Hera

Hera
Griekse Olimpiese godin
Die Campana Hera, ’n antieke Romeinse kopie van ’n Hellenistiese oorspronklike, in die Louvre.
Die Campana Hera, ’n antieke Romeinse kopie van ’n Hellenistiese oorspronklike, in die Louvre.
Naam Hera
Godin van Die huwelik en vroue
Blyplek Die berg Olimpus
Simbool Die granaat, pouveer
Man Zeus
Ouers Kronos en Rea
Broers, susters Poseidon, Hades, Demeter, Hestia, Zeus
Kinders Ares, Eris, Hebe, Eileitia, Hefaistos
Romeinse eweknie Juno

Hera (Grieks: Ήρα) was in die Griekse mitologie die vrou en ouer suster van Zeus en die dogter van Kronos en Rea. Sy was die godin van die huwelik en van vroue en een van die twaalf Olimpiese gode wat op die berg Olimpus gewoon het.

Uitbeelding

[wysig | wysig bron]

Haar eweknie in die Romeinse mitologie was Juno. Die koei, en later die pou, was vir haar heilig. Hera word uitgebeeld as ’n majestueuse en nors vrou, dikwels met ’n kroon op die kop. Sy hou soms ’n granaat in haar hand wat die embleem van vrugbare bloed en die dood is.

Sy was bekend vir haar jaloesie en wraakgierigheid, veral teenoor Zeus se minnaresse en hul kinders, maar ook teenoor sterflikes wat haar te na gekom het, soos Pelias. Paris het haar beledig deur Afrodite te kies as die heel mooiste godin, en sy het haar daarvoor gehaat.

In kunswerke word Hera se wa getrek deur poue, voëls wat die Grieke nie geken het voor die verowerings van Alexander die Grote nie. Die poumotief het in die Renaissance herleef in die ikonografie wat Hera en Juno verbind het.[1]

Kultus

[wysig | wysig bron]
Die tempel vir Hera by Agrigento, Magna Graecia.

Hera is veral as "Argive Hera" (Hera Argeia) aanbid in haar heiligdom tussen die voormalige stadstate Argos en Misene, waar feeste ter ere van haar Heraia genoem is. Daar was ook tempels vir haar in Olimpië, Korinthe, Tiryns, Perachora en die heilige eiland Delos. Sy is dalk die eerste god vir wie ’n onderdaktempel gebou is – omstreeks 800 v.C. by Samos. Dit is later vervang deur die Heraion, een van die heel grootste Griekse tempels.

Hera is ouer as Zeus. Homeros stel haar verhouding met hom baie delikaat in die Ilias waar sy vir Zeus sê: "Ek is Kronos se oudste dogter, en ek is nie net geëerd om daardie rede nie, maar ook omdat ek jou vrou is en jy die koning van die gode is."[2]

Hoewel Zeus dikwels Zeus Heraios ("Zeus, man van Hera") genoem word, behandel Homeros haar nie met baie respek in latere weergawes van die mite nie: Dit lyk of sy die grootste deel van haar tyd bestee om wraakplanne te smee teen die nimfe wat deur haar man verlei word.

Mite

[wysig | wysig bron]

Die jong Hera

[wysig | wysig bron]

Hera is veral bekend as die godin van vroue, maar huwelike val ook onder haar. Sy is ook as maagd aanbid: Volgens oorlewering was daar ’n driedubbele standbeeld van Hera as maagd, beskermvrou en geskeide.[3] Die tempel vir haar naby Argos was ook gewy aan Hera die Maagd.

Hera en haar kinders

[wysig | wysig bron]

Hera is wel die godin van die huwelik en is ’n argetipe van die eenwording in die huweliksbed, maar sy is nie ’n wonderlike ma nie. Haar wettige kinders by Zeus is Ares, Hebe, Eris (die godin van onenigheid) en Eileitia (die godin van geboorte). Hera was jaloers toe Atena, Zeus se dogter by Metis, gebore is en daarom het sy Hefaistos alleen verwek. Sy was volgens een mite so afgestoot deur sy voorkoms dat sy hom van die berg Olimpus afgegooi het. In alternatiewe weergawes het sy al die kinders wat gewoonlik as hare en Zeus s’n beskou word, alleen verwek.

Hefaistos het wraak geneem omdat Hera hom verwerp het deur vir haar ’n troon te bou, maar nadat sy daarop gaan sit het, kon sy nie weer opstaan nie. Hy het geweier om haar te bevry, totdat Dionisos hom dronk gemaak en na Olimpus teruggeneem het. Hy het Hera bevry nadat hy Afrodite as vrou gekry het.

Hera, die vyand van Herakles

[wysig | wysig bron]
Herakles verwurg die twee slange wat Hera na hom gestuur het, omstreeks 480–470 v.C.

Hera was die stiefma en vyand van Herakles, wat "Hera-beroemde"[4] genoem is ter ere van haar. Toe Alkmene swanger was met Herakles, het Hera verhoed dat sy kraam deur haar bene te knoop. Haar planne is in die wiele gery deur ’n diensmeisie wat vir haar gesê het Alkmene het reeds gekraam. Hera het haar toe in ’n wesel verander.

Toe Herakles nog ’n baba was, het Hera twee adders gestuur om hom dood te maak terwyl hy in sy wiegie lê. Herakles het met elke hand ’n slang verwurg en is deur sy oppasser gevind waar hy met die twee lewelose reptiele speel.

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • Burkert, Walter, Greek Religion 1985.
  • Burkert, Walter, The Orientalizing Revolution: Near Eastern Influence on Greek Culture in the Early Archaic Age, 1998
  • Farnell, Lewis Richard, The cults of the Greek states I: Zeus, Hera Athena Oxford, 1896.
  • Kerenyi, Carl, The Gods of the Greeks 1951 (slapband, 1980)
  • Kerenyi, Karl, 1959. The Heroes of the Greeks Especially Heracles.
  • Ruck, Carl A.P., en Danny Staples, The World of Classical Myth 1994
  • Seyffert, Oskar. Dictionary of Classical Antiquities 1894. (Aanlyn-teks)
  • Seznec, Jean, The Survival of the Pagan Gods : Mythological Tradition in Renaissance Humanism and Art, 1953

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Seznec, Jean, The Survival of the Pagan Gods: Mythological Tradition in Renaissance Humanism and Art, 1953
  2. ↑ http://www.gutenberg.org/etext/2199 Die Ilias deur Homerus – Project Gutenberg
  3. ↑ Farnell, I 194, wat Pausanias aanhaal 8.22.2 Geargiveer 6 November 2015 op Wayback Machine' Pindar verwys na die aanbidding van Hera Parthenia die maagd" Olympian ode 6.88 Geargiveer 6 November 2015 op Wayback Machine
  4. ↑ Pauly-Wissowa, Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft, s.v. Hera: "Heraberühmte"

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]

Notas

[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:Hera