Albinen

Albinu
	Wappe vo Albinu
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Wallis (VS)
Bezirk:	Leuk
BFS-Nr.:	6102
Poschtleitzahl:	3955
Koordinate:	614964 / 132086Koordinate: 46° 20′ 24″ N, 7° 37′ 59″ O; CH1903: 614964 / 132086
Höchi:	1'300 m ü. M.
Flächi:	15.5 km²
Iiwohner:	253 (31. Dezämber 2022)
Gmeindspräsident:	Beat Jost
Website:	www.albinen.ch
	Albinen Albinen
Charte
	Charte vo Albinu

Albinu [ˈalbɪnʊ]; franzöösisch Arbignon/Albignon) isch e politeschi Gmeind im Bezirk Leuk vom Kanton Wallis.

Sproochgschicht

Der Ortsname ist s erschte Mol ane 1224 als Albignun urkundlech erwäänt.

Uf em Gmeindbiet sind es baar romaneschi Fluernäme au hüt no bekannt (wie Tschärmilonga, Boviri, Maarunggli, Tschingere, Laljet, Planedri und no anderi). Si zeige, ass vor der Germanisierig im Middelalter und em Übergang zum Walliserdüütsch i dr Gäget vo Leigg e romanischsprächendi Bevölkerig mit emene frankoprovenzalische Tieläkt gläbt het.^[2]

Geografii

S Dorf liit am Usgang vom Dalataal südöschtlech vo Badu. Die kompakti Hüüsergruppe vom Dorf Albinu stoot am linke Bärghang höch über em Fluss Dala zwüschem Miligrabe und em Lirschigrabe. Wyter unde liit s Dörfli Tschingere, ennet em Lirschigrabe d Streusidlig Dietu, Badu zue dr Wiiler Planedri, zwei Kilometer obenam Dorf dr Wiiler Tschärmilonga und no wyter obe s Alpdorf vo der Torräntalp.

S Gmeindgebiet goot vo dr Egg, wo sech vo Sankt Barbara bi Leigg bis zum Horlinigraat ufe ziet, s Taal ii bis zu de höche Felswänd südöschtlech vo Badu. Im Nordoschte isch uf em Vorgipfel vom Torränthorn der höchscht Punkt vo dr Gmeind mit 2889 Meter über Meer.

E Strooss, wo ane 1956 bout worden isch, goot va Leigg uf Albinu und wyter zu dr Taalstazion vo dr Torräntbaan bi Flaasche und sid de 1970er Joore uf Badu ine. Grad unden a Albinu isch di alti Brugg vo dr Taalstrooss vo Leigg uf Badu, wo dr Name «Römerbrugg» het. Die grossi Bogebrugg isch ane 1539 vom Walliser Boumeischter Ulrich Ruffiner bout worde.

Gschicht

Früener isch der Wääg uf Badu gar schwirig gsi. Dur die höche Felse het me über längi Leitere müesse chlättere. Das sind d Albinuleitere, und die wärde bis hüt vo muetige Turischte bruucht.

Albinu ischt zum eerschtu Mal gnennt choo im Jaar 1224 als Albignun,

Iwoner

Quella: Bundesamt für Statistik 2005^[3]

Jaar	1850	1860	1870	1880	1888	1900	1910	1920	1930
Iwoner	370	325	339	361	355	380	359	353	367
Jaar	1941	1950	1960	1970	1980	1990	2000	2011	2016
Iwoner	376	323	307	281	250	242	261	266	241

Dr Üsländeraateil ischt 2010 bi 8,6 % glägu.^[4]

Religion

84,3 % vannu Iwonru sint im Jaar 2000 remisch-katholischi gsii, 10,7 % evangelisch-reformierti.^[4]

Politik

Dr Ggmeindspresident va Albinu ischt dr Beat Jost (Stant Oktober 2017).

Literatüür

Albinen, ein Walliser Bergdorf und seine Geschichte. Erforscht und erzählt von Erwin Niklaus Mathieu. Mit einem Fototeil von Oswald Ruppen. Rotten Verlags AG, Visp 2003. 105 S. Ill. ISBN 3-907624-45-9
Herbert Mathieu: Orts- und Flurnamen Albinen. Rotten Verlag, Visp 2006. 62 S. Ill.

Weblink

Commons: Albinen – Sammlig vo Multimediadateie

Website va dr Gmeind Albinu
Alma Treyer: Albinen In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Albinen uf dr Plattform ETHorama

Fuessnoote

↑ Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
↑ Lueg: Fernande Krier: La Zone frontière du franco-provençal et de l’alémanique dans le Valais. Paris 1985.
↑ Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
↑ ^4,0 ^4,1 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Mai 2012

[1] Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023

[2] Lueg: Fernande Krier: La Zone frontière du franco-provençal et de l’alémanique dans le Valais. Paris 1985.

[3] Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)

[BfS_2012-4] 4,0 ^4,1 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Mai 2012

[1]

[2]

[3]

[4]