Lyfeienskap

Lyfeienskap was 'n vorm van knegskap en persoonlike afhanklikheid van 'n leenheer waaraan kleinboere sonder eie grondbesit in die Middeleeuse feodale stelsel onderworpe was.^[1] Lyfeienskap het in sommige plattelandse gebiede van Europa nog tot in die moderne tydperk voorgekom, en in Bhoetan nog tot 1956. In Rusland is dit in 1861 afgeskaf, hoewel die eintlike slawerny reeds in 1723 afgeskaf is. ^[2] Die status van lyfeienskap is deur 'n mens se geboorte bepaal en was feitlik onveranderlik. In die Suid-Afrikaanse en ander kontekste word die terme lyfeienskap en lyfeienes dikwels as sinonieme vir slawerny en slawe gebruik.

Lyfeienes en hul gesinne het met lyf en lewe aan 'n heer behoort en was aan sy regspraak onderworpe. Hulle was verplig om op die landgoed van hul heer te woon en werk vir hom te verrig. Ook vir 'n huwelik is die toestemming van die heer benodig. Lyfeienes is dikwels toegelaat om 'n stuk van die leenheer se grond te bewerk vir hul eie behoeftes, maar was dan verplig om in ruil daarvoor bepaalde werk te verrig en 'n deel van hul oes aan die leenheer af te staan.

Verwysings

1. Jan K Coetzee: ’n Nuwe bedeling, ’n ou bewussyn: Die verhale van ’n lyfeiene. In: LitNet Akademies (Geesteswetenskappe), 25 Augustus 2014. Besoek op 25 Julie 2017
2. "History of Russia" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 September 2019.