Ljef Wigotski

Ljef Wigotski
Gebore (1896-11-19)19 November 1896
Orsja, Russiese Ryk (nou Belarus)
Oorlede 11 Junie 1934 (op 37)
Moskou, Sowjetunie
Nasionaliteit Russies
Vakgebied Sielkunde
Alma mater Universiteit van Moskou
Bekend vir Kultuurhistoriese sielkunde, Seun van proksimale ontwikkeling

Ljef Wigotski (1896-1934) was ‘n Russiese opvoedkundige teoretikus wat gefokus het op kinders se taalontwikkeling. Hy het geglo dat volwassenes en ouer portuurgroeplede ‘n belangrike rol speel in kinders se leerproses. Vir hom was spel kritiek vir die jong kind se intellektuele ontwikkeling.

Wigotski se teorie het heelwat verskil van Piaget se teorie, naamlik:

  • Wigotski plaas meer klem op kultuur wat kognitiewe ontwikkeling affekteer/vorm, wat teenstrydig is met Piaget se teorie van universele vlakke en inhoud van ontwikkeling, en kultuur wat nie vir Piaget ‘n ware opsie was nie.
  • Wigotski plaas redelik klem op sosiale faktore wat bydra tot kognitiewe ontwikkeling.
  • Hy plaas meer klem op taal in kognitiewe ontwikkeling, waar Piaget nie op taal fokus nie. Vir Wigotski is kognitiewe ontwikkeling ‘n produk van ‘n internalisasie van taal. Piaget het gereken dat taal afhanklik is van gedagtes vir ontwikkeling, waar Wigotski weer reken dat taal en gedagte aparte sisteme is van die begin van lewe en dan saamsmelt op ouderdom drie jaar en dan gesproke taal vorm (innerlike spraak).
  • Volgens Wigotski is volwassenes ‘n belangrike bron van kognitiewe ontwikkeling. Volwassenes verplaas hul kulturele gereedskap vir intellektuele aanpasbaarheid na kinders oor.

Wigotski verwys na elementêre breinfunksies as volg:

  • Aandag
  • Sensasie
  • Persepsie
  • Geheue

Deur interaksie in die sosiokultuur omgewing, ontwikkel dit in meer gesofistikeerde en effektiewe mentale prosesse/strategieë wat Wigotski na verwys as Hoër Mentale Funksies.

Sosiale invloede op kognitiewe ontwikkeling:

  • Soos Piaget het Wigotski geglo dat jong kinders deur hul nuuskierigheid aktief raak in hul leerproses en die ontdekking en ontwikkeling van nuwe verstandhoudings en skema. Wigotski het wel meer klem op sosiale bydrae tot die proses van ontwikkeling geplaas, waar Piaget klem op selfgedrewe ontdekking geplaas het.

Belangrike prinsiepe in Wigotski se teorie:

  • “More Knowledgeable Other”: (MKO), verduidelik homself. Dit is ‘n peroon met meer kennis as die leerder self maar nie noodwendig ‘n ouer persoon nie, en selfs ook nie eers ‘n persoon nie maar ‘n elektroniese apparaat. ‘n Kind word geleer deur iemand met kennis van ‘n rekenaar speletjie, wat sy maat kan leer hoe om met ‘n strategie tewerk te gaan om te wen, ‘n ouer wat legkaarte met ‘n strategie aanpak, of ‘n elektroniese skaakbord wat ‘n kind strategieë leer kan ‘n MKO wees.
  • “Zone of Proximal Development”: ‘n Belangrike konsep, die verskil tussen dit wat ‘n leerling kan bereik op sy eie en dit wat hy kan bereik deur die hulp en motivering van ‘n persoon met kennis. ‘n Kind wat saam met haar ma ‘n projek aanpak, soos die verskuiwing van meubels in ‘n pophuis, leer meer as ‘n kind wat alleen ‘n eerste poging aanwend.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]