Moctezuma II

Moctezuma II
Koning van Tenochtitlan
Moctezuma II
Dinastie Huis van Tenochtitlan
Bewind 1502 – 1520
Volle naam Motēcuhzōma Xōcoyōtzin
Gebore omstreeks 1466
Gesterf 30 Junie 1520
Tenochtitlan
Voorganger Ahuitzotl
Opvolger Cuitláhuac
Gade Teotlalco, Tlapalizquixochtzin
Nakomelinge Isabel Moctezuma, Chimalpopoca, Tlaltecatzin
Vader Axayacatl

Moctezuma II (1466 – 30 Junie 1520) was van 1502-1520 die hueyi tlahtoani, die leier van die Asteke.

Die naam

[wysig | wysig bron]
Kaart van die uitbreiding van die Asteekse Ryk deur die eeur heen.[1]

Moctezuma word gewoonlik in Spaanse geskrifte gebruik, terwyl Montezuma 'n ou Engelse spelling van die naam is. Motecuhzoma of Motecuzoma is die oorspronklike naam in Nahuatl (uitgespreek as mo-tek-w-zo-ma) wat "hy wat homself heerser maak deur sy woede" beteken. Dit stam af van mo, derdepersoon besittend, techuhtli, "heer", en zoma, "bose" of "met gefronsde gesig". Die gebruik van 'n regeringsnommer is slegs bedoel as 'n moderne onderskeid van die ander Moctezuma, na wie as Moctezuma I verwys word. Nog 'n manier om hulle te onderskei, naas die gebruik van Romeinse syfers, is dat Moctezuma I Motecuhzoma Ilhuicamina in Nahuatl genoem word en Moctezuma II Motēcuhzōma Xōcoyōtzin. Die eerste van hierdie benaminge beteken "eensame wat 'n pyl in die hemel skiet"; Xocoyotzin beteken "die geëerde jonge", uit te spreek as tsjo-ko-jot-zin (waar Xocoyotl eenvoudig "die jonge" of "junior" sou beteken).

Dade

[wysig | wysig bron]

Hy het die uitbreiding van die Asteekse Ryk aangehou en het die gebied van Xoconosco in die huidige Chiapas tot die Landengte van Tehuantepec verower. Hy het onder andere die Zapoteke en Yopi verslaan.[2] Onder Moctezuma II se regering het die Asteekse ryk sy grootste uitbreiding bereik. Vanaf 1519 het hy teen die Spaanse verowering van die Asteekse Ryk onder conquistador Hernán Cortés geveg, maar in 1521 het die Spanjaarde die hoofstad Tenochtitlan verower en Moctezuma II gevange geneem. Ná 'n onsuksesvolle opstand teen die Spanjaarde is Tenochtitlan vernietig en Moctezuma II gesneuwel. Moctezuma II is deur Cuitláhuac opgevolg.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Swart, Marius J.: Raar leiers. Stellenbosch: U.U.B., 1967.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Gebaseer op kaarte van Ross Hassig in "Aztec Warfare"
  2. ↑ Hassig, Ross (1988). Aztec warfare: imperial expansion and political control. p. 231. ISBN 0-8061-2121-1. OCLC 17106411. {{cite book}}: |work= ignored (hulp)