Thor Heyerdahl

Thor Heyerdahl
Gebore (1914-10-06)6 Oktober 1914
Larvik, Noorweë
Oorlede 18 April 2002 (op 87)
Colla Micheri, Italië
Nasionaliteit Vlag van Noorweë Noorweë
Vakgebied Etnografie, avontuur
Alma mater Universiteit van Oslo
Doktorale promotor(s) Kristine Bonnevie
Hjalmar Broch
Toekennings Mungo Park-medalje (1950)

Thor Heyerdahl (6 Oktober 191418 April 2002) was ’n Noorse avonturier en etnograaf met ’n agtergrond in soölogie, botanie en geografie. Hy het bekend geraak vanweë sy Kon-Tiki-ekspedisie in 1947, waarin hy 8 000 km ver oor die Stille Oseaan geseil het in ’n met die hand geboude vlot – van Suid-Amerika tot die Tuamotu-eilande. Die doel was om te wys antieke volke kon oor lang afstand gevaar en kontak tussen verskillende kulture bewerkstellig het.

In Mei 2011 is die Thor Heyerdahl-argief by Unesco se "Memory of the World"-register gevoeg.[1] Dit dek die jare 1937 tot 2002 en sluit sy fotoversameling, dagboeke, privaat briewe, planne, koerantuitknipsels, ’n boek en artikels in.

Fatu Hiva, Paaseiland en Azerbeidjan

[wysig | wysig bron]
Die Ra II, een van die bote waarmee Heyerdahl gevaar het (Kon-Tiki-museum, Oslo, Norweë).

Die gebeure rondom sy verblyf op die Marquesaseilande in die Stille Oseaan, hoofsaaklik Fatu Hiva, word vertel in sy boek På Jakt etter Paradiset ("Soektog na die Paradys") (1938), wat in Noorweë gepubliseer is, maar weens die Tweede Wêreldoorlog nooit vertaal is nie en grootliks vergete geraak het. Hy het later ’n nuwe weergawe van dié reis gepubliseer in die boek Fatu Hiva (Londen: Allen & Unwin, 1974).

In 1955 en 1956 het hy op Paaseiland gewoon en ’n argeologiese ekspedisie gelei.[2] Hulle het al die belangrike argeologiese terreine op die eiland nagevors en die eilandbewoners gehelp om hul groot standbeelde, die moai, te restoureer en op hul platforms terug te plaas nadat almal op die grond gelê het. Hy het ook belangrike plekke soos Orongo en Poike besoek.

Die span het twee volumes oor hul werk gepubliseer. Sy gewilde boek oor die onderwerp, Aku-Aku, was ’n internasionale topverkoper.[3]

Heyerdahl het Azerbeidjan vier keer besoek, in 1981,[4] 1994, 1999 en 2000.[5] Hy is lank gefassineer deur die rotskuns wat dateer van omstreeks die 8ste tot 7de millennium v.C. by Gobustan, sowat 48 km wes van Bakoe. Hy was oortuig daarvan die kunsstyl stem baie ooreen met die graveerkuns wat in sy vaderland, Noorweë, voorkom.

Hy het sy navorsing op verskeie gepubliseerde werke geskoei en voorgestel ’n antieke gemeenskap het in Azerbeidjan gewoon en op waterweë noord migreer tot in die hedendaagse Skandinawië.

Van die talle ander plekke wat hy besoek het, is Maledive, die Kanariese Eilande, Pakistan, Marokko en Bolivië.

Hy is op 18 April 2002 op 87-jarige leeftyd dood weens ’n breingewas.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "New collections come to enrich the Memory of the World". Portal.unesco.org. Besoek op 1 September 2011.
  2. Malcolm Coad (4 September 2008). "Gonzalo Figueroa" (in Engels). Londen: Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2012. Besoek op 1 September 2011.
  3. "Kon-Tiki Museet : Thor Heyerdahls Forskningsstiftelse" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Mei 2020.
  4. Forecoming 2014: Thor Heyerdahl and Azerbaijan, to be published jointly by University of Oslo and Azerbaijan University of Languages, red. Vibeke Roeggen e.a.
  5. "Thor Heyerdahl in Azerbaijan" (in Engels). Azer.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 November 2019. Besoek op 1 September 2011.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]