Sjaria

Aanwending van Sjaria volgens lande: ██ Sjaria speel geen rol in die regstelsel nie. ██ Sjaria is van toepassing op Moslems se persoonlike wet. ██ Sjaria geld ten volle, insluitend die strafreg. ██ Plaaslike verskille in die toepassing van Sjaria.

Sjaria (Arabies: شريعة, IFA: ʃaˈriːʕa) is die godsdienswette vir Islamgelowiges[1] en kom uit die Koran en hadit. Die term kom van die Arabiese woord sharīʿah, wat beteken ’n stel morele en godsdienstige wette wat van godsdiensprofesieë kom in teenstelling met menslike wette.[2][3][4]

Sjaria behandel baie onderwerpe, soos misdaad, politiek, huwelikskontrakte, godsdiensvoorskrifte en ekonomie, asook persoonlike sake soos seks, higiëne, dieet, gebed, etiket en die vas. Die navolging van sjaria het histories gedien as ’n kenmerkende eienskap van die Moslem-geloof.[5] In sy strengste definisie word sjaria in Islam beskou as die onfeilbare wette van Allah.[6]

13de-eeuse slawemark, Jemen. Slawe en byvroue word in Sjaria as eiendom beskou; hulle kan gekoop, verkoop, gehuur, geskenk, gedeel en geërf word.

Daar is twee hoofbronne vir sjaria: die Koran en hadit (menings en lewensvoorbeelde van Mohammed).[7] Vir onderwerpe en sake wat nie direk in dié bronne behandel word nie, word sjaria afgelei. Die afleidings verskil tussen die verskillende groepe in Islam (hoofsaaklik Soennisme en Sjiisme), en verskeie regsgeleerdheidskole soos Hanafi, Maliki, Sjafii, Hanbali en Jafari.[8][9] Die sjaria in hierdie skole is hiërargies afgelei deur middel van een of meer van die volgende riglyne: die konsensus van Mohammed se metgeselle, na analogie van die primêre bronne, wette wat volgens Islamitiese juriste in die belang van die Islam is en gebruike.[8]

Sjaria is ’n belangrike bron van wetgewing in baie Moslemlande, waar die regering die meeste of sommige van die kode toepas. Hulle sluit in Saoedi-Arabië, Soedan, Iran, Irak, Afganistan, Pakistan, Broenei, die Verenigde Arabiese Emirate, Katar, Jemen en Mauritanië. In dié lande word strawwe wat deur sjaria voorgeskyf word, dikwels steeds toegepas, soos onthoofding, lyfstraf en steniging – binne of buite die wet.[10][11] Daar is omstredenheid oor wat sommige mense beskou as ’n beweging deur verskeie Islamitiese groepe om sjaria oor die wêreld heen toe te pas, wat al tot geweld[12][13][14][15][16] en selfs oorlog gelei het.[17][18][19] Moslems in die meeste lande erken wel dele van sjaria vir persoonlike sake.[20][21]

Die idees van misdaad, die regsproses en straf wat in sjaria vervat is, verskil van dié in sekulêre wette.[22][23] Dit lei soms tot omstredenheid oor of sjaria versoenbaar is met sekulêre regeringsvorme, vroue- en menseregte en vryheid van denke.[24][25][26]

Fikh

[wysig | wysig bron]

Fikh is die menslike begrip van die sjaria[27] en die Islamitiese regswetenskap.[28] Dit behandel die nakoming van rituele, morele waardes en sosiale wetgewing in Islam.

Fikh word deur Islamitiese regsgeleerdes (oelama) uitgebrei en ontwikkel deur die interpretasie (ijtihad) van die Koran en hadit. Dit word deur die beslissings (fatwa) van Islamitiese regsgeleerdes geïmplementeer. Terwyl die Koran en hadit as onfeilbaar beskou word, kan fikh-standaarde van geval tot geval wissel.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "British & World English: sharia" (in Engels). Oxford: Oxford University Press. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 September 2016. Besoek op 4 Desember 2015.
  2. ↑ Ritter, Robert M.; Brown, Lesley (22 September 2005). New Oxford Dictionary for Writers and Editors: The Essential A-Z Guide to the Written Word. Oxford: Oxford University Press. p. 349. ISBN 978-0-19-861040-3.
  3. ↑ Calder, Norman; Hooker, Michael Barry (2007). "S̲h̲arīʿa". Encyclopaedia of Islam. Vol. 9 (2de uitg.). Brill. pp. 321–6. {{cite book}}: Onbekende parameter |chapterurl= geïgnoreer (hulp); Onbekende parameter |editors= geïgnoreer (hulp); Ongeldige |ref=harv (hulp)
  4. ↑ Rehman, Javaid (2007). "The Sharia, Islamic Family Laws and International Human Rights Law: Examining the Theory and Practice of Polygamy and Talaq". International Journal of Law, Policy and the Family. 21 (1): 108–27. doi:10.1093/lawfam/ebl023. SSRN 1146849.
  5. ↑ DeLong-Bas, Natana J. (2004). Wahhabi Islam: From Revival and Reform to Global Jihad (1ste uitg.). Oxford University Press, VSA. p. 93. ISBN 0-19-516991-3.
  6. ↑ Coulson, N. J. (2011). "Introduction". A History of Islamic Law. Aldine. pp. 1–7. ISBN 978-1-4128-1855-1.
  7. ↑ John L. Esposito, Natana J. DeLong-Bas (2001), Women in Muslim family law, bl. 2. Syracuse University Press, ISBN 978-0815629085
  8. ↑ 8,0 8,1 Ramadan 2006, pp. 6–21.
  9. ↑ Esposito, John (1999). The Oxford history of Islam. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-510799-9. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  10. ↑ Otto, Jan Michiel (2008). Sharia and National Law in Muslim Countries: Tensions and Opportunities for Dutch and EU Foreign Policy (PDF). Amsterdam University Press. ISBN 978-90-8728-048-2. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  11. ↑ Nisrine Abiad (2008), Sharia, Muslim States and International Human Rights Treaty Obligations, British Institute of International and Comparative Law, ISBN 978-1905221417
  12. ↑ Iijima, Masako (13 Januarie 2010). "Islamic Police Tighten Grip on Indonesia's Aceh". Reuters. URL besoek op 18 September 2011.
  13. ↑ "Aceh Sharia Police Loved and Hated". The Jakarta Post.
  14. ↑ Staff (3 Januarie 2003). "Analysis: Nigeria's Sharia Split". BBC News. URL besoek op 19 September 2011. "Thousands of people have been killed in fighting between Christians and Muslims following the introduction of sharia punishments in northern Nigerian states over the past three years".
  15. ↑ Mshelizza, Ibrahim (28 Julie 2009). "Fight for Sharia Leaves Dozens Dead in Nigeria – Islamic Militants Resisting Western Education Extend Their Campaign of Violence". The Independent. URL besoek op 19 September 2011.
  16. ↑ "Nigeria in Transition: Recent Religious Tensions and Violence". PBS.
  17. ↑ Marchal, Roland (2013). "Islamic Political Dynamics in the Somali Civil War". In Badru, Pade; Sackey, Brigid M. (reds.). Islam in Africa South of the Sahara: Essays in Gender Relations and Political Reform. Scarecrow. pp. 331–53. ISBN 978-0-8108-8470-0.
  18. ↑ "Civil war was sparked in 1983 when the military regime tried to impose sharia law as part of its overall policy to 'Islamicize' all of Sudan" (in Engels). PBS Frontline. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2020. Besoek op 4 April 2012.
  19. ↑ Tibi, Bassam (2008). Political Islam, World Politics and Europe. Routledge, bl. 33
  20. ↑ Otto 2008, pp. 18–20.
  21. ↑ Stahnke, Tad and Robert C. Blitt (2005), "The Religion-State Relationship and the Right to Freedom of Religion or Belief: A Comparative Textual Analysis of the Constitutions of Predominantly Muslim Countries." Georgetown Journal of International Law, vol. 36, uitg. 4; sien ook Sharia Law profile by Country, Emory-universiteit (2011)
  22. ↑ Encyclopædia Britannica, see article on Shari'ah (Islamic law), 2006
  23. ↑ Otto 2008, pp. 11–4.
  24. ↑ An-Na'im, Abdullahi A (1996). "Islamic Foundations of Religious Human Rights". In Witte, John; van der Vyver, Johan D. (reds.). Religious Human Rights in Global Perspective: Religious Perspectives. pp. 337–59. ISBN 978-90-411-0179-2.
  25. ↑ Hajjar, Lisa (2004). "Religion, State Power, and Domestic Violence in Muslim Societies: A Framework for Comparative Analysis". Law & Social Inquiry. 29 (1): 1–38. doi:10.1111/j.1747-4469.2004.tb00329.x. JSTOR 4092696.
  26. ↑ Al-Suwaidi, J. (1995). Arab and western conceptions of democracy; in Democracy, war, and peace in the Middle East (Red. David Garnham, Mark A. Tessler), Indiana University Press, hoofstukke 5 en 6; ISBN 978-0253209399
  27. ↑ Vogel, Frank E. (2000). Islamic Law and the Legal System of Saudí: Studies of Saudi Arabia. Brill. pp. 4–5. ISBN 9004110623.
  28. ↑ Fiqh Encyclopedia Britannica

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]