Aristophanes

D „Vordersite“ vo dr Dobbelbüste vom Aristofanes

Dr Aristofanes (altgriech. Ἀριστοφάνης; * zwüsche 450 und 444 v. d. Z. z Athen; † um 380 v. d. Z. z Athen) isch e griechische Komödiedichder gsi. Er gältet as äine vo de bedütendste Verdräter vo dr griechische Komödie, bsundrigs vo dr Alte Komödie, und vom griechische Theater überhaupt. Sini Komödie, vor allem d Lysistrata, wärde au hüte immer wider gspiilt.

Lääbe

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Über si Lääbe isch wenig bekannt. Er isch zwüsche 450 und 444 v. d. Z. as Soon vom Philippos in Kydathen, eme Stadtdäil vo Athen, uf d Wält choo. Vo 430 bis 428 isch er vermuetlig zum Dramatiker usbildet worde.[1] Sini erste drei Stück het er anonüüm vom Kallistratos lo uffüere. Sini Söön Araros und Philippos si au Komödiedichder worde. Dr Araros het die letschte bäide Stück vo sim Vater, Kokalos und Aiolosikon, ufgfüert.

Noch 400 v. d. Z. isch er als Prytan in dr Stadtregierig worde. E Zitlang het er uf dr Insle Aigina gläbt, wo 431 v. d. Z. vo Athener kolonisiert worde isch.

Dr Aristofanes isch noch 388 v. d. Z. gstorbe, vermuetlig um 380 in Athen, won er dr grösst Däil vo sim Lääbe gläbt het.[2]

Wärkverzäichnis (chronologisch)

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im Aristofanes wärde mee as 40 Wärk zuegschriibe. Vo deene si elf vollständig erhalte bliibe.

  • D Schmausbrüeder (Daitales): 427 v. d. Z., dr zwäit Briis bi de Dionysie
  • D Babylonier: 426 v. d. Z., dr erst Briis bi de Dionysie
  • D Acharner (Acharnes): 425 v. d. Z., dr erst Briis bei den Lenäen
  • D Ridder (Hippeis): 424 v. d. Z., dr erst Briis bei den Lenäen
  • D Buure (Georgoi): 424 v. d. Z., het an de Dionysie mitgmacht
  • D Handelsschiff: 423 v. d. Z., het an de Lenäe mitgmacht
  • D Wulke (Nephelai): 423 v. d. Z., dritter Briis bi de Dionysie
  • Proagon: 422 v. d. Z., dr erst Briis bi de Lenäe
  • D Wäspi (Sphekes): 422 v. d. Z., dr zwäit Briis bi de Lenäen
  • Das Alter (Geras): 422 v. Chr.
  • Dr Friide (Eirene): 421 v. d. Z., dr zwäit Briis bi de Dionysie
  • Die Wolken (Nephelai): 419/418 v. d. Z., Überarbäitig vo dr Wersioon vo 423, wo dr Autor nid veröffentligt het
  • Anagyros: 418–416 v. Chr.
  • Amphiaraus: 414 v. d. Z., het an de Lenäe mitgmacht
  • D Vögel (Ornithes): 414 v. d. Z., dr zwäit Briis bi de Dionysie
  • Lysistrata: 411 v. d. Z., het an de Lenäe mitgmacht
  • D Thesmofoiazuse (Thesmophoriazusai): 411 v. d. Z., het an de Dionysie mitgmacht
  • Triphales: 410 oder 409 v. d. Z.
  • Gerytades: 408 v. Chr.
  • Dr Riichdum (Plutos): 408 v. d. Z.
  • D Wulke (Nephelai): 408 v. d. Z.
  • D Thesmoforiazuse II: 410–406 v. d. Z.
  • D Frösch (Batrachoi): 405 v. d. Z., dr erst Briis bi de Lenäe
  • Telemessians: vermutlich 402 v. d. Z.
  • D Störch: 399 v. d. Z.
  • D Wiiberversammlig (Ekklesiazusai): 392 v. d. Z.
  • Dr Riichdum (Plutos): 388 v. d. Z., Überarbäitig vo dr Wersion vo 408 v. d. Z.
  • Kokalos: 387 v. d. Z., dr erst Briis bi de Dionysie
  • Aiolosikon: 386 v. d. Z., bearbäiteti Wersion

Usserdäm isch noch 421 v. d. Z. en überarbäiteti Wersion vo Dr Friide erschiine.

Vo deene Wärk isch nume dr Naame bekannt:

Daidalos, D Brootgüggeli (Tagenistai), D Danaide (Danaidai), S Frauelaager, D Helde, D Insle, D Jooreszite (Horai), D Lemnierinne, D Fönizierinne, D Poesii, D Zentaure, Dr Schiffbruch vom Dionysos, Niobos, Polyidos.

D Poesii, Dr Schiffbruch vom Dionysos, D Insle und Niobos wärde au im Archippus zuegschriibe.

Litratuur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Usgoobe
  • Aristophanes und Menander: Griechische Komödien. Hg., Übersetzig Ludwig Seeger u. a., Dieterich'sche Verlagsbuchhandlung, Leipzig 1966. Vom Aristophanes: Die Ritter, Die Wolken, Der Frieden, Die Vögel, Lysistrate, Die Frösche. Mit Abbildige. 510 Site.
Sekundärlitratuur
  • Wilhelm Horn: Gebet und Gebetsparodie in den Komödien des Aristophanes. Hans Carl, Nürnberg 1970
  • Georg Kaibel: Aristophanes 12. In: Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (RE). Band II,1, Stuttgart 1895, Sp. 971–994.
  • Gerrit Kloss: Erscheinungsformen komischen Sprechens bei Aristophanes. de Gruyter, Berlin 2001, ISBN 3-11-017000-0
  • Peter von Möllendorff: Aristophanes. Olms, Hildesheim 2002, ISBN 3-487-11487-9
  • Renata von Scheliha: Die Komödien des Aristophanes. In 7 Vorträgen interpretiert. Amsterdam 1975 (= Castrum Peregrini, Heft 116–117); Nachdruck Wallstein Verlag, Göttinge 2008, ISBN 3-8353-0387-2
  • Gonda Van Steen: Venom in Verse: Aristophanes in Modern Greece. Princeton University Press, Princeton NJ 2000. Rez. von Kiki Gounaridou, in: Comparative Drama, 2002.
  • Bernhard Zimmermann: Aristophanes. In: Bernhard Zimmermann (Hrsg.): Handbuch der griechischen Literatur der Antike, Band 1: Die Literatur der archaischen und klassischen Zeit. C. H. Beck, Münche 2011, ISBN 978-3-406-57673-7, S. 764–800

Weblingg

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Aristophanes – Sammlig vo Multimediadateie

Wikisource Aristophanes im dütschsprochige Wikisource
Wikisource Aristophanes auf Griechisch im dütschsprochige Wikisource

Fuessnoote

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Das isch nid sicher, vgl. Peter von Möllendorff, Aristophanes, Hildesheim 2002, S. 57 f. und Bernhard Zimmermann, Die griechische Komödie, Darmstadt 1998, S. 71–73.
  2. ↑ Möllendorff, S. 59.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Aristophanes“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.