Elektriese generator
In elektrisiteitsopwekking is 'n generator[1] 'n toestel wat bewegingsgebaseerde krag (potensiële en kinetiese energie) of brandstofgebaseerde krag (chemiese energie) na elektriese krag omskakel vir gebruik in 'n eksterne stroombaan. Bronne van meganiese energie sluit in stoomturbines, gasturbines, waterturbines, binnebrandenjins, windturbines en selfs handslingers. Die eerste elektromagnetiese generator, die Faraday-skyf, is in 1831 deur die Britse wetenskaplike Michael Faraday uitgevind. Generators verskaf byna al die krag vir elektriese netwerke.
Benewens elektrisiteit- en bewegingsgebaseerde ontwerpe, gebruik fotovoltaïese en brandstofselaangedrewe generators onderskeidelik sonkrag en waterstofgebaseerde brandstof om elektriese uitset op te wek.
Die omgekeerde omskakeling van elektriese energie in meganiese energie word deur 'n elektriese motor gedoen, en motors en generators stem baie ooreen. Baie motors kan elektrisiteit uit meganiese energie opwek.
Terminologie
[wysig | wysig bron]
Elektromagnetiese generators word in twee breë klasse verdeel naamlik: dinamos en alternators.
- Dinamo's ontwikkel pulserende gelykstroom deur die gebruik van 'n kommutator.
- Alternators ontwikkel wisselstroom.
Meganies bestaan 'n generator uit 'n roterende deel en 'n stilstaande deel wat saam 'n magnetiese stroombaan vorm:
- Rotor: Die roterende deel van 'n elektriese masjien.
- Stator: Die stilstaande deel van 'n elektriese masjien, wat die rotor omring.
Een van hierdie dele genereer 'n magnetiese veld, die ander het 'n draadwikkeling waarin die veranderende veld 'n elektriese stroom induseer:
- Veldwikkeling of veld (permanente) magnete: Die magnetiese veld-produserende komponent van 'n elektriese masjien. Die magnetiese veld van die dinamo of alternator kan voorsien word deur óf draadwikkelings wat veldspoele genoem word óf permanente magnete. Elektries opgewekte generator sluit 'n opwekkingstelsel in om die veldvloed te produseer. 'n Generator wat permanente magnete gebruik, word soms 'n magneto of 'n permanente magneet-sinchrone generator genoem.
- Anker: Die kragproduserende komponent van 'n elektriese masjien. In 'n generator, alternator of dinamo ontwikkel die ankerwikkelings die elektriese stroom, wat krag aan 'n eksterne stroombaan verskaf.
Die anker kan op óf die rotor óf die stator wees, afhangende van die ontwerp, met die veldspoel of magneet aan die ander deel.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Also called electric generator, electrical generator, and electromagnetic generator.
