Turku

Turku
Åbo

Europese Kultuurhoofstad 2011
Euroopan kulttuuripääkaupunki 2011

Kaart Wapen
Vlag
 Land Vlag van Finland Finland
 Landskap Eintlike Finland
 Provinsie Suidwes-Finland
 Koördinate 60°27′N 22°16′O / 60.450°N 22.267°O / 60.450; 22.267
 Stigting 13de eeu
 Stadstatus 1525
 Oppervlakte:  
 - Totaal 306,36 vk km[1]
 - waarvan land 245,67 vk km
 Hoogte bo seevlak 20 m
 Bevolking:  
 - Totaal (2022) 197 900[2]
 - Bevolkingsdigtheid 646/vk km
 Tydsone UTC +2 (OET)
 - Somertyd UTC +3 (OEST)
 Klimaat  
 - Tipe Kontinentaal-gematig
 - Gemiddelde jaarlikse temperatuur 5,8 °C
 - Gem. temp. Januarie/Julie −3,8 / 17,5 °C
 - Gemiddelde jaarlikse neerslae 684 mm
 Burgemeester Minna Arve
 Amptelike webwerf www.turku.fi

Turku (Fins: [ˈturku], luister (hulp·inligting); Sweeds: Åbo, [ˈoːbu], luister (hulp·inligting)) is 'n stad en munisipaliteit aan die suidweskus van Finland. Met 'n oppervlakte van 306,36 vierkante kilometer en 'n bevolking van 197 900 (2022) is dit die sesde grootste stad in dié land ná Helsinki (Helsingfors), Espoo (Esbo), Tampere (Tammerfors), Vantaa (Vanda) en Oulu (Uleåborg), asook die sentrum van die derde grootste metropolitaanse gebied na Helsinki en Tampere met 'n bevolking van meer as 300 000.

Die domkerk van Turku
Die kasteel van Turku

Turku is die oudste stad van Finland en het tot en met 1812 ook as die hoofstad van die land gefungeer. Turku was daarnaas ook die setel van Finland se eerste universiteit, die Sweedstalige Åbo Akademi. Ook die Universiteit van Finland is hier gestig, maar in 1828 na Helsinki verskuif.

Nadat die Sweedse koning Gustav Wasa in 1525 stadstatus aan Turku verleen het, was dit eeue lank 'n beduidende sentrum van Finland se Sweedssprekende gemeenskap. Die stad is vandag nog steeds amptelik tweetalig, tog is Sweeds tans 'n minderheidstaal wat deur 5,2 persent van die bevolking gepraat word.

Turku is 'n beduidende seehawe (met veerbootverbindings na Mariehamn op Åland en na Stockholm), die setel van 'n universiteit en 'n Evangelies-Lutherse aartsbiskop. Saam met die Estniese hoofstad Tallinn is Turku as die Europese Kultuurhoofstad van die jaar 2011 aangewys.

'n Aantal brande het baie van die ouer geboue in Turku vernietig; die 13de eeuse katedraal, wat in 1827 deur 'n brand verniet is, is onmiddellik herbou en is die setel van die Aartsbiskop van Finland. Die ou kasteel, waarvan die oudste deel ook in die 13de eeu gebou is, huisves 'n historiese museum.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ (fi) (sv) "Suomen pinta-ala kunnittain – Finlands areal kommunvis" (PDF). Nasionale Landopname van Finland. 1 Januarie 2018. Besoek op 13 Mei 2024.
  2. ↑ (en) "Municipal key figures by Region 2023 and Information". Statistiek Finland. 2022. Besoek op 13 Mei 2024.

Bronnelys

[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]