Ranger 9

Ranger 9
onbemande ruimtetuig
Onderdeel vanRanger-programWysig
Inheemse etiketRanger 9Wysig
LiggingLQ19Wysig
Voorafgegaan deurRanger 8Wysig
Belangrike gebeurtenisvuurpyllansering, atmospheric entryWysig
BeginpuntCape Canaveral Launch Complex 12, Kaap Canaveral-ruimtemagbasisWysig
Space launch vehicleAtlas-Agena BWysig
UTC-datum van die lansering van ruimtetuie21 Maart 1965Wysig
Time of object orbit decay24 Maart 1965Wysig
VervaardigerJet Propulsion LaboratoryWysig

Ranger 9 was 'n onbemande Amerikaanse ruimtetuig wat in Maart 1965 gelanseer is. Die doel van die sending was om met die maan te bots en om hoë-resolusie foto's van die Maan se oppervlak te neem gedurende die laaste paar minute van sy vlug. Dit was die laaste sending van die Ranger-program. Daar was ses vidikon televisiekameras aanboord: twee wyehoekkameras (kanaal F, kameras A en B) en vier nouhoekkameras (kanaal P) om die sendingdoelwitte te bereik. Die kameras was in twee aparte kettings gerangskik, elk kon onafhanklik werk met sy eie kragbron, tydreëlaar en senders om die grootste mate van betroubaarheid en waarskynlikheid te gee dat hoëkwaliteit televisiebeelde verkry sou word. Die beelde van die kameras is na miljoene mense regoor Amerika uitgesaai.[1] Daar was geen ander eksperimente aan boord nie.[2]

Ruimtetuigontwerp

[wysig | wysig bron]
Kunstenaar se voorstelling

Rangers 6, 7, 8 en 9 was almal van die Blok III-ontwerpweergawes van die Ranger-ruimtetuie. Die ruimtetuig het uit 'n seskantige aluminiumbasis bestaan wat 1,5 m wyd was waarop die aandrywingstelsel en die krageenhede gemonteer was. Bo-op dit was 'n koniese toring waarin die televisiekameras geïnstalleer is. Daar was twee sonpanele aan die teenoorgestelde kante van die basis geheg, elk 739 mm wyd en 1537 mm lank. Van punt tot punt was die sonpanele 4,6 m lank. Daar was ook een hoëwinsantenne met skarniere aan een van die hoeke gemonteer, weg van die sonpanele. Die antenne kon dus gerig word. Daar was ook 'n silindriese, half omni-gerigte antenne bo-op die koniese toring. Die totale hoogte van die ruimtetuig was 3,6 m.[2]

Aandrywing vir die middebaan korreksie was verskaf deur 'n 224-N stukrag mono-aandrywingsmidde hidrasien enjin met vier stuwers. Oriëntasie- en posisiebeheer oor drie asse is moontlik gemaak deur twaalf stikstofgasstuwers gekoppel aan 'n stelsel van drie giroskope, vier primêre sonsensors, twee sekondêre sonsensors en 'n aardsensor. Elektrisiteit is voorsien deur 9 792 silikon sonselle wat in die twee sonpanele is en oor 'n oppervlakte van 2,3 m² versprei is. Die sonselle het 200 W geproduseer en het die twee 1 200 watt-uur AgZnO batterye gelaai. Die batterye het 'n kapasiteit van nege ure gehad wat krag aan elk van die twee kommunikasie- en televisiekettings verskaf het. Daar was ook twee 1 000 watt-uur AgZnO batterye wat krag gestoor het vir die ruimtetuig se eie gebruik.[2]

Kommunikasie het geskied deur een kwasi-alomgerigte laewinsantenne en 'n paraboliese hoëwinsantenne. Die senders aanboord het 'n 60 W TV-kanaal F teen 959.52 MHz, 'n 60 W TV-kanaal P teen 960.05 MHz en 'n 3 W transponderkanaal 8 teen 960.58 MHz ingesluit. Die telekommunikasietoerusting het die saamgestelde videosein van die TV-kamerasenders omgeskakel na 'n radiofrekwensiesein sodat dit via die ruimtetuig se hoëwinsantenne na die aarde gestuur kon word.

Sendingprofiel

[wysig | wysig bron]
Beelde van Ranger 9 terwyl dit daal
'n Ranger 9 beeld wat rille op die vloer van Alphonsus krater wys.

Die Atlas 204D en Agena B 6007 vuurpyle het perfek gewerk en die Agena en Ranger 9 in 'n parkeer wentelbaan om die aarde geplaas op 'n hoogte van 185km. Die Agena vuurpyl is vir 90 sekondes ontbrand en het die ruimtetuig op 'n baan geplaas om dit na die maan oor te plaas. Hierna het Agena en Ranger 9 geskei. Sewentig minute na lansering was die instruksies gestuur om die sonpanele te ontplooi, die posisie beheerstelsel te aktiveer en van die omni-antenne na die hoëwinsantenne oor te skakel. Die akkuraatheid van die aanvanklike baan het tot gevolg gehad dat die beplande middebaan korreksie van 22 na 23 Maart uitgestel kon word, dit is gedoen op 12:03 standaard tyd. Na posisie bepaling was die enjin vir 31 sekondes aangeskakel om 12:30 en na heroriëntering, is die taak afgehandel om 13:30 standaard tyd.[2]

Ranger 9 het die maan op 24 Maart 1965 bereik. Om 13:31 UTC, is die ruimtetuig so georiënteer dat die kameras in lyn was met die vlug rigting om die resolusie van die foto's te verbeter. Twintig minute voor impak is daar begin met die een-minuut opwarming van die kamerastelsel. Die eerste beeld was om 13:49:41 UTC geneem op 'n hoogte van 2,363 kilometer. Die ruimtetuig het die maan se oppervlak genader met 'n inkomende asimptotiese rigting teen 'n hoek van -5,6 grade met die maanewenaar. Die wentelvlak het 'n helling van 15.6 grade met die maanewenaar gehad. Na 'n vlug van 64.5 ure het impak om 14:08:19.994 UTC plaasgevind by ongeveer 12.83 S breedtegraad en 357.63 E lengtegraad in die Alphonsus krater. Die ruimtetuig het die maan getref teen 'n spoed van 2,670 m/s. Die ruimtetuig het uitstekend presteer. Die TV-kameras se F-kanaal beelde is vir die eerste keer direk deur TV-netwerke uitgesaai. Kamera B se beelde is die meeste gebruik, sommiges van kamera A ook.[2]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Cecil, Gregory (21 Maart 2015). "Our SpaceFlight Heritage: 50 Years since the launch of Ranger 9". Spaceflight Insider. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Julie 2022. Besoek op 31 Mei 2022.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 "Ranger 9". National Space Science Data Center. NASA. Besoek op 24 Mei 2022.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.