Sudbury-bekken

Sudbury-bekken
'n Satellietfoto van die Sudbury-slagstruktuur.
'n Satellietfoto van die Sudbury-slagstruktuur.
Slagstruktuur
Ander naam Sudbury-struktuur
Sekerheid Bevestig
Deursnee 130 km
Ouderdom 1 849 miljoen jaar
Paleoproterosoïkum
Boliedtipe Chondriet
Ontbloot Ja
Gebied
Land Vlag van Kanada Kanada
Provinsie Ontario
Ligging
Die ligging van die Sudbury-bekken in Kanada.

Die Sudbury-bekken, ook bekend as die Sudbury-struktuur, is 'n groot geologiese struktuur in Ontario, Kanada. Dit is sover bekend die derde grootste slagkrater op Aarde, asook een van die oudstes.[1] Die krater het 1,849 miljard jaar gelede, in die Paleoproterosoïese Era, gevorm.[2]

Die bekken is geleë op die Kanadese Skild in die stad Groter Sudbury, Ontario. Die voormalige munisipaliteite Rayside-Balfour, Valley East en Capreol lê in die Sudbury-bekken, wat plaaslik as "The Valley" bekend staan. Die stadskern van die voormalige stad Sudbury lê aan die suidelike buitewyke van die bekken.

'n Gedenkplaat is deur die provinsie opgerig om die ontdekking van die Sudbury-bekken te gedenk.[3]

Vorming

[wysig | wysig bron]
'n Keëlvormige fragment uit die Sudbury-slagkrater.

Die Sudbury-bekken het gevorm toe 'n bolied met 'n deursnee van 10-15 km die superkontinent Nuna 1,849 miljard jaar gelede, in die Paleoproterosoïkum, tref.[2]

Puin van die slag is oor 'n gebied van 1,6 miljoen km2 verstrooi; rotsfragmente is tot so ver as Minnesota ontdek.[4][5] Volgens modelle is puin van so 'n groot slag waarskynlik wêreldwyd verstrooi,[6] maar dit het sedertdien geërodeer. Sy huidige grootte is vermoedelik 'n veel kleiner deel van die oorspronklike 130 km breë, ronde krater wat gevorm het. Daaropvolgende geologiese prosesse het die krater misvorm tot sy huidige ovaal vorm. Sudbury-bekken is die grootste slagkrater in die wêreld naas die Vredefortkoepel van 300 km in Suid-Afrika en die Chicxulub-krater van 150 km onder Yucatán, Mexiko.

Daar is geochemiese bewyse dat die bolied waarskynlik 'n chondrietasteroïde of 'n komeet met 'n chondrietsamestelling was.[7]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Sudbury". Earth Impact Database. Planetary and Space Science Centre University of New Brunswick Fredericton. Besoek op 9 Oktober 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 Davis, Donald W. (23 Januarie 2008). "Sub-million-year age resolution of Precambrian igneous events by thermal extraction-thermal ionization mass spectrometer Pb dating of zircon: Application to crystallization of the Sudbury impact melt sheet". Geology. 36 (5): 383–386. Bibcode:2008Geo....36..383D. doi:10.1130/G24502A.1.
  3. ↑ Brown, Alan L. "Discovery of the Sudbury Nickel Deposits". Ontario's Historical Plaques. Besoek op 12 Mei 2018.
  4. ↑ Associated Press: "Ontario crater debris found in Minn.", Star Tribune, July 15, 2007
  5. ↑ "Ancient Meteorite Debris Found In Minn". CBS News. Associated Press. 16 Julie 2007.
  6. ↑ Melosh, H.J. (1989). Impact Cratering: A Geologic Process. Oxford monographs on geology and geophysics: Issue 11. Oxford University Press. ISBN 978-0-1950-4284-9.
  7. ↑ Petrus, Joseph A.; Ames, Doreen E.; Kamber, Balz S. (Februarie 2015). "On the track of the elusive Sudbury impact: geochemical evidence for a chondrite or comet bolide". Terra Nova (in Engels). 27 (1): 9–20. doi:10.1111/ter.12125.

Skakels

[wysig | wysig bron]

46°36′N 81°11′W / 46.600°N 81.183°W / 46.600; -81.183