Kafeïen

Molekulêre struktuur van kafeïen

Kafeïen of kafeïne is ’n alkaloïed wat onder meer in koffiebone, tee, mate en kakaobone voorkom. Kafeïen as ’n suiwer stof is ’n wit, bitter poeier. Dit is ’n matige psigoaktiewe stof met ’n stimulerende werking.

Uitwerking

[wysig | wysig bron]

Kafeïen is ook die opwekkende stof in ’n paar drankies soos kolas en energiedrankies. Soms word kafeïen by pynstillers soos parasetamol gevoeg om ’n sterker en langer uitwerking te verkry. Kafeïen stimuleer die ortosimpatiese senuweestelsel, hartslag en asemhaling. Die uitwerking begin gewoonlik ’n uur ná inname en neem tot vyf ure daarna af.

Met gereelde inname deur die mens kan die uitwerking per hoeveelheid afneem, en meer kafeïen word dan benodig om dieselfde uitwerking te verkry. Verslawing kan intree en ’n skielike afname in gebruik kan hoofpyn, ’n groot daling in bloeddruk en ander onttrekkingsimptome tot gevolg hê.

Die hoeveelheid kafeïen wat in drankies voorkom, is min of meer:

Drankie Milligram kafeïen
per 100 ml of 100 g
Eenheid Mg kafeïen
per porsie
Filterkoffie 70 mg Koppie 125 ml 85
Kitskoffie 50 mg Koppie 125 ml 60
Espresso 130 mg Koppie 50 ml 65
Kafeïenvrye koffie 2,5 mg Koppie 125 ml 3
Swart tee 30 mg Koppie 125 ml   40
Groen tee 15 mg Koppie 125 ml 20
Kola 10 mg Glas 180 ml 18
Ys tee 9 mg Glas 180 ml 16
Energiedrankie 30 mg Blik 250 ml 80


Bronne

[wysig | wysig bron]
  • Bersten I (1999). Coffee, Sex & Health: A history of anti-coffee crusaders and sexual hysteria. Sydney: Helian Books. ISBN 978-0-9577581-0-0.
  • Carpenter M (2015). Caffeinated: How Our Daily Habit Helps, Hurts, and Hooks Us. Plume. ISBN 978-0142181805.
  • Pendergrast M (2001) [1999]. Uncommon Grounds: The History of Coffee and How It Transformed Our World. London: Texere. ISBN 978-1-58799-088-5.
  • Pollan M (2021). This Is Your Mind on Plants. Penguin Press. ISBN 9780593296905.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]