Galápagos-eilande
| |||||
| Nasionale leuse: La Paz y el Bienestar, la Gloria y el Triunfo (Spaans vir: "Die Vrede, Welsyn, die Glorie en die Oorwinning") | |||||
_(cropped).svg) Ligging van die Galápagos-eilande in Ecuador | |||||
 Kaart van die Galápagos-eilande | |||||
| Amptelike tale | Spaans | ||||
| Hoofstad | Puerto Baquerizo Moreno | ||||
| Grootste stad | Puerto Ayora | ||||
| Oppervlakte - Totaal |
7 880 vk km | ||||
| Bevolking - Totaal - Bevolkingsdigtheid |
19 185 (2009) 2,43/vk km | ||||
| Geldeenheid | VS-Dollar ($) (USD) | ||||
| Tydsone | UTC: UTC -6 | ||||
| Volkslied | Salve, Oh Patria | ||||
Die Galápagos-eilande (Spaans: Islas Galápagos [ˈislas gaˈlapaɣos], van galápago, "saal"—na die doppe van die Galápagos-skilpaaie, amptelik Archipiélago de Colón) is 'n argipel bestaande uit vulkaniese eilande wat om die ewenaar versprei is, 906 kilometer (563 myl) wes van kontinentale Ecuador in die Stille Oseaan (0° O, 91° W). Die groep bestaan uit 13 hoofeilande, ses kleiner eilande, 107 rotse en baie klein eilande.
Die Galápagos-eilande is geleë op 'n geologiese brandpunt: 'n plek waar die aarde se kors van benede deur 'n opwelling van abnormaal warme rots binne-in die aarde se mantel gesmelt word en vulkane gevorm word. Daar word gereken dat die oudste eiland tussen 5 en 10 miljoen jaar gelede gevorm is. Die jongste eilande, Isabella-eiland en Fernandina-eiland, is steeds besig om gevorm te word, met die mees onlangse vulkaniese uitbarsting in 2005.
Die Galápagos-argipel vorm 'n provinsie van Ecuador, 'n land in Noordwes-Suid-Amerika en die eilande is almal deel van Ecuador se nasionale parkstelsel.
Die eilande is beroemd vir hulle tallose endemiese spesies en die studies deur Charles Darwin wat tydens die reistog van die Beagle daar uitgevoer is. Dié studies het bygedra tot die vorming van Darwin se teorie van evolusie deur natuurlike seleksie. Die Galápagos-eilande is in 1978 deur UNESCO as wêrelderfenisgebied gelys.
Eilande
[wysig | wysig bron]Groter eilande
[wysig | wysig bron]
Eilande met 'n oppervlakte van meer as een vierkante kilometer:
| Eilande | Ou naam | Argipel | Kanton | Berg | Hogte m |
Oppervlakte km² |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Isabela | Albemarle | Wes | Isabela | Wolf | 1 707 | 4 640 |
| Santa Cruz | Indefatigable | Sentraal | Santa Cruz | Cerro Crocker | 864 | 986 |
| Fernandina | Narborough | Wes | Isabela | La Cumbre | 1 476 | 643 |
| San Salvador (Santiago) | James | Sentraal | Santa Cruz | Cerro Pelado | 907 | 585 |
| San Cristóbal | Chatham | Oos | San Cristóbal | Cerro Pajas | 640 | 558 |
| Floreana (Santa María) | Charles | Oos | San Cristóbal | Cerro San Joaquín | 730 | 173 |
| Marchena | Bindloe | Noord | Santa Cruz | 343 | 130 | |
| Española | Hood | Oos | San Cristóbal | 206 | 61 | |
| Pinta | Abington | Noord | Santa Cruz | 777 | 59 | |
| Baltra | South Seymour | Sentraal | Santa Cruz | ... | 27 | |
| Santa Fe | Barrington | Sentraal | San Cristóbal | ... | 24 | |
| Pinzón | Duncan | Sentraal | Santa Cruz | 458 | 18 | |
| Genovesa | Tower | Noord | San Cristóbal | 64 | 14 | |
| Rábida | Jervis | Sentraal | Santa Cruz | ... | 5 | |
| Seymour Norte | North Seymour | Sentraal | Santa Cruz | ... | 2 | |
| Tortuga | Brattle | Wes | Isabela | ... | 1,3 | |
| Wolf | Wenman | Isabela | 253 | 1,3 | ||
| Bartolomé | Bartholomew | Sentraal | Santa Cruz | 114 | 1,2 | |
| Darwin | Culpepper | Isabela | 165 | 1,1 | ||
| Galapagos | Colón | Wolf | 1 707 | 8 010 |
Kleiner eilande
[wysig | wysig bron]| Eiland | Bevolking | Hoofstad | Munisipaliteit |
|---|---|---|---|
| Isabela | 950 | Puerto Villamil | Tomás de Berlanga |
| Santa Cruz | 15 000 | Puerto Ayora | Bellavista |
| San Cristóbal | 56 00 | Puerto Baquerizo Moreno | Progreso |
| Floreana (Santa María) | 100 | Puerto Velasco Ibarra | - |
| Baltra | ... | Seymour Airport | - |
| Galapagos | 21 700 | Puerto Baquerizo Moreno |
Administrasie
[wysig | wysig bron]Die Galápagos-provinsie bestaan uit drie kantonne:
| Kanton |
Bevolking (2006[1]) |
Oppervlakte (km²) |
Hoofstad |
Eilande |
|---|---|---|---|---|
| Isabela | 1 780 | 5 368 | Puerto Villamil | Darwin, Fernandina, Isabela, Wolf |
| San Cristóbal | 6 142 | 849 | Puerto Baquerizo Moreno | Española, Floreana, Genovesa, San Cristóbal, Santa Fe |
| Santa Cruz | 11 264 | 1 794 | Puerto Isidro Ayora | Baltra, Bartolomé, Marchena, Seymour Nord, Pinta, Pinzón, Rábida, Santa Cruz, Santiago |
| Totaal | 19 184 | 8 011 | Puerto Baquerizo Moreno |
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Censo de Población y Vivienda, Galápagos 2006 Geargiveer 19 September 2009 op Wayback Machine. Instituto Nacional de Estadistica y Censos (INEC).
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron] |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Galápagos-eilande. |
- (en) (fr) Amptelike UNESCO-bladsy
- Parque Nacional Galápagos Geargiveer 13 Junie 2002 op Wayback Machine
- Galapagos Islands
- Galápagos-eilande
- Galápagos
- Charles Darwin Foundation
- Galapagos Islands Information
Lande en gebiede in Suid-Amerika | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lande | .svg) | ||||||
| Afhanklike gebiede |
| ||||||
| Lande van | |||||||
