Geel
| #ffff00 |
Geel is die kleur wat opgewek word deur lig wat beide die L en M (lang- en medium-golflengte) keëlselle van die retina omtrent ewe veel stimuleer, maar die S (kort-golflengte) keëlselle nie beduidend stimuleer nie. Dit wil sê, lig wat baie rooi en groen bevat, maar nie veel blou nie.[1] Lig met 'n golflengte van 570–580 nanometer is geel aangesien die lig die regte mengsel van effens langer en korter golflengtes bevat. Geel se komplementêre kleur in terme van kleurvermenging (deur die gebruik van lig) is blou.
Kleurkoördinate
[wysig | wysig bron]Volgens verskeie kleurskemas word geel as volg voorgestel:
| Model | Koördinate |
|---|---|
| Heksadesimale kode | #FFFF00 |
| RGB-kleurmodel | (255, 255, 0) |
| CMYK | (0, 0, 100, 0) |
| HSV | (60°, 100%, 100%) |
Bron: HTML/CSS[2]
Variasies van geel
[wysig | wysig bron]Elektriese geel
[wysig | wysig bron]
Die kleurraampie regs-bo wys een van die mees intense geel wat in die 8-bis RGB-kleurmodel verteenwoordig kan word; geel is 'n sekondêre kleur in 'n toevoegende RGB-ruimte.
Die gemete ligspektrum van geel pieksels op 'n tipiese rekenaarskerm is kompleks, en baie anders as die reflektansiespektrum van 'n geel voorwerp soos 'n piesang.[3]
Prosesgeel
[wysig | wysig bron]Prosesgeel (ook bekend as pigmentgeel, drukkersgeel of kanariegeel) is een van die drie aftrekkende kleure, tesame met magenta en siaan. Die CMYK stelsel vir kleurdruk is gegrond op die gebruik van vier soorte ink, waarvan geel een kleur is. Dit is nie op sigself 'n standaardkleur nie, hoewel 'n redelik nou band geel inkte of pigmente gebruik word. Prosesgeel is gegrond op 'n kleursel wat die meeste rooi en groen lig weerkaats, en meeste blou lig absorbeer, soos gewys word in die reflektansie spektra wat in die figuur na regs vertoon word.
Omdat die eienskappe van verfpigmente verskil van die gebruiklike kleurwiele, beskou skilders tradisioneel indigo (of dan blou-violet) as die komplement van geel.
Prosesgeel is nie 'n RGB-kleur nie, daarom is daar geen vaste omskakeling van CMYK primêre kleure na RGB nie. Verskillende mengsels word gebruik vir drukkersink en daar kan dus variasies wees in die suiwer geel kleur van drukwerk.
Komplemente van geel
[wysig | wysig bron]Hunt[4] definieer dat "twee kleure is komplementêr as dit moontlik is om die tristimulus waardes van 'n gespesifiseerde achromatiese stimulus te reproduseer deur 'n additiewe mengsel van twee stimuli." Dit is, as twee kleure lig gemeng kan word om 'n spesifieke wit (achromatiese, nie-gekleurde) lig te produseer, is die kleure van die twee ligte komplementêr. Die definisie beperk egter nie watter weergawe wit gespesifiseer sal word nie. In die 19de eeu het die wetenskaplikes Grassmann en Helmholtz eksperimente uitgevoer waarin hulle tot die gevolgtrekking kom dit moeilik is om 'n goeie komplement vir spektrale geel te vind, maar dat die resultaat indigo was, dit wil sê, 'n golflengte wat vandag se kleurwetenskaplikes violet sou noem. Helmholtz sê "Geel en indigo-blou" is komplemente.[5] Grassman rekonstrueer Newton se kategorie grens in terme van golflengtes en sê "Hierdie indigo val dus binne die perke van kleur waartussen, volgens Helmholtz, die komplementêre kleur van geel lê."[6] Newton se eie kleursirkel het geel direk oorkant die grens tussen indigo en violet geplaas. Hierdie resultate, dat die komplement van geel 'n golflengte korter as 450 nm is, kan afgelei word van die moderne CIE 1931 stelsel van colorimetry as daar aangeneem word dat geel omtrent 580 nm of korter golflengte, en die gespesifiseerde wit is die kleur van 'n swartliggaamuitstraler met temperatuur 2800 K of laer is (dit is, die wit van 'n gewone gloeilamp). Meer tipies, met 'n daglig-gekleurde wit van omtrent 5000 tot 6000 K, sal die komplement van geel in die blou golflengte bereik wees, wat die standaard moderne antwoord vir die komplement van geel is.
Van geel na swart (groter afbeelding):
| FFFF00 |
EEEE00 |
DDDD00 |
CCCC00 |
BBBB00 |
AAAA00 |
999900 |
888800 |
777700 |
666600 |
555500 |
444400 |
333300 |
222200 |
111100 |
000000 |
Van geel na wit (groter afbeelding):
| FFFF00 |
FFFF11 |
FFFF22 |
FFFF33 |
FFFF44 |
FFFF55 |
FFFF66 |
FFFF77 |
FFFF88 |
FFFF99 |
FFFFAA |
FFFFBB |
FFFFCC |
FFFFDD |
FFFFEE |
FFFFFF |
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ James W. Kalat (2005). Introduction to Psychology. Thomson Wadsworth. p. 105. ISBN 0-534-62460-X.
- ↑ W3C TR CSS3 Color Module, HTML4 color keywords
- ↑ Craig F. Bohren and Eugene E. Clothiaux (2006). Fundamentals of Atmospheric Radiation. Wiley-VCH. ISBN 3-527-40503-8. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Julie 2011. Besoek op 29 April 2007.
- ↑ J. W. G. Hunt (1980). Measuring Color. Ellis Horwood Ltd. ISBN 0-7458-0125-0.
- ↑ Hermann von Helmholtz (1924). Physiological Optics. Dover.
- ↑ Hermann Günter Grassman (1854). "Theory of Compound Colors". Philosophical Magazine. 4: 254–264.
