Era | Periode | Epog | Tyd gelede (in miljoen jaar) |
---|---|---|---|
Kainosoïkum | Kwartêr | Holoseen | 0 - 0,0117 |
Pleistoseen | 0,0117 - 2,588 | ||
Neogeen | Plioseen | 2,588 - 5,333 | |
Mioseen | 5,333 - 23,03 | ||
Paleogeen | Oligoseen | 23,03 - 33,9 | |
Eoseen | 33,9 - 56,0 | ||
Paleoseen | 56,0 - 65,5 | ||
Mesosoïkum | Kryt | Laat | ouer |
Tersiêr is die voormalige naam van die geologiese tydperk van 66 miljoen tot 2,58 miljoen jaar gelede, ’n tyd tussen die voorafgaande Sekondêr en huidige Kwartêr. Die Tersiêr word nie meer as ’n amptelike tydperk beskou nie,[1][2][3][4] maar die woord word nog algemeen gebruik. Die tradisionele Tersiêr word nou verdeel tussen die Paleogeen- en die Neogeen-periode en strek tot aan die begin van die Pleistoseen-epog.
Die tydperk het begin met die uitsterwing van nievlieënde dinosourusse in die Kryt-Paleogeen-uitwissing en het gestrek tot aan die begin van die Kwartêre Ystydperk aan die einde van die Plioseen.
Tektoniese aktiwiteit het gedurende die Tersiêr voortgegaan terwyl Gondwana eindelik heeltemal verbrokkel het, en Indië het gebots met die Eurasiese plaat.
Suid-Amerika is aan die einde van die Tersiêr met Noord-Amerika verbind en dit het klimaatsveranderings in die middel- tot laat Tersiêr tot gevolg gehad.
Antarktika, wat reeds afgeskei het, het in dié tyd na sy huidige posisie oor die Suidpool geskuif. Vulkaniese aktiwiteit het wydverspreid voorgekom.
Die klimaat het gedurende die Tersiêr geleidelik afgeneem en verander tot tropiese tot gematigde wêreldtemperature in die Paleoseen voordat die huidige ystydperk aan die begin van die Kwartêr begin het.