Nievaatplant

Nievaatplant
'n Thallose lewermos, Lunularia cruciata
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Plantae
(geen rang):
Nievaatplante
Afdelings

Eenvoudige nievaatplante
  Groen alge
Komplekse nievaatplante
  Bryophyta, mosse
  Hepaticophyta, lewermosse
  Anthocerotophyta, horingblad

Nievaatplante is 'n algemene term vir die plante, insluitend groenalge, waarby 'n vaatstelsel (xileem en floëem) ontbreek. By gebrek aan hierdie besondere weefsels, beskik 'n aantal nievaatplante wel oor spesiaal aangepaste weefsel vir die vervoer van water.[1]

Nievaatplante het geen wortels of stamme nie, aangesien dié strukture deur vaatweefsel gedefinieer word. Die lobbe (geronde dele) van lewermosse kan wel na blare lyk, maar dit is nie ware blare nie, aangesien dit geen xileem of floëem bevat nie. Soortgelyk beskik mosse en alge ook nie oor sodanige weefsels nie.[1]

Nievaatplantgroepe

[wysig | wysig bron]

Die term nievaatplant word nie meer in wetenskaplike benaming bebruik nie. Nievaatplante sluit twee onderskeibare, verwante groepe in:

  • Briofiete - die Bryophyta (mosse), die Hepaticophyta (lewermosse), en die Anthocerotophyta (horingblad). By hierdie groepe is die haploïede gametofiete die primêre plante, terwyl die diploïedegedeelte slegs aan die sporofiet, wat uit 'n steel en sporangium bestaan, geheg is. Omdat watergeleidende weefsel by hierdie plante ontbreek, kan hulle nie tot die strukturele kompleksiteit en grootte van meeste vaatplante ontwikkel nie.
  • Alge - veral groenalge. Onlangse ondersoeke het aangetoon dat die alge in werklikheid uit verskeie onverwante groepe bestaan. Dit blyk dat gedeelde eienskappe soos 'n waterhabitat en fotosintese misleidende aanduiders van 'n naverwantskap was. Slegs die groenalge word steeds as familie van die plante beskou.

Beide hierdie groepe word by tye as "laerplante" beskryf; die term "laer-" verwys na die plante se status as die vroegste plante wat sou ontwikkel het. Die term is egter nie eksak nie, aangesien dit dikwels ook gebruik word om sommige vaatplante, naamlik die varings en varingverwante plante aan te dui.

In die verlede het die term "nievaatplant" alle alge ingesluit en soms ook die swamme.[2] Vandag word erken dat hierdie groepe nie naverwant is aan plante nie en dat hulle biologies baie van plante verskil.

Kyk ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 The McGraw-Hill Higher Education, Non-vascular Plants, Besoek op 4 Augustus 2007
  2. ↑ Sien byvoorbeeld die volgende voorbleed van die gebruik: The California Native Plant Society (CNPS), Statement of Policy - Nonvascular Plants Geargiveer 14 Augustus 2007 op Wayback Machine, soos aanvaar Maart 1992, Besoek op 4 Augustus 2007