Giacomo da Lentini

Giacomo da Lentini

Giacomo da Lentini (in Italiaans ook Jacopo da Lentini of soms kort il Notaro genoem, soos hy homself in sy werke te kenne gegee het; * omstreeks 1210 in Lentini, Sisilië; † omstreeks 1260 - die presiese datum en plek van sy afsterwe is onbekend) was 'n notaris aan die hof van Frederik II, keiser van die Heilige Romeinse Ryk en koning van Sisilië, te Palermo en die belangrikste verteenwoordiger van die Sisiliaanse Digterskool (Scuola siciliana), 'n groep van digters aan wie die eerste liriek in die Italiaanse volkstaal (volgare) toegeskryf word.[1]

Volgens oorlewering het Giacomo da Lentini, wat vermoedelik in die laat 1220's in Bologna of Napels in die regte gestudeer het[2], sonnette as nuwe gedigvorm ingevoer, en al kan moderne literêre navorsing hierdie stelling nie met sekerheid bevestig nie, is sy sonnette in die oorgelewerde Toskaanse bewerking die oudste bekende voorbeelde van hierdie genre. Ook was hy die eerste Italiaanse digter wat die Oksitaanse literêre tematiek van hoofse en ridderlike liefdesliriek in die Italiaanse literatuur ingevoer het.[3] Styl en taalkeuses is aan die Provensaals-Oksitaanse voorbeelde ontleen, maar Da Lentini het as adellike sy eie gesofistikeerde hoofse stempel op die Sisiliaans-Italiaanse variant daarvan afgedruk.

Alle oorgelewerde veertig lirieke werke van Da Lentini - waaronder sy befaamde sonnette, canzoni (liedere), tenzoni (poëtiese debatvoering) en een discordo (poëtiese meningsverskil) wentel om die geïdealiseerde liefdesverhouding met 'n hoogstaande dame. Die oorspronklike tekste in die Sisialiaanse dialek het verlore gegaan sodat sy hele literêre nalatenskap uit Toskaanse bewerkings bestaan.

Die rondtrekkende karakter van die destydse koningshof het verseker dat die Sisiliaanse skool se digkuns in 'n groter gebied erkenning geniet het. Da Lentini is deur sy tydgenote vereer, net soos deur die volgende generasies van digters. Die meesterdigter Dante Alighieri het hom onsterflik gemaak in sy Purgatorio (XXIV, 55-57).

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Rosario Carbone: Giacomo da Lentini: il primo poeta italiano. In: cooltura.com, 1 Mei 2019. Besoek op 6 Junie 2019
  2. Gaetana Marrone (red.): Encyclopedia of Italian Literary Studies 1 A−J. New York | London: Routledge 2007, bl. 836
  3. The Lorenzo Da Ponte Italian Library - General editors: Luigi Ballerini and Massimo Ciavolella: Giacomo da Lentini. The Complete Poetry. Translation and notes by Richard Lansing. Introduction by Akash Kumar. Toronto | Buffalo | London: University of Toronto Press 2018