Toetmoses IV

Toetmoses IV
Thutmose
Granietborsbeeld van Toetmoses IV.
Granietborsbeeld van Toetmoses IV.
Farao van die 18de Dinastie
Periode 1401-1391 v.C. of 1397-1388 v.C.
Voorganger Amenhotep II
Opvolger Amenhotep III
Vader Amenhotep II
Oorlede 1391 of 1388 v.C.
Toetmoses IV in Egiptiese hiërogliewe
Serech of Horusnaam
G5
E2
D40		 G43t
t		 N28
Z2s
Nebty-naam
G16
R11R11M23tiiW19t
U15
Goue Horus-naam
G8
F12sT16D46
r		 D44
T10		 Z3Z3Z3
Praenomen of troonnaam
M23
t		 L2
t
ra
mn		 xpr
THREE
Nomen of geboortenaam
G39N5
 
G26mss
Portaal  Portaalicoon   Antieke Egipte

Toetmoses IV (ook bekend as Thutmose IV) was die agtste farao van Antieke Egipte se 18de Dinastie. Hy het omstreeks die 14de eeu v.C. regeer. Sy troonnaam, Mencheperoere, beteken "Gevestig in vorme is Ra".[1]

Lewe en bewind

[wysig | wysig bron]
’n Nabyskoot van die Droomstele waarop Toetmoses vertel van sy droom waarin die Sfinks met hom gepraat het (San Jose, Kalifornië).
Toetmoses IV se suilesaal by Karnak.

Toetmoses IV was die seun van Amenhotep II, maar hy was nie die kroonprins en verkose opvolger nie. Sommige geleerdes glo hy het dalk die troon van sy ouer broer afgeneem en sy Droomstele laat oprig om sy onverwagte bewind te wettig. Toetmoses se grootste prestasie was die restourasie van die Groot Sfinks by Giza en die bou van die Droomstele. Op die stele vertel hy hoe hy langs die Sfinks aan die slaap geraak het. Die Sfinks het met hom begin praat en sy koninkryk aan Toetmoses belowe as hy hom verlos van die sand waaronder sy pote begrawe was. Ná die restourasie van die Sfinks het hy die stele tussen die Sfinks se pote geplaas.[2]

Min is bekend oor sy bewind van tien jaar. Hy het in sy agtste bewindsjaar omstreeks 1393 v.C. ’n klein opstand in Nubië onderdruk en word op ’n stele die "veroweraar van Sirië" genoem,[3] maar nie veel meer is bekend oor sy militêre bedrywighede nie.

Toetmoses se bewind is betekenisvol omdat hy die farao van die Nuwe Ryk was wat vreedsame betrekkinge met Egipte se vyand Mitanni aangeknoop het. Hy het met ’n prinses uit dié streek getrou om die nuwe bondgenootskap te versterk.

Monumente

[wysig | wysig bron]

Nes ander farao's van dié tyd het Toetmoses IV op groot skaal gebou. Hy het die oostelike obelisk by die tempel van Karnak voltooi wat deur Toetmoses III begin is. Dit was op 32 m die hoogste obelisk wat ooit in Egipte opgerig is.[3] In 357 n.C. het die Romeinse keiser Constantius II dit na die terrein van die Circus Maximus in Rome geskuif. Dit is in 1588 deur pous Sixtus V by die Piazza San Giovanni opgerig, waar dit vandag bekend is as die Lateraanse Obelisk.[4]

Toetmoses IV het ook ’n unieke kapel en suilesaal by die Karnak-hooftempel laat aanbou.[5] Die kapel was vir mense wat nie die hooftempel mag besoek het nie. Dit was ’n plek "waar Amoen die gebede van die dorpenaars kon aanhoor".[6] Dié kapel en suilesaal is gerestoureer deur Franse geleerdes van die sending Centre Franco-Egyptien D'Étude des Temple de Karnak in Karnak.[7]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Clayton, Peter. Chronicle of the Pharaohs, Thames & Hudson Ltd., 1994. p.112
  2. ↑ Peter Clayton, Chronicle of the Pharaohs, Thames & Hudson Ltd, 1994. pp.113-114
  3. ↑ 3,0 3,1 Clayton, p.114
  4. ↑ Nicolas Grimal, A History of Ancient Egypt, Blackwell Books, 1992. p.303
  5. ↑ Barry J. Kemp, Ancient Egypt:Anatomy of a Civilization, Routledge, 1989. p.202
  6. ↑ Kemp, p.303
  7. ↑ Al-Ahram, Fruitful seasons, 21–27 November 2002, Issue No.613

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]