Smørrebrød

Deense smørrebrød – op donker rogbrood met salm met hetsy 'n salm- of remouladevulsel. In die agtergrond is ander soorte smørrebrød

Smørrebrød (Oop toebroodjie), Links: Gebraaide beesvleis met remoulade en tamatie op Deense bruinbrood. Regs: Eier, krewels, suurlemoen en mayonnaise op witbrood

Donker rogbrood met vis, slaai, komkommer, garnale, swart snotolfkuite (sort stenbiderrogn) en tamatie

Smørrebrød (oorspronklik smør og brød; Deens vir botter en brood) is gewoonlik 'n sny gebotterde rogbrood (rugbrød), wat 'n dik, donkerbruin brood is. Pålæg (letterlik opleg), die vulsel, kan uit winkel- of tuisgemaakte opgekerfde kouevleis of vis, kase of smere bestaan. Hierdie daaglikse handeling vorm die grondslag waarop die Dene hul oop toebroodjie, smørrebrød, vervolmaak het: 'n snytjie of twee pålæg word op die gebotterde broodjie geplaas, en dan pyntet (versier) met die regte bykosse om 'n smaaklike en aantreklike voedsel te bedien.

Brood

Die brood vorm 'n baie belangrike deel van die Skandinawiese kookkuns, veral rugbrød wat uit suurdeeg bestaan. Dit is 'n donker, swaar brood wat dikwels vooraf gesny is, in kleurverskeidenheid wissel van lig- en donkerkleurig, en tot volgraanbrood verfyn is. Dit vorm die basis van smørrebrød, wat nouverwant is aan die Sweedse smörgås.

Vulsel

Tradisioneel bestaan die vulsel uit marinerede sild, oftewel gesoute haring (gewoon, kryddet – gekrui, of karry – gekerrie), wat effens soeter as die Nederlandse of Duitse harings is; dungesnyde kaas van alle soorte; gesnyde komkommer, tamatie en gekookte eiers; leverpostej, oftewel varklewerpatee; dosyne soorte gesoute of verwerkte dun snye vleis, of gerookte vis soos salm; makriel in tamatiesous; gepekelde komkommer en rooi uieringe. Ertjies met mayonnaise gemeng, gesnyde gekookte aspersies en wortelblokkies, bekend as italiensk salat (letterlik Italiaanse slaai), remoulade of ander dik souse word heel bo op die oop toebroodjie geplaas. Dit word dikwels met eetgerei geniet. Dit is algemene gebruik om die skottel gesnyde brode en die vulsels daarna om die tafel te stuur sodat elkeen homself kan help.

Daar is honderde kombinasies en 'n verskeidenheid smørrebrød waarmee geëksperimenteer kan word. Hier volg 'n paar tradisionele voorbeelde:

• Dyrlægens natmad (Deens: Veearts se middernagversnapering) – Op 'n sny donker rogbrood word lewerpatee op gesmeer, met 'n snytjie gesoute beesvleis (salt kød) en 'n sny gekruide vleisjellie (sky) bo-op. Dit word versier met rou rooi uie en bronslaai.
• Aal/paling – Gerookte paling op rogbrood, met roereiers en gesnyde radyse of opgekapte grasuie.
• Leverpostej – Lou ru-gekapte lewerpatee wat op donker rogbrood bedien word, met spek en pangebraaide sampioene.
• Gebraaide beesvleis – dun snye en op donker rogbrood bedien, met 'n bietjie remoulade bo-op; versier deur gekapte peperwortel en geroosterde uie oor te strooi.
• Gebraaie vark (Ribbensteg) – dun snye op donker rogbrood bedien, met rooi soet- en suurkool, versier met 'n suurlemoenskyfie.
• Gekruide vleisrollejie (Rullepølse)
• Tartarmad – rou gemaalde vleis met sout en peper, op rogbrood bedien, met rou uieringe bo-op, gerasperde peperwortel en rou eiergeel.
• Gerookte salm (laks) – snye koue gerookte of gesoute salm (gravad laks) op witbrood, met garnale bo-op; versier met 'n lemoenskyfie en vars vinkel.
• Stjerneskud (Deens: Verskietende Ster) – Met gebotterde brood as basis, word twee stukkies vis geplaas: een gestoomde witvis op die een helfte en 'n stukkie diepgebraaide, papgeslaande skol (rødspætte) op die ander helfte. Plaas hier bo-op 'n garnaal, en versier met 'n skeppie mayonnaise, rooikaviaar, en 'n suurlemoenskyfie.