Naeltjie

Naeltjie
Inligting en eksterne bronne
Die naeltjie is ’n uitstaande, plat of hol litteken wat oorbly nadat die naelstring geknip is.
Die naeltjie is ’n uitstaande, plat of hol litteken wat oorbly nadat die naelstring geknip is.
Inligting
Latyn Umbilicus
Ligging Abdomen
Slagaar Naelslagaar
Aar Naelaar
Eksterne bronne
MeSH D014472
FMA 61584
Die naeltjie is in die middel van die sirkel op hierdie skets van die Vitruviaanse Man deur Leonardo da Vinci.

’n Naeltjie is ’n uitstaande, plat of hol plek aan die abdomen waar die naelstring vas was.[1] Alle plasentale soogdiere, insluitende die mens, het ’n naeltjie.[2]

Struktuur

[wysig | wysig bron]

Die naeltjie word gebruik om die abdomen in kwarte te verdeel.[3]

Dit is ’n prominente litteken aan die abdomen en sit by alle mense min of meer op dieselfde plek. Die vel om die middel in die omgewing van die naeltjie word verskaf deur die tiende rugmurgsenuwee (T10-dermatoom) in die bors.

Die naeltjie self lê gewoonlik op ’n vertikale vlak wat ooreenstem met die hegpunt tussen die L3- en L4-werwel,[4] maar dit word as normaal beskou as dit tussen die L3- en L5-werwel lê.[5]

Dele van ’n volwasse mens se naeltjie sluit in die oorblyfsel of punt van die naelstring, wat die litteken is van waar die naelstring vas was. Dit is in die middel van die naeltjie geleë. Om die oorblyfsel van die naelstring is die "naelkraag", wat gevorm word deur die digte, veselagtige naelstringring. Reg agter die naeltjie is ’n dik, veselagtige koord wat uit die naelstring gevorm het, die urachus, wat uit die blaas loop.[6]

Vorms

[wysig | wysig bron]

Elke individu se naeltjie is uniek omdat dit ’n litteken is, en mediese praktisyns het verskeie algemene vorms geklassifiseer.[7] [8]

  • Die Carlson-tweeling se naeltjies het albei ’n draaikolkvorm
    Die Carlson-tweeling se naeltjies het albei ’n draaikolkvorm
  • ’n T-vormige naeltjie
    ’n T-vormige naeltjie
  • Een van baie soorte uitstaande naeltjies
    Een van baie soorte uitstaande naeltjies
  • ’n Inkepende naeltjie
    ’n Inkepende naeltjie

Gemeenskap, kultuur en mode

[wysig | wysig bron]
’n Vrou en man met ’n kort top wat die naeltjie wys.

Met tye in die verlede is die ontbloting van mans en vroue se maag en naeltjie in die Westerse kultuur as taboe beskou. Die ontbloting van ’n vrou se naeltjie is in sekere gemeenskappe verbied, maar menings het sodanig verander dat dit nou aanvaarbaar is.[9] ’n Kort toppie wat die naeltjie wys, is algemeen onder mense van albei geslagte.[10]

Oor die ontbloting van die manlike naeltjie is selde gefrons en dit het in onlangse jare weer gewild geraak vanweë die terugkeer van kort tops en gaatjies deur die naeltjie.[11] Die maag en naeltjie is ook sigbaar wanneer ’n bikini of broek met ’n lae middel gedra word.

In ander dele van die wêreld soos Indië,[12] Japan[13] en die Levant[14] is die ontbloting van vroue se naeltjie lank reeds aanvaarbaar.

Kliniese oorwegings

[wysig | wysig bron]

Uitstaande naeltjies word soms verkeerdelik aangesien vir ’n ingewandsbreuk, maar is onskadelik – anders as ’n ingewandsbreuk. Dit kan wel ’n breuk wees as die uistaande deel 5 cm of langer is. ’n Onverwagte verandering van die vorm van die naeltjie kan dui op buikwatersug.[15]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Definition of NAVEL". www.merriam-webster.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020.
  2. ↑ "Why don't other animals have belly buttons like ours?". Besoek op 27 Mei 2017.
  3. ↑ "Anatomy & Physiology" (in Engels). Openstax college at Connexions. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Junie 2014. Besoek op 16 November 2013.
  4. ↑ Ellis, Harold (2006). Clinical Anatomy: Applied Anatomy for Students and Junior Doctors. New York: Wiley. ISBN 1-4051-3804-1.
  5. ↑ O'Rahilly, Ronan; Müller, Fabiola; Carpenter, Stanley; Swenson, Rand (2004). "Abdominal walls". Basic Human Anatomy: A Regional Study of Human Structure. Dartmouth Medical School. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (hulp); |archive-url= requires |url= (hulp); Onbekende parameter |chapterurl= geïgnoreer (hulp)
  6. ↑ Khati, Nadia J.; Enquist, Erik G.; Javitt, Marcia C. (1998). "Imaging of the Umbilicus and Periumbilical Region". Radiographics. 18 (2): 413–4.
  7. ↑ Shiffman, Melvin (2017). "7.3". Adult Umbilical Reconstruction: Principles and Techniques. Switzerland: Springer. p. 53. ISBN 978-3-319-43885-6.
  8. ↑ Mohamed, Fahmy (2018). Umbilicus Types and Shapes. Egypt: Springer. pp. 105–8. doi:10.1007/978-3-319-62383-2_22.
  9. ↑ "New code may reveal navel". Mohave Daily Miner. 24 Maart 1985. Besoek op 20 April 2012.
  10. ↑ "Kid Cudi Mens Crop Top Trending". www.independent.co.uk (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2019. Besoek op 30 Januarie 2019.
  11. ↑ "Crop Top Comeback". BBC (in Engels). 28 Augustus 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2019. Besoek op 14 September 2018.
  12. ↑ Banerjee, Mukulika & Miller, Daniel (2003) The Sari. Oxford; New York: Berg ISBN 1-85973-732-3
  13. ↑ Naumann, Nelly (2000). "First Indications of Symbolic Expression". Japanese Prehistory: The Material and Spiritual Culture of the Jōmon Period. Otto Harrassowitz Verlag. pp. 114–5. ISBN 978-3-447-04329-8. {{cite book}}: Onbekende parameter |chapterurl= geïgnoreer (hulp)
  14. ↑ "Belly Dance History – A History of Belly Dancing « Belly Dance org". www.bellydance.org. Besoek op 24 Desember 2018.
  15. ↑ Herrine, Steven K. "Ascites" (in Engels). The Merck Manuals. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Maart 2015. Besoek op 12 April 2019.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]