Kraton

Argeïese kratons.[1]

’n Kraton is ’n ou, stabiele deel van die kontinentale kors. Dit is dikwels deur siklusse van samesmelting en verbrokkeling van kontinente gevorm en word gewoonlik in die binnekant van tektoniese plate aangetref. Hulle bestaan meestal uit ouer fondamentrots, wat deur jonger afsettingsgesteentes bedek word. Hulle het ’n dik kors en diep basisse wat tot verskeie honderde kilometers in die Aarde se mantel kan strek. Die meeste het in die Argeïkum ontstaan.

Die term kraton word gebruik om die stabieler deel van die kontinentale kors te onderskei van streke wat geologies aktiewer en onstabiel is. Dit kan beskryf word as skilde, waarin die fondamentrots bo die oppervlak van die Aarde uitsteek, en platforms, waarin die fondamentrots bedek word deur afsettings en afsettingsgesteentes.

Voorbeelde van kratons is die Kanadese Skild, die Siberiese kraton en -in Suid-Afrika- die Kaapvaal-kraton.

Verwysings

[wysig | wysig bron]