Falun
|
Falun | |
|---|---|
| Ligging in Swede | Wapen |
 | |
 | |
| Ligging in Dalarna | |
 | |
| Land |  Swede
|
| Provinsie |  Dalarnas län
|
| Koördinate | 60°36′N 15°37′O / 60.600°N 15.617°O |
| Stigting | Voor 1100 |
| Stadstatus | 1641 |
| Oppervlakte: | |
| - Totaal | 26,4 vk km |
| Bevolking: | |
| - Totaal (31 Desember 2006) | 36 447 |
| - Bevolkingsdigtheid | 1 381/vk km |
| Tydsone | UTC +1 (MET) Somertyd: +2 |
| Munisipaliteit | Falun (Falu kommun) |
| Amptelike Webwerf | www.falun.se |
Falun [ˈfɑːlʉn] is 'n stad in die provinsie Dalarnas län (Sentraal-Swede) met 36 447 inwoners. Die stad is die administratiewe setel van die gelyknamige munisipaliteit met 55 000 inwoners en vorm saam met die buurstad Borlänge 'n metropolitaanse gebied met 'n bevolking van naastenby 100 000.
Falun het vanweë sy kopermyne 'n belangrike rol in die ekonomiese geskiedenis van Swede gespeel en is nog steeds 'n beduidende nywerheidsstad en dienstesentrum, alhoewel die plaaslike myn in 1992 gesluit is. Falun se kopermyn, werkerskwartiere en nywerheidsgebiede in 2001 deur die UNESCO tot wêrelderfenisgebied verklaar. 18de eeuse kantoorgeboue op die mynterrein huisves tans die Stora Kopparberget Museum wat modelle van die myn asook versamelings van minerale en kopermunte vertoon.
Falun was vroeër die hoofkwartier van die Sweedse maatskappy Stora of Stora Kopparberget - die oudste industriële sakeonderneming ter wêreld waarvan die voorloper reeds in 'n biskoplike dokument uit die jaar 1288 en 'n koninklike oktrooi van 1347 genoem word. Stora Kopparberget het in 1888 'n beperkte maatskappy geword (met houtverwerking en metale as sy hoofbelange) en in 1998 met die Finse maatskappy Enso saamgesmelt tot Stora Enso.[1]
Tradisionele nywerhede, wat steeds bewaar gebly het, is die vervaardig van die sogenaamde Falun-rooi Sweeds: Falun rödfärg of faluröd), 'n kleur wat van koperoksied gemaak word. Die fasades van Sweedse houthuise word al eeue lank met hierdie kleur geverf.
Vandag vorm masjienbou, chemiese en tekstielnywerhede die ekonomiese basis van Falun. Die stad is daarnaas 'n gewilde wintersportoord en was 'n kandidaatstad vir die Olimpiese Winterspele in 1988. Die skiwêreldkampioenskap van die jaar 1993 het op Falun se Lugnet-wintersportterrein plaasgevind.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Dittmann, Frank (red.): Nordis Reisehandbuch Skandinavien 2008. Essen: Nordis 2008, bl. 268
