Khalid van Saoedi-Arabië

Khalid
Koning van Saoedi-Arabië
Heerskappy 25 Maart 1975 - 13 Junie 1982
Kroning 25 Maart 1975
Voorganger Faisal
Opvolger Fahd
Koningin Latifa bint Ahmed al-Soedairi
Tarfa bint Abdoellah bin Abdoel
  Rahman al-Saoed
Noera bint Toerki bin Abdoelaziz
  bin Abdoellah bin Toerki al-Saoed
Sita bint Fahd al-Damir
Kinders Verskeie
Vorstehuis Huis van Saoed
Vader Abdoel Aziz al-Saoed
Moeder Al Jawhara bint Moesaed al-Jiloewi
Gebore (1913-02-13)13 Februarie 1913
Riaad
Gesterf 13 Junie 1982 (op 69)
Taif
Begrawe Riaad

Khalid bin Abdoel Aziz al-Saoed Arabies: الد بن عبد العزيز آل سعود, Khālid ibn ‘Abd al ‘Azīz Āl Su‘ūd; 13 Februarie 1913 - 13 Junie 1982) was van 1975 tot 1982 koning van Saoedi-Arabië.[1] Groot ontwikkelings het gedurende sy bewind plaasgevind danksy ’n toename in olie-inkomste en belangrike gebeure in die Midde-Ooste.

Vroeë lewe

[wysig | wysig bron]

Khalid is op 13 Februarie 1913 in Riaad gebore.[2][3] Hy was die vyfde oudste seun van Ibn Saoed.[4][5] Sy ma, Al Jawhara bint Moesaed al-Jiloewi,[6][7] was van die belangrike Al-Jiloewi-clan[8] wie se lede met dié van die Al-Saoedi ondertrou het.[9]

Op 14 is Khalid deur sy pa na die woestynstamme gestuur as sy verteenwoordiger om na hulle vrae en probleme te luister.[3] Hy was onder andere onderkoning van die Hedjaz,[10] ’n soldaat in die leër onder sy broer Faisal[3] en voorsitter van die Saoediese afvaardiging by die Taifkonferensie met Jemen in 1934.[11] Die konferensie het gelei tot die Taifverdrag later in die jaar.[11] In 1934 het hy die minister van binnelandse sake geword.[10]

Hy het saam met sy broer Faisal op buitelandse sendings gegaan en was sy raadgewer as verteenwoordiger van Saoedi-Arabie by die Verenigde Nasies.[8][11]

In 1962 is Khalid aangestel as onderpremier, wat ’n aanduiding was van sy prominensie in die lyn van opvolging.[12][13] Hy het in 1965 die kroonprins geword om koning Faisal op te volg[14] nadat sy ander broer Mohammed ’n plek in die opvolging van die hand gewys het.[15][16]

Bewind

[wysig | wysig bron]

Khalid het op 25 Maart 1975 koning geword nadat Faisal in ’n sluipmoordaanval dood is.[17][18] Volgens sommige was hy nie ’n doeltreffende leier nie.[19] Hy het wel die land se opvoeding, gesondheidsorg en infrastruktuur gedurende sy sewe jaar lange bewind verbeter.[20] Hy kon egter nie sy mag monopoliseer nie en dit het gelei tot groter mag onder die prinse wat tydens Faisal se bewind in magtige ampte was.[21] Hoewel hy nie aktief in staatsake belanggestel het nie en met sy gesondheid gesukkel het, is hy bewonder as ’n eerlike man[19] en het die ander prinse hom ondersteun.

President Jimmy Carter van Amerika voer in Januarie 1978 samesprekings met koning Khalid en kroonprins Fahd.

Tydens sy bewind het Saoedi-Arabië een van die rykste lande geword. Die streng finansiële beleide van Faisal en die gevolge van die oliekrisis van 1973 het ’n finansiële meevaller tot gevolg gehad wat tot ’n ekonomiese en handelsoplewing gelei het. Hy het die tweede "vyfjaarplan" in 1975 van stapel gestuur om die land se infrastruktuur en gesondheidsorg te verbeter.[10]

Die regerende familie se mag het toegeneem tydens Khaled se bewind.[22] Hy het die ministersraad in 1975 herorganiseer en die destydse kroonprins, prins Fahd, onderpremier gemaak en prins Abdoellah tweede onderpremier.[23]

Hoewel Khalid nie so ’n groot belangstelling in buitelandse sake gehad het soos Faisal nie,[24] het verskeie belangrike internasionale gebeure gedurende sy bewind plaasgevind, insluitende die Iranse Rewolusie, die sluipmoord op president Anwar Sadat van Egipte en die Sowjetunie se inval in Afganistan. Al hierdie gebeure het ’n groot invloed op Saoedi-Arabië gehad.[25]

Khalid het onder meer Damaskus in Sirië in Desember 1975 besoek,[24] asook die Persiese Golf-state in April 1976.[10] Hy het die Samewerkingsraad vir die Arabiese Golfstate (GCC) in 1981 ingestel, wat beskou is as ’n gevolg van dié besoeke.[10][17] Die raad is gestig saam met Bahrein, Koeweit, Oman, Katar en die Verenigde Arabiese Emirate.[17]

Gesondheid

[wysig | wysig bron]

Khalid het lank hartprobleme gehad en kroonprins Fahd het in dié tyd in sy plek waargeneem.[26] In 1970 het Khalid ’n massiewe hartaanval gehad en in 1972 het hy ’n hartopreasie in Amerika ondergaan.[27] Op 3 Oktober 1978 het hy ’n tweede hartoperasie in Cleveland gehad.[27][28] Hy het ook in 1976 ’n heupoperasie in Londen ondergaan.[29][30] In Februarie 1980 het hy ’n klein hartaanval gehad.[31]

Khalid is op 13 Junie 1982 in Taif aan nog ’n hartaanval oorlede.[26][32] Ná begrafnisgebede in die Groot Moskee in Mekka is hy in Riaad begrawe.[26][33]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Khalid ibn Abdulaziz Al Saud". The Columbia Encyclopedia. Columbia University Press. 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike (6de uitg.) op 28 September 2013. Besoek op 7 September 2013. (Sunskripsie nodig)
  2. ↑ "King Khalid database". King Khalid Foundation. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Maart 2012. Besoek op 27 Mei 2012.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 "King Khalid". Rulers (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 23 Julie 2012.
  4. ↑ Nabil Mouline (April–Junie 2010). "Power and generational transition in Saudi Arabia" (PDF). Critique Internationale. 46: 125. doi:10.3917/crii.046.0125. Besoek op 24 April 2012.
  5. ↑ "Riyadh. The capital of monotheism" (PDF). Business and Finance Group. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 14 Oktober 2009. Besoek op 22 Julie 2013.
  6. ↑ "Al Saud Family (Saudi Arabia)". European Institute for Research on Euro-Arab Cooperation (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Julie 2017. Besoek op 29 April 2012.
  7. ↑ "Personal trips". King Khalid Exhibition. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2012. Besoek op 7 Mei 2012.
  8. ↑ 8,0 8,1 Helen Chapin Metz (1992). "Saudi Arabia: A Country Study". Country Studies (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Oktober 2018. Besoek op 9 Mei 2012.
  9. ↑ Joshua Teitelbaum (1 November 2011). "Saudi Succession and Stability" (PDF). BESA Center Perspectives. Besoek op 24 April 2012.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 "King Khalid ibn Abdulaziz Al Saud". Global Security (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Oktober 2019. Besoek op 3 Augustus 2012.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 "Key Figures". The Telegraph (in Engels). 1 Januarie 2001. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2019. Besoek op 2 Augustus 2012.
  12. ↑ Joseph A. Kechichian (2001). Succession in Saudi Arabia. New York City: Palgrave. ISBN 9780312238803.
  13. ↑ Michael Herb (1999). All in the family. Albany: State University of New York Press. p. 102. ISBN 978-0-7914-4168-8.
  14. ↑ John E. Jessup (1998). An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945-1996. Westport, CT: Greenwood Press. p. 46. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Oktober 2017. Besoek op 11 Oktober 2019. (Subskripsie nodig)
  15. ↑ "Saudi Arabia". Splendid Arabia. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 September 2012. Besoek op 3 Augustus 2012.
  16. ↑ Gulshan Dhanani (19 Junie 1982). "The King Is Dead, Long Live the King". Economic and Political Weekly. 17 (25): 1021–1022. JSTOR 4371042.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 "Timeline" (in Engels). Saudi Embassy. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 September 2015. Besoek op 25 Junie 2012.
  18. ↑ Jennifer Reed (1 Januarie 2009). The Saudi Royal Family. Infobase Publishing. p. 60. ISBN 978-1-4381-0476-8. Besoek op 20 April 2013.
  19. ↑ 19,0 19,1 William B. Quandt (1981). Saudi Arabia in the 1980s: Foreign Policy, Security, and Oil. Washington DC: The Brookings Institution. p. 79. ISBN 978-0815720515.
  20. ↑ "Khalid, an almost reluctant ruler". The Sydney Morning. 15 Junie 1982. Besoek op 9 Augustus 2012.
  21. ↑ Iris Glosemeyer (2004). "6 Saudi Arabia: Dynamisn Uncovered". In Volker Perthes (red.). Arab Elites: Negotiating the Politics of Change. Boulder: Lynne Rienner Publications. pp. 141–172.
  22. ↑ Mark Thompson (30 Junie 2014). Saudi Arabia and the Path to Political Change: National Dialogue and Civil Society. I.B.Tauris. p. 15. ISBN 978-1-78076-671-3. Besoek op 14 Julie 2014.
  23. ↑ Sherifa Zuhur (2011). Saudi Arabia. Santa Barbara: ABC-CLIO, LLC. ISBN 9781598845716.
  24. ↑ 24,0 24,1 P. Edward Haley; Lewis W. Snider; M. Graeme Bannerman (1979). Lebanon in Crisis: Participants and Issues. Syracuse University Press. p. 116. ISBN 978-0-8156-2210-9. Besoek op 16 Oktober 2012.
  25. ↑ Khaled, Matein (1 Februarie 2005). "Saudi Arabia: The kingdom's geopolitical preoccupation". Khaleej Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Junie 2013. Besoek op 7 Augustus 2012.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 "Crown Prince Fahd takes control of largest oil-exporting nation". Herald Journal. 14 Junie 1982. Besoek op 28 Julie 2012.
  27. ↑ 27,0 27,1 "King Khalid faces another operation". The Deseret News. 29 September 1978. Besoek op 2 Augustus 2012.
  28. ↑ "Khalid accepts lunch invitation at White House". Eugene Register. 21 Oktober 1978. Besoek op 4 Augustus 2012.
  29. ↑ "King Khalid is in good health". New Straits Times. Reuters. 20 Oktober 1981. Besoek op 2 Augustus 2012.
  30. ↑ "Ailing Khalid have visitors". Reading Eagle. UPI. 21 Februarie 1980. Besoek op 4 Augustus 2012.
  31. ↑ Mark Weston (2008). Prophets and Princes: Saudi Arabia from Muhammad to the Present. New Jersey: John Wiley and Sons Inc. ISBN 9780470182574.
  32. ↑ "Saudi Arabia" (PDF). GSN. Besoek op 29 Maart 2012.[dooie skakel]
  33. ↑ Abdul Nabi Shaheen (23 Oktober 2011). "Sultan will have simple burial at Al Oud cemetery". Gulf News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Julie 2018. Besoek op 29 Julie 2012.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]