Vervolgens word gesinne en bure besoek. Kinders ontvang geskenke en geld van ouer lede van die gesin, verwante en bure.[2] Die meeste mense dra nuwe klere met helder kleure, terwyl koekies, koeke, samoesas, pasteie en terte vir besoekers aangebied word.[2] Middagete word gewoonlik in gesinsgroepe geniet.

Datums

[wysig | wysig bron]

Eid-oel-Fiter is volgens die Islamitiese kalender op 1 Sjawwal. Die werklike viering begin egter altyd met sonsondergang op die vooraand (omdat 'n dag met sononder begin). Aangesien maande in die Islamitiese kalender altyd volgens die maan bereken word, wissel die datum van hierdie dag in vergelyking met die Gregoriaanse kalender.

Jaar in die Islamitiese kalender Datum in die Gregoriaanse kalender
1441 23 Mei 2020 (Saterdag)
1442 13 Mei 2021 (Donderdag)
1443 2 Mei 2022 (Maandag)
1444 21 April 2023 (Vrydag)
1445 10 April 2024 (Woensdag)
1446 30 Maart 2025 (Sondag)
1447 20 Maart 2026 (Vrydag)
1448 9 Maart 2027 (Dinsdag)
1449 26 Februarie 2028 (Saterdag)
1450 14 Februarie 2029 (Woensdag)
1451 4 Februarie 2030 (Maandag)
1452 24 Januarie 2031 (Vrydag)

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Koran 2,185
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (en) timeanddate.com. Eid ul Fitr. Besoek op 19 Desember 2018.
  3. ↑ (en) "Articles and FAQs about Islam, Muslims". Islamicfinder.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2006. Besoek op 11 Augustus 2013.
  4. ↑ (en) Wiegers, Gerard. "Ritual". Encyclopedia of Islam and the Muslim world, bl. 600
  5. ↑ (en) "Moonsighting on Monday". 91.3FM Voice of the Cape. 27 Augustus 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Mei 2013. Besoek op 11 Augustus 2013.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]