Roesskaja Prawda ("Die Reg van die Roes";[2][3] Ou Kerkslawies: Правда роусьскаꙗ, Prawda roesskaja; Russies: Русская Правда; Oekraïens: Руська Правда) was die regskode van Kiëf-Roes en die daaropvolgende prinsdomme in die streek. Dit is aan die begin van die 12de eeu geskryf en daarna deur die eeue bygewerk. Die basis daarvan was die regskode van Jaroslaf die Wyse, wat aan die begin van die 11de eeu geskryf is. Dit was ’n hoofbron van die ou Russiese wette.[4][5]
Ondanks die groot invloed van die Bisantynse Ryk se wetgewing op die wêreld van dié tyd en die groot kulturele bande tussen dié ryk en Kiëf-Roes, toon die Roesskaja Prawda geen ooreenkoms met die wette van Bisantium nie. Die gebrek aan lyf- en die doodstraf weerspieël eerder die Skandinawiese denkwyse.[6][7]
Drie weergawes van die Roesskaja Prawda is bekend: die Kort (Kratkaja), Uitgebreide (Prostrannaja) en Beknopte (Sokrasjtsjonnaja) Weergawe. Meer as 110 eksemplare uit van die 13de tot die 18de eeu het bewaar gebly. Van hulle is meer as 100 eksemplare, onder meer die oudste een wat bewaar gebly het, van die Uitgebreide Weergawe.
Die regskode is deur die Russiese historikus Wasili Tatisjtsjef in die teks van een van die Nowgorod-kronieke ontdek. Hy het dit in 1738 onder die aandag van die Russiese Wetenskapakademie gebring. Die eerste uitgawe met kommentaar is in 1767 deur die Duitse historikus August Ludwig von Schlözer gepubliseer.
Die wette van die Roesskaja Prawda weerspieël die ontwikkeling van sosiale verhoudings in die Kiëf-Roes van die 11de tot 13de eeu. Die basis daarvan word gevorm deur algemene reg, prinslike wette en regsprosedures.
Die Kort Weergawe bevat twee oënskynlik aparte dele, wat deur navorsers Prawda Jaroslawa ("Die Wet van Jaroslaf", omstreeks 1017) en Prawda Jaroslawitsjei ("Die Wet van Jaroslaf se Seuns", omstreeks 1054) genoem word. Ander dele is waarskynlik nog later bygevoeg.
Prawda Jaroslawa bestaan uit regsregulasies van die feodale reg en argaïese regulasies wat teruggevoer kan word na die primitiewe gemeenskapstelsel. Daaropvolgende verbeterings is aangebring in die tyd van Jaroslaf se seuns en sy kleinseun Wladimir Monomach. Nuwe regulasies is vermoedelik bygevoeg ná opstande in 1068-1071 in Kiëf-Roes.
{{cite book}}
: Onbekende parameter |chapterurl=
geïgnoreer (hulp)