Toepolef Tu-95

Toepolef Tu-95
'n Tu-95MS Bear H RF-94130 vlieg langs Skotland in 2014
Tipe Strategiese bomwerper, missieldraer en maritieme patrollievliegtuig
Vervaardiger Toepolef
Nooiensvlug 12 November 1952
Vrygestel 1956
Onttrek 1990
Status Aktiewe diens
Hoofgebruikers Sowjetlugmag
Sowjetvloot
Russiese Lugmag
Vervaardig 1952-1994
Aantal gebou 500+
Weergawes Toepolef Tu-114 passasiersvliegtuig
Toepolef Tu-142 maritieme patrollie
Toepolef Tu-95LAL kernaangedrewe.

Die Toepolef Tu-95 (Russies: Туполев Ту-95; NAVO verslagdoeningsnaam: "Bear") is 'n groot, viermotorige turboskroef-aangedrewe strategiese bomwerper en missielplatform. Die Tu-95 se nooiensvlug was in 1952, betree diens met die Sowjetunie in 1956 en daar word verwag dat dit tot minstens 2040 in die Russiese Lugmag sal dien.[1] 'n Ontwikkeling uit die bomwerper vir maritieme patrollie word aangewys as Tu-142, terwyl 'n passasiersafgeleide bekend is as die Toepolef Tu-114.

Die vliegtuig het vier Kuznetsov NK-12-enjins, elk met twee stelle teen-roterende skroewe. Dit is die enigste skroefaangedrewe strategiese bomwerper wat vandag nog in operasionele gebruik is. Die punte van die skroefblaaie beweeg vinniger as die spoed van klank, wat dit een van die luidrugtigste militêre vliegtuie maak.[2] Sy kenmerkende teruggeswiepde vlerke is teen 'n hoek van 35° geplaas.

Operasionele geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Koue Oorlog

[wysig | wysig bron]
Tu-95K22 Bear-G met massiewe radarkoepel om Kh-22-missiele te stuur

Die Tu-95RT-variant was in die besonder 'n ikoon van die Koue Oorlog, aangesien dit 'n maritieme waarneming- en teiken-missie vir ander vliegtuie, oppervlakskepe en duikbote uitgevoer het. Dit is geïdentifiseer deur 'n groot bult onder die romp, wat volgens berigte 'n radarantenna gehuisves het wat gebruik is om oppervlakskepe waar te neem en te soek.[3]

'n Reeks grondvlak kernwapentoetse is in die vroeë tot middel 1960's deur die Sowjetunie uitgevoer. Op 30 Oktober 1961 het 'n aangepaste Tu-95 die AN602-toestel genaamd die Tsar Bomba vervoer, en dit laat val wat die grootste waterstofbom was wat ooit getoets is.[4] Daar bestaan video-opnames van daardie spesifieke toets[5] aangesien dit vir dokumentasie-doeleindes verfilm is. Die beeldmateriaal toon die spesiaalaangepaste Tu-95V-vliegtuig - geverf met anti-flitswit[5] op sy ventrale oppervlaktes - met die bomvliegtuig, in-vlug tonele van die binnekant en buitekant van die vliegtuig, en die ontploffing. Die bom is onder die vliegtuig gedra, wat dus die wapen semi-ekstern gedra het, omdat dit nie binne 'n standaard-bomkompartement van die Tu-95 gedra kon word nie. Saam met die Tsar Bomba was die Tu-95 'n veelsydige bomwerper wat die RDS-4 Tatyana ('n splitsingsbom met 'n ontploffingkrag van twee-en-veertig kiloton), die RDS-6S termonukleêre bom, die RDS-37 2.9- megaton termonukleêre bom, en die RP-30-32 200 kilotonbom kon aflewer.[6]

Die vroeë weergawes van hierdie bomwerper was uiters ongemaklik vir die bemanning. Hulle het 'n bedompige binnekant gehad en daar was nie 'n toilet of 'n kombuis op die vliegtuig nie.[6] Alhoewel die lewensomstandighede op die bomwerper onbevredigend was, sou die spanne dikwels twee tien-uur sendings per week onderneem om hul gevegsgereedheid te verseker. 'n Vliegtuig kon jaarliks 'n totaal van ongeveer 1 200 vlugure uitvoer.[7]

Die bomwerper het die beste bemannings beskikbaar gehad weens die baie vliegoefening. Hulle sou gereeld missies na die Arktiese gebied onderneem om transpolêre aanvalle teen die Verenigde State te oefen. Anders as hul Amerikaanse eweknieë, het hulle nooit hul missies met gewapende kernwapens gevlieg nie. Dit het hul gereedheid vir die sending belemmer as gevolg van die feit dat lewendige ammunisie van spesiale bunkers op die basisse moes kom en in die vliegtuig gelaai word vanaf die bedieningsgraaf onder die bomrakke, 'n proses wat twee uur kon duur.[8]

Huidige en toekomstige status

[wysig | wysig bron]

In 1992 het die nuwe onafhanklike Kazakstan die Tu-95-vliegtuig van die 79ste Swaar Bomwerper Lugdivisie by die Dolon-lugbasis aan die Russiese Federasie begin terugstuur.[9] Die bomwerpers is geskuif na die Ukrainka Lugbasis in die Verre-Ooste.[10]

Die Tu-95 wat nou in Russiese diens is, is die Tu-95MS-variant, gebou in die 1980's en 1990's. Op 18 Augustus 2007 het president Vladimir Poetin aangekondig dat die patrollies van Tu-95 hervat word, 15 jaar nadat hulle beëindig is.[11]

NAVO-vegters word gereeld gestuur om Tu-95's te onderskep en te begelei terwyl hulle hul missies langs die periferie van die NAVO-lugruim uitvoer, dikwels baie naby mekaar.[12][13][14][15]

Russiese Tu-95's het volgens berigte in Januarie 2008 aan 'n vlootoefening langs die kuste van Frankryk en Spanje deelgeneem, saam met die strategiese bomwerpers die Tu-22M3 Backfire en vroeëwaarskuwingsvliegtuie.[16] Tydens die militêre oefening "Russiese Stabiliteit 2008" in Oktober 2008 het die Tu-95MS-vliegtuie vir die eerste keer sedert 1984 lewendige kruisermissiele afgevuur. Die lang reikafstand van die Raduga Kh-55-kruisermissiel beteken dat Tu-95MS weereens as 'n strategiese wapenstelsel kan dien.[17]

In Julie 2010 het twee Russiese Tu-95MS-strategiese bomwerpers 'n wêreldrekord opgestel vir die langste ononderbroke vlug vir 'n vliegtuig in die klas, toe hulle meer as 43 uur in die lug deurgebring het. Die bomwerpers het oor die Atlantiese Oseaan, Arktiese en Stille Oseaan en die See van Japan gevlieg, wat in totaal meer as 30 000 km gedek het met vier brandstofhervullings in die lug. Die belangrikste taak was om die werkverrigting van die vliegtuig tydens so 'n lang vlug na te gaan, veral om die enjins en ander stelsels te monitor.[18]

Op 17 November 2015 het die Tu-95's hul gevegsdebuut gemaak, en is vir die eerste keer in langafstand-lugaanvalle gebruik as deel van die Russiese militêre ingryping in die Siriese Burgeroorlog deur die Kh-101-kruisermissiele op verskeie militante posisies in Sirië te lanseer.[19][20][21]

Galery

[wysig | wysig bron]

Spesifikasies (Tu-95MS)

[wysig | wysig bron]
Algemene karaktertrekke
  • Bemanning: 6–7; loods, 2de loods, vlugingenieur, kommunikasiestelseloperateur, navigator, stertskutter plus soms nog 'n navigator.
  • Lengte: 46,2 m
  • Hoogte: 12,12 m
  • Vlerkwydte: 50,10 m
  • Vlerkoppervlak: 310 m²
  • Leë massa: 90 000 kg (198 000 lb)
  • Gelaaide massa: 171 000 kg (376 200 lb)
  • Maks. opstygmassa: 188 000 kg (414 500 lb)
  • Kragbron: 4 × Kuznetsov NK-12M turboskroef, 11 000 kW elk
Werksverrigting
  • Topspoed: 920 km/h (510 knope, 575 mpu)
  • Reikafstand: 15 000 km (8 100 seemyl, 9 400 myl) indien nie hervul
  • Diensplafon: 13 716 m (45 000 vt)
  • Klimspoed: 10 m/s (2 000 vt/min)
  • Vlerkbelasting: 606 kg/m² (124 lb/vt²)
  • Krag/massa: 235 W/kg (0,143 pk/lb)
Bewapening
  • Radarbeheerde kanonne: 1 of 2 × 23 mm AM-23 outo in stertkannon.
  • Missiele: Tot 15 000 kg (33 000 lb), insluitend die Raduga Kh-20, Kh-22, en die Kh-55/101/102 lug-tot-grondmissiele.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Kramnik, Ilya. "Оружие: Возвращение летающего медведя (Afrikaans: Terugkeer van die vlieënde beer"), (in Russies). Lenta.ru 19 Julie 2007. URL besoek op 5 Junie 2010.
  2. "Russian Bear is back" Russia Today via youtube.com 24 September 2007. URL besoek op 23 Januarie 2011.
  3. "Tupolev Tu-95RT "Bear D"". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 November 2010. Besoek op 23 April 2017.
  4. " Big Ivan, The Tsar Bomba ("King of Bombs"): The World's Largest Nuclear Weapon." Geargiveer 17 Junie 2016 op Wayback Machine nuclearweaponarchive.org, 3 September 2007. Retrieved: 5 Junie 2010.
  5. 5,0 5,1 "RDS 202: Tsar Bomb, The Biggest Bomb Ever". Youtube (in Engels). 17 Julie 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Maart 2016. Besoek op 20 November 2015.
  6. 6,0 6,1 Zaloga, Steve (17 Februarie 2002). The Kremlin's Nuclear Sword: The Rise and Fall of Russia's Strategic Nuclear Forces. p. 29.
  7. Semyonov. Raketno-Kosmicheskaya korporatsia Energia. p. 131.
  8. Prooskov, N. (14 Julie 1997). Reserves of Combat Readiness: The RVSN.
  9. "All Strategic Bombers Out Of Kazakhstan; Talks On Those In Ukraine." RFE/RL News Briefs, Vol. 3, No. 9, 21–25 Februarie 1994, via Nuclear Threat Initiative.
  10. Bukharin et al. 2004, bl. 385.
  11. Kramer, Andrew E. "Russia Resumes Patrols by Nuclear Bombers". Geargiveer 26 Junie 2017 op Wayback Machine The New York Times, 17 Augustus 2007. Besoek 17 Julie 2010.
  12. "UK jets shadow Russian bombers." Geargiveer 25 September 2008 op Wayback Machine BBC News, 6 July 2007. Retrieved: 5 Junie 2010.
  13. "NORAD downplays Russian bomber interception". Geargiveer 28 Augustus 2010 op Wayback Machine CBC, 25 August 2010. Retrieved: 6 September 2010.
  14. Lilley, Brian. "Canadian jets repel Russian bombers". Geargiveer 31 Julie 2010 op Wayback Machine Calgary Sun, 30 Julie 2010.
  15. "Portugal scrambles jets again to intercept Russian bombers". Reuters (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Maart 2015. Besoek op 1 Februarie 2017.
  16. Halpin, Tony. "RAF alert as Russia stages huge naval exercise in Bay of Biscay." Geargiveer 14 Februarie 2008 op Wayback Machine The Times, 17 Augustus 2007. Besoek 5 Junie 2010.
  17. "Russia revives Cold War aircraft." Geargiveer 3 November 2008 op Wayback Machine Washington Times, 30 Oktober 2008. Besoek 5 Junie 2010.
  18. "Рекорд Ту-95МС: "медведи" провели в воздухе более сорока часов". vesti.ru (in Russies). 30 Julie 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Julie 2015. Besoek op 18 Desember 2018.
  19. Oliphant, Roland; Akkoc, Raziye; Steafel, Eleanor (17 November 2015). "Paris attacks: Cameron to make case for Syria military action as EU troops could be sent to France – latest news". The Daily Telegraph (in Engels). Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 November 2015. Besoek op 17 November 2015.
  20. "Russia's Bombers Tu-160, Tu-95MS Go Through Baptism of Fire in Syria". Sputnik (in Engels). 18 November 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2016. Besoek op 20 November 2015.
  21. "Russia's Tupolev-95MSM bomber delivers first-ever strike on mission to Syria". tass.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Januarie 2020. Besoek op 1 Februarie 2017.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.