Die pienk driehoek (Engels: pink triangle; Duits: Rosa Winkel)[2] was tydens die Tweede Wêreldoorlog ’n kenteken om manlike gevangenes uit te ken wat na Nazi-konsentrasiekampe gestuur is omdat hulle homoseksueel was.[3][4] Elke gevangene moes ’n driehoek wat na onder wys op hul klere dra, en die kleur van die driehoek het hulle in "soorte" ingedeel. Ander kleure was vir Jode (die geel ster, wat twee geel driehoeke opmekaar was), politieke gevangenes, Jehovasgetuies, "antisosiale" gevangenes en ander wat deur die Nazi's as onwenslik beskou is. Geel en pienk driehoeke kon gekombineer word as ’n gevangene beskou is as Joods én gay.
Die pienk driehoek, wat aanvanklik as ’n kenteken van vernedering beskou is, word nou met die punt na bo gebruik as internasionale simbool van gay trots en regte. Dit is naas die reënboogvlag die gewildste gay kenteken.[5]
Onder die Nazi-bewind moes elke gevangene in konsentrasiekampe ’n kenteken aan hul klere dra. Die kleur daarvan het hulle in groepe gekategoriseer. Gay mans moes die pienk driehoek dra en Jode twee geel driehoeke wat ’n ster gevorm het. Geel en pienk driehoeke kon gekombineer word as ’n gevangene beskou is as Joods én gay.
Ander kleure was rooi vir onder andere politieke gevangenes en kommuniste, groen vir misdadigers, pers vir Jehovasgetuies, swart vir "antisosiale" gevangenes, ens.
Hoewel dit moeilik is om te raam hoeveel gay mans in Duitse konsentrasiekampe was, skat die skrywer Richard Plant dit rofweg op "tussen 50 000 en 63 000 van 1933 tot 1944".[4]
Baie gays het ná die oorlog in gevangenskap gebly – die Nazi's se wetswysiging wat homoseksualiteit van ’n mindere oortreding in ’n enstige misdaad verander het, het vir 24 jaar ná die oorlog in Oos- én Wes-Duitsland steeds van krag gebly. In 2002 het die Duitse regering ’n amptelike verskoning aan die gay gemeenskap uitgereik.[6]
Teen die einde van die 1970's is die pienk driehoek as simbool aanvaar in protesoptogte vir gay regte.[7][8] Sommige geleerdes vereenselwig die opeising van die simbool met die publikasie van die konsentrasiekamp-oorlewende Heinz Heger se memoires, The Men with the Pink Triangle, in die vroeë 1970's.[9]
Die AIDS Coalition to Unleash Power (ACT UP) het die pienk driehoek en die slagspreuk "SILENCE = DEATH" aanvaar as sy logo kort nadat dit in 1987 in New York gestig is.[10][11]
In 1995, ná ’n dekade van veldtogte, is ’n pienk driehoek aangebring by die Dachau-gedenkmuseum om die lyding van gays te gedenk.[12]
Die pienk driehoek is ook die grondslag vir die ontwerp van die Homomonument in Amsterdam, die Gay and Lesbian Holocaust Memorial in Sydney, the Pink Triangle Park in San Francisco en die groot Pink Triangle on Twin Peaks wat elke jaar tydens die San Francisco Pride-naweek in dié stad vertoon word.[13]
{{cite book}}
: CS1 maint: postscript (link)
{{cite journal}}
: CS1 maint: postscript (link)