Istanbul Lughawe İstanbul Havalimanı | |||
---|---|---|---|
IATA: IST – ICAO: LTFM[1] | |||
Opsomming | |||
Tipe lughawe | Openbaar | ||
Operateur | IGA (Istanbul Grand Airport) Havalimanı İşletmesi | ||
Bedien | Istanboel, Turkye | ||
Ligging | Arnavutköy, Istanboel | ||
Gebou | 2014 – 2018 | ||
Geopen | 29 Oktober 2018 | ||
Spil vir | Turkish Airlines Turkish Cargo | ||
Tydsone | Turkse tydsone (UTC+03:00) | ||
Hoogte bo seevlak | 325 vt / 99 m | ||
Koördinate | 41°15′44″N 28°43′40″E / 41.26222°N 28.72778°O | ||
Webtuiste | |||
Landkaart | |||
| |||
Aanloopbane | |||
Rigting | Lengte | Oppervlak | |
m | vt | ||
16L/34R | 3 750 | Asfalt | |
16R/34L | 3 750 | Asfalt | |
17L/35R | 4 100 | Asfalt | |
17R/35L | 4 100 | Asfalt | |
18/36 | 3 060 | Asfalt & beton | |
Statistieke (2022) | |||
Totale passasiers | 64 486 178 | ||
Lugbewegings | 425 897 | ||
Vrag (ton) | 2 557 427 | ||
Bron: (Turkish AIP at Eurocontrol)[2] |
Istanbul Lughawe[3] is die groter van twee internasionale lughawens wat Istanboel, Turkye bedien. Dit is in die Arnavutköy-distrik aan die Europese kant van die stad geleë.
Alle geskeduleerde kommersiële passasiersvlugte is op 6 April 2019 van Atatürk-lughawe na Istanbul-lughawe oorgeplaas, na die sluiting van Atatürk-lughawe vir geskeduleerde passasiersvlugte.[4] Die IATA-lughawekode IST is ook na die nuwe lughawe oorgeplaas.[5][6]
Dit het meer as 64 miljoen passasiers in 2022 bedien, wat dit die besigste lughawe in Europa en 7de besigste lughawe ter wêreld maak in terme van totale passasiersverkeer en, deur meer as 48 miljoen internasionale passasiers te hanteer, die 5de besigste lughawe in die wêreld in terme van internasionale passasiersverkeer volgens ACI World verkeerssyfers.[7]
Atatürk-lughawe was een van die besigste lughawens in Europa. Sedert 2013 het dit volgens passasiersverkeer onder die vyf besigste lughawens in Europa getel. In 2017 het Atatürk-lughawe en Sabiha Gökçen, Istanbul se ander internasionale lughawe, saam meer as 100 miljoen passasiers hanteer.[8] Ter vergelyking bedien die ses lughawens in die Londense omgewing meer as 150 miljoen passasiers per jaar, terwyl die drie lughawens in Parys se omgewing ongeveer 100 miljoen passasiers per jaar bedien.
Aangesien die Atatürk-lughawe aan drie kante deur die stad en die see van Marmara omsingel was, kon dit nie uitbrei om aan die groeiende eise wat daaraan gestel is, te voldoen nie. Sabiha Gökçen was ook op kapasiteit. Die besluit is geneem om 'n nuwe lughawe te bou, ver weg van die stad, om genoeg ruimte in die toekoms te verseker.
Daar is besluit om die nuwe lughawe te bou by die kruising van paaie na Arnavutköy, Göktürk en Çatalca, noord van sentrale Istanbul en tussen die Swartsee-kusdorpe Yeniköy, Tayakadın en Akpınar. Die gebied is 'n streek 7 600 ha naby die Terkos-meer. Sowat 6 172 ha van hierdie gebied was woud in staatsbesit. Die afstand tussen Istanbul-lughawe en Atatürk-lughawe is ongeveer 35 km. Die gebied het ou oopgroef-steenkoolmyne ingesluit, wat later met grond opgevul is. [9]
Die lughawe het tans een terminaal in diens vir binnelandse en internasionale vlugte en vyf aanloopbane (drie hoof- en twee rugsteun) wat tans in werking is. Die twee 17/35 aanloopbane is albei 4 100 meter lank, terwyl die 16/34 aanloopbane albei 3 750 meter lank is. Aanloopbaan 18/36 is 3 060 meter lank, korter as die ander aanloopbane, hoewel dit na verwagting sal uitbrei tot 3 750 meter, dieselfde lengte as die 16/34-paar. Aanloopbane 17L/35R en 16R/34L is 60 meter breed, terwyl 17R/35L, 16L/34R en 18/36 45 meter breed is. Alle aanloopbaanoppervlaktes is asfalt.[10]
Die lughawe beskik oor 'n totaal van vyf gange met letters A, B, D, F en G met 'n totaal van 143 passasiers-instapbrûe. Concourse G, wat in die suidooste geleë is, is uitsluitlik vir binnelandse vlugte gereserveer. Drie passasiers-instapbrûe van Concourse F wat direk noord van Concourse G is, is ook vir binnelandse vlugte toegeken. Concourse A, B, D en F word vir internasionale vlugte gebruik. Die C- en E-gange sluit direk aan by die hoofterminaal en is dus nie onafhanklike konkoerse nie.[11]
3 500 sekuriteitspersoneel en 'n totaal van 1 850 polisie, insluitend 750 immigrasiebeamptes, verskaf die lughawe se sekuriteit.[12] Die terrein se omtrek word beskerm met grondradar, vaste kringtelevisiekameras elke 60 meter, pan-kantel-zoem-kameras elke 360 meter, termiese kameras en optiese veselsensors elke 720 meter. Die aktiewe terminaalgebou gebruik tot 9 000 kringtelevisiekameras.[13]
Jaar | Binnelandse passasiers |
Passasier- % verandering | Internasionaal passasiers |
Passasier- % verandering |
Totaal passasiers |
Passasier % verandering |
---|---|---|---|---|---|---|
2018 | 65 006 | (vir laaste 3 maande) | 30 199 | 95 205 | ||
2019 | 12 574 641 | 19243.9% | 39 434 579 | 130482.4% | 52 009 220 | 54528.7% |
2020 | 7 414 437 | ▼ 41% | 15 994 695 | ▼ 59,6% | 23 409 132 | ▼ 55% |
2021 | 10 590 203 | 42% | 26 586 306 | 67% | 37 176 509 | 59% |
2022 | 15 894 315 | 49% | 48 591 863 | 83% | 64 486 178 | 73% |
2023 (Junie) | 8 659 327 | 20% | 27 160 659 | 33% | 35 819 986 | 30% |