Justinus I van Bisantium

Justinus I
Keiser van die Bisantynse Ryk
’n Muntstuk wat Justinus I uitbeeld.
’n Muntstuk wat Justinus I uitbeeld.
Bewind 5181 Augustus 527
Volle naam Flavius Justinus Augustus
Dinastie Justiniaanse
Gebore Omstreeks 450
Oorlede 1 Augustus 527
Voorganger Anastasius I
Opvolger Justinianus
Eggenote Euphemia

Justinus I (Latyn: Flavius Iustinus Augustus, Grieks: Ἰουστίνος; omstreeks 450 – 1 Augustus 527) was die Bisantynse keiser van 518 tot met sy dood in 527. Hy het opgang in die leër gemaak en eindelik keiser geword, hoewel hy ongeletterd was,[1] toe hy amper 70 jaar oud was. Sy bewind is betekenisvol vir die stigting van die Justiniaanse Dinastie, wat sy beroemde nefie Justinianus I insluit, en sy wette wat die invloed van die ou Romeinse adel verminder het.

Vroeë lewe

[wysig | wysig bron]

Justinus was ’n boer en varkwagter van beroep[2] en van die Latynsprekende gebied Dardanië.[3] Hy is gebore op ’n dorpie in die huidige Suid-Serwië[2][4] en het nie goed Grieks gepraat nie. Sy suster Vigilantia het twee kinders gehad: Petrus Sabbatius Justinianus (geb. 483) en Vigilantia (geb. omstreeks 490).

As tiener het hy en ’n maat voor plunderaars gevlug na Konstantinopel, waar hy by die leër aangesluit het. Hy het onder keiser Anastasius I vinnig opgang gemaak tot by die rang generaal; met Anastasius se dood was hy bevelvoerder van die paleiswag.[5]

Bewind

[wysig | wysig bron]

Vanweë sy hoë posisie en geldelike geskenke is Justinus in 518 tot keiser verkies. Hy was ’n soldaat met min ondervinding van regering, maar het hom met betroubare raadgewers omring. Die belangrikste een was sy susterskind, Petrus Sabbatius, wat hy aangeneem en Iustinianus (Justinianus) genoem het.

’n Belangrike gebeurtenis tydens Justinus se bewind was die beëindiging van ’n skeuring tussen die oostelike en westelike deel van die Christelike kerk. Na aanleiding van die geskrifte van Procopius word dikwels gesê Justinianus het oor die ryk regeer tydens sy oom se bewind, hoewel daar baie bewyse vir die teendeel is. Sy kritici meen Procopius was baie bevooroordeeld. Justinianus is ook eers as opvolger benoem ’n paar maande voor Justinus se dood.[6]

In 525 het Justinus ’n wet herroep wat lede van die senatorsklas verbied om met ’n vrou van ’n laer stand te trou, insluitende iemand betrokke by die teater – iets wat in dié tyd as skandalig beskou is. Dit het die weg gebaan vir Justinianus om met Theodora, ’n voormalige mimiekkunstenaar, te trou. Dit het ’n groot verandering teweeggebring aan die ou klasonderskeiding aan die hof. Theodora het Justinianus se gelyke geword en ’n groot invloed op die regering gehad.

Die laaste jare van Justinus se bewind is gekenmerk deur ’n stryd tussen die Bisantyne, die Ostrogote en die Perse. In 526 het sy gesondheid begin agteruitgaan en op 1 April 527 het hy Justinianus as medekeiser en sy opvolger aangewys. Op 1 Augustus van dié jaar is Justinus oorlede en het Justinianus hom opgevolg.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Chapman, H. John (1971). Studies on the Early Papacy. Kennikat Press, Universiteit van Michigan. p. 210. ISBN 0-8046-1139-4.
  2. 2,0 2,1 Cameron, Averil, "Hoofstuk III: Justin I and Justinian", The Cambridge Ancient History, XIV: Late Antiquity: Empire and Successors, Cambridge University Press, p. 63, ISBN 978-0-521-32591-2, http://books.google.com/books?id=Qf8mrHjfZRoC&lpg=PA63&dq=Justin%20I%20%20Illyricum&lr&pg=PA63#v=onepage&q&f=false 
  3. Binns, John (1996). Ascetics and Ambassadors of Christ: The Monasteries of Palestine, 314–631. Clarendon Press.
  4. The Encyclopedia Americana, Volume 16, Grolier Incorporated, 1989, p. 244, http://books.google.com/books?id=ugUaAAAAMAAJ&q=Justin+I++Bederiana+Nis&dq=Justin+I++Bederiana+Nis&lr=&pgis=1 
  5. Jones, A.H.M. (1986). The Later Roman Empire, 284–602: A Social, Economic, and Administrative Survey. Baltimore: JHU Press. p. 658. ISBN 0-8018-3353-1.
  6. Norwich, John Julius (1988). Byzantium: The Early Centuries. Viking. p. 189.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]