Roger Bushell

Roger Bushell
Bynaam(e)	Proccy
Geboortedatum	30 Augustus 1910
Geboorteplek	Springs, Gauteng, Unie van Suid-Afrika
Sterfdatum	29 Maart 1944 (33 jaar oud)
Sterfplek	Saarbrücken, Nazi-Duitsland
Lojaliteit	Verenigde Koninkryk
Diens/Tak	Britse Lugmag
Jare in diens	1932–1944
Rang	Eskader-leier
Poste beklee	No. 92 Squadron RAF (1939-1940)
Veldslae/oorloë	Tweede Wêreldoorlog

Roger Bushell (30 Augustus 1910 - 29 Maart 1944) was 'n Suid-Afrikaans-Britse advokaat en vlieënier tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy was bekend vir sy gewaagde ontsnappingspogings, veral uit Stalag Luft III. Hy is in Springs gebore en beide sy ouers was van Engeland afkomstig

Na laerskool het sy ouers hom na Wellinton College in Engeland gestuur en na skool is hy na Pembroke-kollege in Cambridge waar hy in die regte studeer het. Hy het in 1933 die gekombineerde Oxford-Cambridge-skispan se kaptein geword.

Tweede Wêreldoorlog

Toe die Tweede Wêreldoorlog uitbreek sluit hy by die Britse Lugmag aan as 'n Spitfire-vlieënier waar hy deel word van 601 Eskader. Hy word tydens die Geallieerdes se ontruiming van Duinkerken neergeskiet nadat hy self twee Messerschmitts neergeskiet het. Hy word gevange geneem en bevind hom later in 'n oorgangskamp, die Dulag Luft naby Frankfurt. Gedurende Junie 1941 ontsnap hy vir die eerste keer deur die kampdraad te knip op dieselfde tyd as wat 'n klomp van sy makkers deur 'n tonnel ontsnap. Hy word egter 'n paar dae later binne meters van die Switserse grens weer gevange geneem. Daarna word hy na die Stalag Luft I krygsgevangenekamp gestuur. Hier help hy bou aan 'n ontsnappingstonnel maar die kamp word ontruim voor die tonnel voltooi kon word.

Op pad na hulle volgende kamp, Oflag VI-B ontsnap hy en 'n gevange Tsjeggiese vlieënier, Jaroslav Zafouk, uit die trein deur die vloerplanke uit te ruk. Die twee vorder tot in Praag waar hulle vir agt maande versteek word by die Zeithammie-familie. Die dogter van die familie verraai hulle egter en Bushell en Zafouk word weer gevange geneem. Na drie weke van ondervraging word Bushell na die Stalag Luft III kamp gestuur. Die kamp was sowat 160 km suidoos van Berlyn.

By Stalag Luft III word hy die voorsittter van die Ontsnappingskomitee. Hulle grawe drie tonnels bekend as Tom, Dick en Harry. Tom word deur die Duitsers ontdek en later word net aan Harry gewerk. Op die nag van 24 Maart 1944 ontsnap 76 gevangenes, onder ander Bushell deur Harry. Slegs drie kon slaag om weg te kom en die ander 73 is almal gevang. Vyftig van die ontsnaptes word tereggestel. Bushell en sy reisgenoot, Bernard Scheidhauer, word op die Saarbrücken-stasie gevang en op 29 Maart 1944 tereggestel.

Daar het nog twee Suid-Afrikaners saam met Bushell ontsnap: Johannes Gouws en Les Brodrick. Gouws is ook tereggestel.

Bron

• Klip in Hitler se skoen Rapport 30 Maart 2014