Sein

'n Sein verwys na die oordrag van data deur middel van variasie van- en oor 'n oordragsmedium. Seine is belangrik in verskeie vakgebiede, insluitend seinverwerking, inligtingsteorie en biologie.

In seinverwerking is 'n sein 'n funksie wat inligting oor 'n medium oordra. Enige verskynsel wat oor ruimte of tyd kan wissel, kan as 'n sein gebruik word om boodskappe tussen waarnemers te deel. Die IEEE-transaksies op seinverwerking sluit klankseine, video, spraak, beeld, sonar, en radar in as voorbeelde van seine. 'n Sein kan ook gedefinieer word as enige waarneembare verandering in 'n verskynsel oor ruimte of tyd, selfs al bevat dit nie inligting nie.

In die natuur kan seine aksies wees waardeur organismes komminukeer, wat wissel van die vrystelling van plantchemikalieë om nabygeleë plante van 'n roofdier te waarsku, tot geluide of bewegings wat deur diere gemaak word om informasie met ander diere te deel. Seine is ook volop in alle organismes selfs op 'n sellulêre vlak, met sellulêre sein. Seinteorie, in evolusionêre biologie, die vermoë van diere om met mekaar te kommunikeer 'n wesenlike drywer vir evolusie is.

In ingenieurswese word seine tipies opgeneem deur 'n sensor, en dikwels word die oorspronklike vorm van 'n sein omgeskakel na 'n ander vorm van energie deur gebruik te maak van elektroniese komponente. Byvoorbeeld, 'n mikrofoon skakel 'n akoestiese sein na 'n spanningsgolf om, en 'n luidspreker doen die teenoorgestelde.

Nog 'n belangrike eienskap van 'n sein is sy entropie of inligtinginhoud. Inligtingsteorie dien as die formele studie van seine en hul inhoud. Die inligting van 'n sein word dikwels vergesel deur ruis, wat hoofsaaklik verwys na ongewenste eienskappe van seine. Die vermindering van geraas word gedeeltelik gedek onder die opskrif van seinintegriteit. Die skeiding van gewenste seine van agtergrondgeraas is die veld van seinherwinning, waarvan een tak skattingsteorie is, 'n waarskynlikheidsbenadering om ewekansige versteurings te onderdruk.

Definisies

[wysig | wysig bron]

Definisies vir spesifieke subvelde is algemeen:

  • In elektronika en telekommunikasie verwys sein na enige tydveranderende spanning, stroom, of elektromagnetiese golf wat inligting dra.
  • In seinverwerking is seine analoog en digitale voorstellings van analoge fisiese hoeveelhede.
  • In inligtingsteorie is 'n sein 'n gekodifiseerde boodskap, dit wil sê die volgorde van die waardes van veranderlikes in 'n kommunikasiekanaal wat 'n boodskap kodeer.
  • In 'n kommunikasiestelsel kodeer 'n bron 'n boodskap om 'n sein te skep, wat deur die kommunikasiekanaal na 'n ontvanger gedra word. Byvoorbeeld, die woorde "Eendag was daar drie varkies" kan die boodskap wees wat deur 'n telefoon in 'n elektriese sein verander word. Die sein word deur drade na die 'n ander telefoon oorgedra; by die ontvanger word dit weer in klanke omgeskakel.
  • In telefoonnetwerke is daar ander seine soos bv. telefoonnommers bo en behalwe stemseine.

Klassifikasie

[wysig | wysig bron]

Seine kan op verskeie maniere gekategoriseer word. Die mees algemene onderskeiding is tussen diskrete en kontinue funksies.