Polaris Australis

Polaris Australis
Die ligging van Polaris Australis (in die rooi sirkel).
Die ligging van Polaris Australis (in die rooi sirkel).
Sterrebeeld Oktant
Bayer-naam Sigma Octantis
Spektraaltipe F0 III[1]
Soort Reusester
Sirkumpolêre ster
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 21h 08m 46.83929s[2]
Deklinasie -88° 57′ 23.3966″[2]
Skynmagnitude (m) 5,47[3]
Absolute magnitude (M) 0,86±0,09[4]
B-V-kleurindeks  +0,26[3]
U-B-kleurindeks  +0,13[3]
Besonderhede
Massa (M☉) 1,59[5]
Ligsterkte (L☉) 38[6]
Ouderdom (jaar) 912 miljoen[5]
Temperatuur (K) 7 415±252[5]
Afstand (ligjaar) Sowat 281
Eienskappe
Veranderlikheid Delta Scuti[7]
Ander name
Polaris Australis, σ Oct, FK5 923, HD 177482, HIP 104382, HR 7228, SAO 258857[8]
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Polaris Australis (ook bekend as Sigma Octantis of σ Oct) is die naaste ster aan die suidelike hemelpool wat met die blote oog sigbaar is en die naaste aan ’n poolster in die Suidelike Halfrond. Dit is ’n enkelster[9] in die sirkumpolêre sterrebeeld Oktant. Dit is sowat 281 ligjare van die Aarde af en is ’n reusester van spektraaltipe F0 III.[1] Dit is ’n Delta Scuti- veranderlike ster – sy gemiddelde skynbare magnitude van 5,47[3] verander elke 2,33 uur met sowat 0,03 magnitudes.[7]

Naam

[wysig | wysig bron]

"Sigma Octantis" is die ster se Bayer-naam. As die Suidelike Halfrond se poolster is dit ook bekend as "Polaris Australis", ’n naam wat in die 1700's die eerste keer gebruik is.[10] Die Internasionale Astronomiese Unie (IAU) het in 2016 ’n werkgroep vir stername (WGSN) georganiseer[11] om eiename vir sterre te standaardiseer en katalogiseer. Die WGSN het die naam "Polaris Australis" op 5 September 2017 goedgekeur en dit is nou ingesluit op die IAU se goedgekeurde lys van stername.[12] Dit is die suidelikste ster met ’n eienaam.

Suidelike poolster

[wysig | wysig bron]
Die suidelike hemelpool. Die trapesiumvormige asterisme in die middel sluit Sigma Octantis in.

Polaris Australis is die naaste aan ’n suidelike poolster, maar weens sy klein skynbare magnitude van 5,47 is dit op ’n donker nag net-net met die blote oog sigbaar. Dit maak die ster onbruikbaar vir navigasie, veral in vergelyking met die helder Noordster, Polaris.[13] As gevolg hiervan word die suidelike sterrebeeld die Suiderkruis meestal verkies om die posisie van die suidelike hemelpool te bepaal.[14]

Vir ’n waarnemer in die Suidelike Halfrond lyk dit of Polaris Australis byna nie beweeg nie, terwyl al die ander sterre daarom draai. Dit is meer as ’n graad weg van die ware suidelike hemelpool, wat al hoe verder daarvan wegbeweeg vanweë die Aarde se aksiale presessie.

As Polaris Australis se posisie eers bepaal is, óf met die sterre van die Oktant óf met die Suiderkruis, kan dit positief geverifieer word deur ’n asterisme: Sigma, Chi, Tau en Upsilon Octantis is almal sterre met ’n magnitude van sowat 5,6, en hulle het die kenmerkende vorm van ’n trapesium.

In die kultuur

[wysig | wysig bron]

Polaris Australis is die dofste ster wat op ’n nasionale vlag verteenwoordig word. Dit verskyn op die vlag van Brasilië en simboliseer die Brasiliaanse Federale Distrik.[15]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 Malaroda, S. (Augustus 1975), "Study of the F-type stars. I. MK spectral types", Astronomical Journal 80: 637–641, doi:10.1086/111786, Bibcode: 1975AJ.....80..637M. 
  2. ↑ 2,0 2,1 van Leeuwen, F. (2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, doi:10.1051/0004-6361:20078357, Bibcode: 2007A&A...474..653V. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Johnson, H. L. et al. (1966), "UBVRIJKL photometry of the bright stars", Communications of the Lunar and Planetary Laboratory 4 (99), Bibcode: 1966CoLPL...4...99J. 
  4. ↑ Antonello, E.; Mantegazza, L. (November 1997), "Luminosity and related parameters of δ Scuti stars from HIPPARCOS parallaxes. General properties of luminosity", Astronomy and Astrophysics 327: 240–244, Bibcode: 1997A&A...327..240A. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 David, Trevor J.; Hillenbrand, Lynne A. (2015), "The Ages of Early-Type Stars: Strömgren Photometric Methods Calibrated, Validated, Tested, and Applied to Hosts and Prospective Hosts of Directly Imaged Exoplanets", The Astrophysical Journal 804 (2): 146, doi:10.1088/0004-637X/804/2/146, Bibcode: 2015ApJ...804..146D. 
  6. ↑ McDonald, I. et al. (2012), "Fundamental parameters and infrared excesses of Hipparcos stars", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 427: 343, doi:10.1111/j.1365-2966.2012.21873.x, Bibcode: 2012MNRAS.427..343M. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Rodríguez, E. et al. (Junie 2000), "A revised catalogue of δ Sct stars", Astronomy and Astrophysics Supplement 144: 469–474, doi:10.1051/aas:2000221, Bibcode: 2000A&AS..144..469R. 
  8. ↑ [1]. Besoek op 10 September 2018
  9. ↑ Eggleton, P. P.; Tokovinin, A. A. (September 2008), "A catalogue of multiplicity among bright stellar systems", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 389 (2): 869–879, doi:10.1111/j.1365-2966.2008.13596.x, Bibcode: 2008MNRAS.389..869E. 
  10. ↑ Kaler, James B. (2006), The Hundred Greatest Stars, Springer Science & Business Media, p. 171, ISBN 0387216251, https://books.google.com/books?id=jmoQBwAAQBAJ&pg=PA171. 
  11. ↑ "IAU Working Group on Star Names (WGSN)" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 22 Mei 2016.
  12. ↑ "Naming Stars" (in Engels). IAU.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 16 Desember 2017.
  13. ↑ "Sigma Octantis" (in Engels). Jumk.De. 26 Julie 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Januarie 2020. Besoek op 26 Julie 2013.
  14. ↑ "Finding South" (in Engels). CSIRO. 26 Julie 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Augustus 2013. Besoek op 26 Julie 2013.
  15. ↑ "Astronomy of the Brazilian Flag" (in Engels). FOTW Flags Of The World website. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2017.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]