Universiteit van Leiden
| Universiteit van Leiden | |
|---|---|
| Universiteit Leiden | |
 | |
Latyn: 'Academia Lugduno-Batava' | |
| Leuse: | Libertatis Praesidium |
| Leuse in Afrikaans: | Bolwerk van Vryheid |
| Leuse in Engels: | Bastion of Freedom |
| Gestig: | 1575 |
| Voorsitter: | Annetje Ottow |
| Voorsittende Beampte: | {{{voorsittende beampte}}} |
| Rektor: | Hester Bijl |
| Personeel: | 5 500 (29 Jan 2016)[1] |
| Studentetal: | 25 800 (2015/2016)[1] |
| Ligging: | Leiden, Den Haag,  Nederland
|
| Webtuiste: | http://www.leidenuniv.nl/ |
Die Universiteit Leiden is in 1575 opgerig en as sodanig die oudste universiteit in Nederland. Die instelling het sewe fakulteite en meer as 18 000 studente (akademiese jaar 2009-'10). Die naam van die universiteit was tot 1998 "Rijksuniversiteit Leiden". Afgestudeerdes van die universiteit het tot dusver 16 Nobelpryse ontvang.[2]
Die universiteit is in 1575 gestig deur Willem van Oranje. Destyds was dit vir die Noordelike Nederlande belangrik om hul eie geestelikes te kon oplei in die nuwe teologie en in Nederlands en dat goed opgeleide manne beskikbaar gestel kon word voor die land en die landsregering. Daar word aanvaar die keuse het op Leiden geval as 'n geskenk van Willem van Oranje na die stad se ontsetting. Hy het die universiteit befonds met die Katolieke geestelike besittings waarop die staat beslag gelê het. Die universiteit is op 8 Februarie 1575 in die Pieterskerk ingewy.
Suid-Afrikaanse studente aan Leiden
[wysig | wysig bron]Predikante
[wysig | wysig bron]- Joan van Arckel, die eerste predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk
- Johannes de Vooght, tweede predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk (net tydelik aan die Kaap onderweg na Oos-Indië)
- Arnoldus Kuys, derde predikant van die NG gemeente George
- Adriaan de Vooght, vierde predikant in diens van die NG Kerk, waarskynlik Johannes de Vooght se tweelingbroer
- Rudolphus Meerlandt, vyfde predikant in diens van die NG Kerk
- Petrus Hulsenaar, sesde predikant in die NG Kerk
- Johannes van Andel, negende predikant in die NG Kerk
- Hendrik Willem Ballot, 'n vroeë predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk
- Petrus van der Spuy, eerste Suid-Afrikaans gebore predikant in die NG Kerk
- Herman van Broekhuizen, predikant, politikus, diplomaat en taalstryder
- Adrian Roux, tweede leraar van die NG Kerk wat in Suid-Afrika georden is
- Dirk van der Hoff, eerste Hollandse predikant in Transvaal, vader van die NHK
- N.J. van Warmelo, vierde predikant in die NHK in Transvaal
Ander beroepe
[wysig | wysig bron]- Antoine Changuion, taalstryder (vir Nederlands)
- Albert Hertzog, politikus en 'n stigter van die Herstigte Nasionale Party
- Nicolaas Johannes Diederichs, sewende staatspresident van Suid-Afrika
- Jan Brand, vierde president van die Oranje-Vrystaat
- Anna de Villiers, taalkundige, opvoedkundige en skryfster
- Jacobus Johannes Venter, politikus
- John Truter, eerste hoofregter van die Kaapkolonie
- Christoffel Josephus Brand, eerste speaker van die Kaapse Wetgewende Vergadering
- Frans Engelenburg, redakteur van Die Volkstem en twee maal voorsitter van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns
- Marthinus Theunis Steyn, Suid-Afrikaanse politikus en staatsman, en die sesde en laaste Staatspresident van die Oranje-Vrystaat van 1896 tot 1902.
- Leopold Scholtz, historikus, akademikus, skrywer en joernalis.
Verwysings
[wysig | wysig bron]Bronne
[wysig | wysig bron]- P.C. Molhuysen: Bronnen tot de geschiedenis der Leidsche Universiteit, 1574-1811. 's-Gravenhage : Martinus Nijhoff. 7 vol., 1910-1924.
- Willem Otterspeer: Het bolwerk van de vrijheid. De Leidse universiteit, 1575-1672. Amsterdam : Uitgeverij Bert Bakker, 2000. ISBN 90-351-2240-2 (Digitaal (dbnl))
- Willem Otterspeer: Het bolwerk van de vrijheid. De Leidse universiteit in heden en verleden (=1574-2000) Leiden University Press, 2008. ISBN 9789087280246 [Digitaal: Willem Otterspeer: Het bolwerk van de vrijheid. De Leidse universiteit in heden en verleden. Leiden University Press, 2008 Open Access
