Brissogne | ||
---|---|---|
Chiesa e castello di Brissogne | ||
Lag vu dr Gmai Brissogne in Valle d'Aosta | ||
Staat: | Italie | |
Region: | Aostatal | |
Koordinate: | 45° 44′ N, 7° 24′ O | |
Hechi: | 839 m s.l.m. | |
Yywohner: | 948 (31. Dez. 2022)[1] | |
ISTAT-Nummer: | 007011 |
Brissogne (frankoprov. Brèisogne) isch e Gmai in dr autonome Provinz Augschtdal z Italie.
Brissogne ghert zue dr Gmainschaft Unité de communes Mont-Emilius.
Brissogne lyt im Augschtdal uf dr rächte Syte vu dr Dora Baltea.
Zue dr Gmai ghere d Wyyler Bondinaz, Bruchet, Chésalet, Établoz, Fassoulaz, Grand-Brissogne, Grand-Fauve, Grange, Le Chaney, Le Moulin, Petit-Pollein, Le Pouyet, Île-Blonde, Les Îles, Luin, Neyran, Neyran-Dessous, Neyran-Dessus, Pâcou, Pallu-Dessous, Pallu-du-Milieu, Pallu-Dessus, Passerin, Primaz (chef-lieu), Vaud. Nochbergmaine sin Charvensod, Cogne, Pollein, Quart un Saint-Marcel
Dr Grinder vum Huus Savoye, dr Humbert I mit dr wysse Händ, het anne 1025 s Augschtdal as Leeche griegt. Mid Uusnahme vun e baar Johr (1691, 1704–1706, 1798–1814 zue Frankrych) het s Augschtdal derno zem Huus Savoye gheert bis anne 1946, d. h. bis dr letscht italienisch Chenig Umberto II. abdankt ghaa het. Wu s italienisch Chenigrych anne 1861 grindet woren isch, isch s Augschtdal zue dr Provinz Turin chuu. Anne 1927 isch s derno ne aigestädnigi Provinz wore. Im Faschismus under em Benito Mussolini isch di franzesisch Sproch verbote wore un s het e starki Italienisierigsbolitik gee. Vu 1939 bis 1945 het Brissogne dr italienisiert Name Brissogno' drait. Noch em Zweede Wältchrieg het s Augschtdal anne 1948 e autonome Sonderstatus griegt.
Johr | 1861 | 1871 | 1881 | 1901 | 1911 | 1921 | 1931 |
Yywohner | 780 | 829 | 826 | 803 | 797 | 707 | 674 |
Johr | 1936 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 |
Yywohner | 638 | 662 | 583 | 490 | 506 | 669 | 904 |
Dr Burgermaischter vu Brissogne isch dr Bruno Ménabréaz.
Dr frankoprovenzalisch Dialäkt vu Brissogne ghert zum Valdostanisch (Valdôtèn).
Anne 2001 het d Fondation Émile Chanoux in Zämmenarbet mit em Centre d'Études Linguistiques pour l'Europe un dr Università degli Studi di Trento di soziolinguistisch Situation vu allne Gmaine im Augschtdal untersuecht. Doderzue isch im Septämber un Oktober 2002 e Froogebooge verschickt woore. Vu Brissogne sin 83 Froogebeege wider retuurchuu[2].
Froog 0301: Was isch Ihri Muetersprooch? | |||||||
Italienisch | Patois | Italienisch un Patois | Piemontesisch | Franzeesisch | anderi | kai Andwoord | Total |
59 (71,1 %) | 12 (14,5 %) | 1 (1,2 %) | 2 (2,4 %) | 1 (1,2 %) | 5 (6 %) | 3 (3,6 %) | 83 |
Froog 1403a: Wie guet verstehn si Frankoprovenzalisch (Patois)? | |||||
guet | mittelguet | e weng | gar nit | kai Andwoord | Total |
41 (49,4 %) | 15 (18,1 %) | 6 (7,2 %) | 20 (24,1 %) | 1 (1,2 %) | 83 |
Froog 1403b: Wie guet chenne si Frankoprovenzalisch (Patois) schwätze? | |||||
guet | mittelguet | e weng | gar nit | kai Andwoord | Total |
32 (38,6 %) | 7 (8,4 %) | 12 (14,5 %) | 27 (32,5 %) | 5 (6 %) | 83 |
* http://www.comune.brissogne.ao.it/