Quadrantides

Quadrantides
’n Quadrantide-meteoor (heel regs op die foto), soos gesien teen sonsopkoms.
’n Quadrantide-meteoor (heel regs op die foto), soos gesien teen sonsopkoms.
Ontdekking  1820's[1]
Moederliggaam  2003 EH1
Uitstralingspunt
Sterrebeeld  Veewagter
Regte klimming  15h 28m[2]
Deklinasie  +50°[2]
Eienskappe
Voorkoms  1–6 Januarie[2]
Hoogtepunt  3 Januarie[2]
Spoed  41 km/s[3]
Sterre per uur  120 [4]

Die Quadrantides is ’n meteoorreën wat elke jaar in Januarie te sien is. Die maksimum komete wat waargeneem kan word, is soms net so baie as dié van twee aktiewe reëns, die Perseïdes in Augustus en die Geminides in Desember,[4] maar Quadrantide-meteore word minder dikwels gesien omdat die hoogtepunt kort duur – soms net ’n paar uur.

Algemene inligting

[wysig | wysig bron]

Die meteore oorskry die helfte van hul maksimum getal vir net agt uur (in vergelyking met twee dae by die Perseïdes). Dit beteken die stroom stofdeeltjies wat die Quadrantides veroorsaak, is besonder smal.[5] Die moederliggaam van die meteoorreën is tentatief in 2003 deur Peter Jenniskens[6] geïdentifiseer as die kleinplaneet 2003 EH1, wat op sy beurt kan verband hou met die komeet C/1490 Y1,[7] wat sowat 500 jaar gelede deur Sjinese, Japannese en Koreaanse sterrekundiges waargeneem is.

Die uitstralingspunt van dié meteoorreën is in die sterrebeeld Veewagter, nie ver van die Groot Wa nie.[5] Dit word die beste in die Noordelike Halfrond gesien, maar is ook sigbaar tot 51 grade suid.[8]

Die naam is afgelei van Quadrans Muralis, ’n voormalige sterrebeeld wat in 1795 deur die Franse sterrekundige Jérôme Lalande geskep en nou deel van die Veewagter is. Vroeg in Januarie 1825 het Antonio Brucalassi in Italië berig oor die "talle helder liggame in die lug wat bekend is as verskietende sterre".[1] Dit het gelyk of hulle uit Quadrans Muralis kom. In 1839 het Adolphe Quetelet in België en Edward C. Herrick in Amerika onafhanklik van mekaar voorgestel dat die Quadrantides ’n jaarlikse meteoorreën is.[9]

Bekende Quadrantides

[wysig | wysig bron]
Jaar Aktief Hoogtepunt Maksimum per uur
2008 1–5 Januarie 4 Januarie 82[10]
2009 1–5 Januarie 3 Januarie 146[11]
2010 3 Januarie [12]
2011 28 Desember – 12 Januarie 3 Januarie 90[13]
2012 28 Desember – 12 Januarie 4 Januarie 83[14]
2013 3 Januarie 137[15][16]
2014 4 Januarie 315[17]
2016 [18]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 "Quadrantids" (in Engels). meteorshowersonline.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2018. Besoek op 29 Desember 2012.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Moore, Patrick; Rees, Robin (2011), Patrick Moore's Data Book of Astronomy (2nd ed.), Cambridge University Press, p. 275, ISBN 0-521-89935-4, http://books.google.com/books?id=2FNfjWKBZx8C&pg=PA275. 
  3. ↑ Millman, Peter M.; McKinley, D. W. R. (Desember 1953), "The Quadrantid Meteor Shower", Journal of the Royal Astronomical Society of Canada 47: 237, Bibcode: 1953JRASC..47..237M. 
  4. ↑ 4,0 4,1 "Does the published meteor rate for a shower really represent what I should expect to see?" (in Engels). American Meteor Society. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Mei 2020. Besoek op 29 Desember 2012.
  5. ↑ 5,0 5,1 "Stellar Meteor Shower Januarie 3" (in Engels). Space.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Januarie 2011. Besoek op 3 Januarie 2009.
  6. ↑ Peter Jenniskens (8 Desember 2003). "2003 EH1 is the Quadrantid shower parent comet" (in Engels). The Ephemeris (San Jose Astronomical Association newsletter). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 April 2018. Besoek op 17 Desember 2004.
  7. ↑ Jenniskens, Peter (2004). "2003 EH1 Is the Quadrantid Shower Parent Comet". The Astronomical Journal. 127 (5): 3018–3022. Bibcode:2004AJ....127.3018J. doi:10.1086/383213.
  8. ↑ "Quadrantid meteor shower". NASA Meteor Watch op Facebook. 26 Desember 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Mei 2020. Besoek op 29 Desember 2012.
  9. ↑ "Everything you need to know: Quadrantid meteor shower" (in Engels). EarthSky. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Mei 2020. Besoek op 29 Desember 2012.
  10. ↑ "Quadrantids 2008: visual data quicklook". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2013. Besoek op 14 April 2016.
  11. ↑ "Quadrantids 2009: visual data quicklook". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2013. Besoek op 14 April 2016.
  12. ↑ IMO Meteor Shower Calendar 2010: January to March
  13. ↑ "Quadrantids 2011: visual data quicklook". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2016. Besoek op 14 April 2016.
  14. ↑ "Quadrantids 2012: visual data quicklook". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Desember 2012. Besoek op 14 April 2016.
  15. ↑ "Quadrantids 2013: visual data quicklook". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Desember 2013. Besoek op 14 April 2016.
  16. ↑ 2013 Quadrantid Shower Geargiveer 17 November 2015 op Wayback Machine (Chris L Peterson @ Cloudbait Observatory)
  17. ↑ "Quadrantids 2014: visual data quicklook". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 November 2015. Besoek op 14 April 2016.
  18. ↑ Worldwide viewing times for the 2016 Quadrantids meteor shower

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]