Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
Om by ouers te slaap (co-sleeping in Engels) is die praktyk waar babas of kleuters baie naby aan hul ouers inslaap, of ’n bed deel, wat net mooi die teenoorgestelde is as om in ’n afsonderlike kamer te slaap. Dit kom algemeen in die res van die wêreld voor, maar maak die minderheid in lande waar wiegies gebruik word uit. Om beddens met kinders te deel vorm ’n onderdeel hiervan en ook waar kinders of kleuters dieselfde bed deel. Daar is teenstrydigheid of dit ’n veilige en gesonde oorweging is as dit met die afsonderlike slaap in ’n eie bedjie mee vergelyk word. Die negatiewe houding hieroor word vererger omdat “saamslaap by ouers” direk gekoppel word aan die idee om ’n bed met jou kind te deel.
Die Amerikaanse Akademie van Kinderkunde moedig wel aan dat ’n kamer gedeel word as ’n veiligheidsmaatreël om wiegiedood te voorkom, maar is teen die idee om ’n bed met klein babatjies te deel gekant.[1]
Buitekant Noord-Amerika, Europa en Australië is dit algemene praktyk om ’n bed met ’n kind te deel en selfs op eersgenoemde vastelande is daar ook ’n minderheid kinders teenwoordig wat een of ander tyd in hul grootwordproses ’n bed met hul ouers gedeel het. Een 2006-opname van kinders tussen 3 tot 10-jarige ouderdom in Indië het getoon dat 93% van die kinders by hul ouers slaap.[2]
Tot met die 19de eeu was die beddelery tussen ouer(s) en kind algemene praktyk, totdat ’n nuwe era aangebreek het waar die kind sy eie kamer en wiegie moes kry. In baie wêrelddele hou die deel van ’n bed ’n praktiese voordeel in: om die kind snags warm te hou. Die deel van beddens is onlangs weer in die Westerse kultuur heringestel deur die praktisyns wat gehegte ouerskap aanmoedig. ’n 2006-opname in Kentucky in die Verenigde State het bevind dat 15% van suigelinge en kleuters tussen 2 weke tot 2 jaar oud ’n bed deel.[3]
Voorstanders voer aan dat beddelery die babas se lewens kan red,[4][5] gehegdheid tussen ouer en kind aanmoedig, die ouers meer slaap gun (omrede die kind nie sal wakker bly om aandag te soek nie) en borsvoeding aanhelp. Ouer babas kan deur die nag geborsvoed word sonder om hul moeder te wek.
Teenstanders sê weer dat hierdie saamslapery skeidingsangs by die kind kan veroorsaak indien die ouers en kind die een aand as ’n uitsondering nie bymekaar lê nie.[6] Daar is ook die kommer dat die ouer die kind kan versmoor[7] of ’n ongesonde afhanklikheid tussen ouers en kind kweek. Daarby glo hulle ook dat dit met die ouers se eie verhouding kan peuter, omrede kommunikasie en seksuele opwinding teen slapenstyd ingeboet word. Laastens word aangevoer dat die hedendaagse beddegoed nie geskik is vir jong kinders om by hul ouers te slaap nie.
Professionele mense in die gesondheidsorg is skepties oor die tegnieke, doeltreffendheid en etiek rondom saamslapery by ouers.[8] Die Verenigde State se Verbruikerprodukveiligheidskommissie waarsku teen die praktyk daarvan omrede die babatjie kan verwurg of versmoor,[7] maar ander pediaters, voorstanders van borsvoeding en groepe bevraagteken hierdie voorstel.[9]
Een studie toon dat moeders meer slaap inkry deur saam met hul kind te slaap en te borsvoed as op enige ander wyse.[10]
Daar word op gewys dat saamslapery tussen ouers en kind oor vyf miljoen jaar ontwikkel het en dat hierdie moderne neiging om babas snags van hul ouers te skei onnatuurlik is. Dit verander nie alleen die ondervinding wat die kind tydens slapenstyd opdoen nie, maar ook die hoeveelheid kere wat die moeder sal kyk of alles by haar kind in orde is neem af. Dit is hierdie onkonvensionele maniere wat oplaas kan lei tot die verhoogde risiko van die wiegiedood by die kind.[11][12][5]
Die streshormone is veel laer by moeders en babas wat bymekaar lê, veral wat betref die kortisolbalans, wat noodsaaklik is vir die gesonde groei van die baba.[13][14][15][16]
By diere is daar bevind dat die kleintjies wat naby hul mamma bly se groeihormone veel hoër was, asook die ensieme wat vir die groei van die brein en hart nodig is.[17][18]
Die saamslaap by babas bring fisiologiese stabiliteit mee: die omgewings- en liggaamstemperatuur en die hartklop bly reëlmatig, terwyl daar ook minder lang pouses tussen asemhalings is as dié by babas wat alleen slaap.[19][20]
Langtermyn emosionele gesondheid kan ook so verbeter word. By ’n langtermyn opvolgstudie, van babas wat by hul ouers geslaap en dié wat alleen geslaap het, is bevind dat eersgenoemde gelukkiger en minder angstig was, ’n hoër selfbeeld gehad het, grootliks onwaarskynlik ’n vrees vir slaap gehad het, minder gedragsprobleme getoon het, meer gemaklik met intimiteit omgegaan het en oor die algemeen as volwassenes meer onafhanklik was.[21][22][23][24] Daarby moet genoem word dat die resultate heel anders sal toon indien die saamslaap by ouers eers geskied nadat die kind, wat alleen geslaap het, saans wakker word. Om by jou kind of baba te slaap is die algemene norm, behalwe in sekere Westerse kulture.
Die deel van ’n bed met ’n kind kan gevaarlik wees as die ouer rook en dwelms (insluitend alkohol) gebruik of aan vetsug ly, of die baba nie op sy rug lê nie.[8][25] Die matras moet stewig wees (dus nie ’n waterbed of rusbank nie) en die gebruik van swaar lakens, dekens en kussings word ten sterkste afgeraai. Jong kinders moenie langs babas jonger as 9 maande slaap nie.[26] ’n Baba moet liefs ook nie alleen op ’n volwassene se bedoppervlakte gelaat word nie, selfs al is dit nie veel gevaarliker as ’n wiegie se oppervlakte nie. Daar is ook die risiko dat die baba met die harde vloer kennis kan maak of tussen die bed en muur of kopstuk kan vassit. Ouers wat in hul slaap rondrol kan hul kind versmoor of doodlê, veral as hulle diep slapers is, oormoeg en uitgeput is en/of aan vetsug ly. Daar word eerder aangeraai dat die kind langs die moeder moet slaap, buitekant die bed op ’n matrassie op die vloer.
{{cite journal}}
: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
{{cite journal}}
: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)