Bulgarien

Република България

Republika Bălgarija
Republik Bulgarie

{{{ARTIKEL-FLAGGE}}}
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}}
{{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
{{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
Wahlspruch: Съединението прави силата[1]

(In dr Einigkeit lit d Schtärki)

Amtsspraach Bulgarisch
Hauptstadt Sofia
Staatsoberhaupt Rumen Radew
Regierigschef Dimitar Glawtschew
Flächi 110.994 km²
Iiwohnerzahl 6.875.040 (2021)
Bevölkerigsdichti 63 Iiwohner pro km²
Brutto­inlands­produkt pro Iiwohner 11.321 € (2021)
Währig Lew (BGN)
Unabhängigkeit vom Osmanische Riich am 3. März 1878 erklärt, anerkennt am 22. September 1908
Nationalhimne Mila rodino (bulg. Мила родино, „Liebi Heimet“)
Zitzone OEZ (UTC +2)
Kfz-Kennzeiche BG
Internet-TLD .bg
Vorwahl +359

Bulgarie (bulgarisch България) isch e Staat mit republikanischr Staatsform, wo a Griecheland, Nordmazedonie, Rumänie, Serbie und a d Türkei und im Oste as Schwarzi Meer grenzt. Sytm erschte Jännr 2007 isch Bulgarie es Mitgliid vur Europäische Union.

Geografy

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Laag

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bulgarie lyyt uf dr Oschthälfti vur Balkanhalbinsle und isch dur dr Balkan i zwoo Ebene teilt: Di nördlichi Donauebeni und di im Süde glegeni Oberthrakische Tüüfebeni. Im Südweschte sind d Bergzüüg vo de Rhodope, Pirin und Rila z xeh.

Grösseri Städt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Di gröscht Stadt vu Bulgarie isch sini Hauptstadt Sofia (mit 1.332.029 Yywohner). En Sybtel vur ganze bulgarische Bevölkerig wohnt z Sofia. Wyteri grossi Städt sind:

  1. Sofia 1.332.029 Yywohner
  2. Plowdiw 377.426 Yywohner
  3. Warna 353.716 Yywohner
  4. Burgas 229.307 Yywohner
  5. Russe 193.961 Yywohner
  6. Stara Sagora 182.413 Yywohner
  7. Plewen 162.124 Yywohner
  8. Sliwen 147.557 Yywohner
  9. Pasardschik 133.362 Yywohner
  10. Kardschali 120.617 Yywohner

Bevölkerig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Vu de Zellig vum Endi 2005 isch herus gange, dass Bulgarie 7.72 Millione Yywohner hett, binre Dichti vu 70 Mönsche pro Quadratmetr. 2001 isch binre Volkszellig usecho, dass 83.3 % vur Ethnie her zude Bulgare gköhred, 9.4 % segget Türke und 4.7 % wärid Roma. Drzue lebet döt Armenier, Serbe, Grieche, slawischi Mazedoner, Walache und muslimischi Pomake, wo Bulgarisch redet.

Rund zwei Drittl lebet inre Stadt, dr rescht ufm Land. Amtssprooch isch Bulgarisch, wobii Türkisch, Griechisch, Mazedonisch und Romani witeri Landessproche sind. Mazedonisch wird weg de sehr enge gschichtliche Verwandtschaft als Dialekt ahgluegt. Türkisch exischtiert i Sidligsgebiet vu türkische Minderheite als Schuelfach.

83.7 % sind Chrischte (mehrheitlich bulgarisch orthodoxi Chille). 12.2 % sind Muslime. Zu dene gits au e jüdischi Minderheit, wo em Verschwinden isch.

Gschicht

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im Früemiddelalter si d Protobulgare vo Oste us im Balkan iigwanderet, si slawisiert worde und häi bis am Aafang vom 11. Joorhundert s Christedum aagnoo.

S Erste Bulgarische Riich

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

679 het dr Khan Asparuch s Erste Bulgarische Riich, wo men em au s Donaubulgarische Riich oder s Riich vo de Blaue Bulgare säit, gründet. In dr Middi vom 10. Joorhundert isch s Riich dur inneri Unreje gschwecht worde und 963/69 het sich e Westbulgarischs Riich abgschbaltet. Im Joor 971 het Byzanz s ostbulgarische Rästriich erooberet und es isch e byzantinischi Browinz worde.

S Zwäite bulgarische Riich und d Heerschaft vo de Osmaane

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

1186 häi d Asenide s Zwäite bulgarische Riich gründet, wo denn im 14. Joorhundert in meereri Däilriich zersplidderet und vo de Osmane erooberet worden isch. 500 Joor lang häi d Osmaane über Bulgarie gherrscht, wo mindestens in de erste drei Joorhundert em Land politischi Stabilidäät, religiöösi Toleranz und im Vergliich zur Zit vorhär moderati Stüüre brocht häi.

Dr modärn bulgarischi Staat

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im 19. Joorhundert het s nazionalistischi Beweegige gee, wo s Land vo de Türke häi welle befreie. Im April 1876 häi d Türke en Ufstand zämmegschlaage und wo d Komferänz vo Konstantinopel, wo mä under anderem über en autonome Status für Bulgarie diskutiert het, gschiiteret isch, het s Russische Riich im Osmanische dr Chrieg erkläärt. D Russe häi d Donau und s Balkangebirg überkweert und si fast vor Konstantinopel gstande, wo dr Friiden vo San Stefano abgschlosse worden isch, und groossi Gebiet vom Osmanische Riich abdrennt worde si und druss e nöije bulgarisch Staat bildet worde isch.

Fuessnote

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Dr gliich Wahlspruch hai Belgie und Haiti.